‘EU moet richtlijn Pakketreizen verduidelijken’

Per 1 januari 2018 wordt in Nederland de nieuwe Wet op de Reisovereenkomst van kracht. Dit betekent dat online reisondernemers tot 1 juli van dat jaar hebben om de nieuwe regels te implementeren. Wat staat hen te wachten?

Even de voorgeschiedenis: de EU heeft een nieuwe richtlijn Pakketreizen bedacht. Die is sinds 1 januari van dit jaar geldig, waarna EU-lidstaten twee jaar de tijd hebben om er nationale wetgeving van te maken. Op zich is al bekend wat er in de nieuwe Nederlandse wet komt te staan, vertelt Frank Radstake van branchevereniging ANVR. “De Nederlandse tekst is bijna een letterlijke vertaling van de EU-richtlijn. Op een aantal punten mogen lidstaten daarvan afwijken, maar Nederland heeft besloten dat niet te doen.”

Eerst het goede nieuws: voor direct-selling touroperators die nu al pakketreizen verkopen verandert er weinig. “Wel krijgen zij meer verantwoordelijkheid bij bepaalde calamiteiten en hebben ze een toegenomen informatieverplichting. Maar dat zijn geen redenen om het businessmodel te veranderen. De gevolgen van de nieuwe wet zijn verwaarloosbaar voor deze categorie online reisondernemingen. Wel is het handig als ze alvast een risicoprofiel opstellen zodat de overgang straks soepel verloopt.”

Winkelmandje is een pakketreis

Online reisagenten (OTA’s) met het zogeheten winkelmandjesmodel krijgen wel te maken met veel veranderingen, zegt Radstake. “Als de consument op je site bijvoorbeeld een vlucht en hotel in een winkelmandje stopt en die vervolgens apart afrekent bij de leveranciers, dan is dat volgens de wet feitelijk een pakketreis en ben je dus een reisorganisatie. Je moet een garantieregeling treffen en bent verantwoordelijk voor de uitvoering van de reis. Op zich is het mogelijk dat bepaalde leveranciers bereid zijn de touroperator-rol en dus de verantwoordelijkheden van je over te nemen. Dat zul je als OTA moeten uitzoeken en regelen.”

Wat is een gekoppeld reisarrangement?

Waar het echt ingewikkeld begint te worden, is bij de definitie van gekoppelde reisarrangementen. Of liever, bij het ontbreken daarvan. Volgens de EU-richtlijn is er sprake van een gekoppeld reisarrangement als er bij verschillende leveranciers reisonderdelen worden gekocht en er sprake is van gerichte uitwisseling van gegevens. De eerste leveranciers wordt gezien als uitvoerder van de reis en moet de consument beschermen tegen een eventueel faillissement van alle leveranciers in het arrangement. “Niemand weet precies wat het is en hoe het werkt,” zegt Radstake. “Stel, ik ben een airline en ik verkoop een ticket naar Valencia. Daarna toon ik een advertentie voor een hotel aldaar dat beschikbaar is op de geboekte reisdata dat boekbaar is via een OTA. Dan is er mogelijk sprake van een gerichte uitwisseling van data, want anders kan de advertentie niet worden gepersonaliseerd. Maar wat nu als de advertentie op basis van cookies is geleverd door Google? Is er dan nog sprake van een gekoppeld reisarrangement als de klant dat hotel boekt? En hoe weet de consument nu het verschil tussen losse reisdiensten en een gekoppeld reisarrangement?”

Op zich moet de tweede leverancier de eerste informeren als er een gekoppeld reisarrangement tot stand komt. Maar ook daar zitten flink wat haken en ogen aan. “Hoe weet de OTA waar je het hotel boekt dat jij ook een vliegticket hebt gekocht bij de airline? Het is echt nog onduidelijk.”

Niet uit te leggen aan de consument

Daar komt nog bij dat zaken als concertkaartjes en een bezoekje aan de spa er toe kunnen leiden dat een ‘losse reis’ wordt gezien als een gekoppeld reisarrangement. “Als het hotel in Valencia bijvoorbeeld een doorklikmogelijkheid biedt op zijn site om een spa-behandeling te boeken, dan kan dit inderdaad het geval zijn, mits de waarde van die behandeling 25 procent uitmaakt van de totale reissom. Dus als je voor 500 euro een vijfsterrenhotel boekt en voor 50 euro je laat masseren, dan is het geen gekoppeld reisarrangement. Maar verblijf je in een budgethotel voor 100 euro, dan wel. Dat is toch niet uit te leggen aan de consument?”

Op zich is er heel veel wel duidelijk, erkent Radstake. “Als je op dit moment pakketreizen aanbiedt of het winkelmandjesmodel hanteert en dat per 1 juli 2018 blijft doen, dan is het helder wat er moet gebeuren. Maar over het gekoppeld reisarrangement moet de EU veel meer duidelijkheid verschaffen. Wij roepen de OTA’s graag op om samen met ons ervoor te zorgen dat er concrete scenario’s worden geschetst, ongeacht of zij ANVR-lid zijn of niet. Iedere reisonderneming wil zich aan de wet houden en wij als ANVR willen graag goed adviseren over de uitvoering daarvan. Je zult maar tot aan het Europese Hof van Justitie voor de rechter worden gedaagd omdat je niet precies kunt inschatten hoe het zit.”