Het juridische nadeel van beschrijvende domeinnamen

Het kiezen van de juiste domeinnaam voor je onderneming is niet altijd eenvoudig. Volgens de deskundigen mag een domeinnaam niet te lang en moet hij gemakkelijk te spellen zijn. Verder verdient een beschrijvende domeinnaam de voorkeur boven een naam die niets over de inhoud van de site zegt. Getuige een recente uitspraak van de rechtbank Overijssel valt over het laatste punt te twisten.

De Feiten
Dealerstation heeft op 10 januari 2013 de domeinnaam besteautobod.nl geregistreerd. Onder deze domeinnaam beheert en exploiteert zij een online veilingsite voor auto’s. Tot haar ergernis komt Dealerstation er achter dat concurrent Dealerdirect de gelijkende domeinnaam beste-autobod.nl – dus met streepje – gebruikt om bezoekers naar de website ikwilvanmijnautoaf.nl door te linken. Het blijkt dat laatstgenoemde domeinnaam op 27 maart 2013 is vastgelegd.

Bezwaar
Dealerstation meent dat Dealerdirect met de registratie en het gebruik van de domeinnaam beste-aanbod.nl inbreuk maakt op haar handelsnaam en/of domeinnaam besteautobod.nl. Verder vindt Dealerstation dat Dealerdirect onrechtmatig handelt. Met het enkel toevoegen van een koppelteken verschillen de domeinnamen te weinig van elkaar. Nu ook de bedrijfsactiviteiten overeenkomen wordt daarmee nodeloos verwarring bij het publiek gesticht.

Wat vindt de rechter
Dealerstation vraagt uiteindelijk de rechter het Dealerdirect te verbieden om nog langer gebruik van de domeinnaam beste-autobod.nl te maken en de domeinnaam aan haar over te dragen. Logisch zou je denken. Nou zo denkt de rechter er niet over. Met Dealerdirect vindt hij dat het gebruik van de domeinnaam beste-autobod.nl om bezoekers naar de website van ikwilvanmijnautoaf.nl door te linken moet kunnen.

Handelsnaamrecht
De crux zit hem in de juridische uitleg van de term handelsnaam. Hieronder wordt verstaan: de naam waaronder een onderneming wordt gedreven. Dit is de naam die naar buiten toe (op commerciële wijze) wordt gebruikt als aanduiding van de onderneming.

Het is verboden om een handelsnaam te gebruiken die al eerder door een ander bedrijf wordt gevoerd. Een handelsnaam die in geringe mate afwijkt daaronder begrepen. Tenminste voor zover daardoor in verband met de aard van de ondernemingen en vestigingsplaats bij het publiek verwarring tussen die ondernemingen te duchten is. Als bedrijven zich via het web presenteren is de vestigingsplaats overigens van minder belang.

De rechter focust zich op de vraag of het gebruik van de domeinnaam beste-autobod.nl als link naar de website van ikwilvanmijnautoaf.nl handelsnaam gebruik oplevert. Volgens de rechter is dit niet zo. De domeinnaam heeft slechts een doorlinkfunctie en wordt daarmee dus niet naar buiten toe gebruikt als aanduiding van de onderneming van Dealerstation. De domeinnaam besteautobod.nl wordt daarom niet door de Handelsnaamwet beschermd.

Onrechtmatige daad
Voor wat betreft de onrechtmatigheid van het gebruik door Dealerdirect van de domeinnaam beste-autobod.nl overweegt de rechter het volgende. Uitgangspunt is dat het profiteren van andermans product, inspanning, kennis of inzicht op zichzelf niet onrechtmatig is. Ook niet indien dit nadeel toebrengt aan een ander. Het profiteren van iemands domeinnaam mag er echter niet toe leiden dat het publiek op onrechtmatige wijze in verwarring wordt gebracht.

Dat laatste is hier volgens de rechter niet het geval. Hoewel vaststaat dat beide domeinnamen minimaal van elkaar afwijken en de domeinnaam beste-autobod.nl slechts gebruikt wordt voor het doorlinken naar de website ikwilvanmijnautoaf.nl van Dealerdirect, houdt de vergelijking daar op.

Volgens de rechter is dit gebruik geoorloofd aangezien op de aan de domeinnaam gekoppelde website ikwilvanmijnautoaf.nl geen enkele keer wordt gerefereerd aan beste-autobod.nl, dan wel aan besteautobod.nl. De naam ikwilvanmijnautoaf.nl is bovendien een handelsnaam van Dealerdirect, die zodanig als domeinnaam voor een website wordt gebruikt.

De rechter is het daarom met Dealerdirect eens dat bezoekers bij een bezoek aan de website ikwilvanmijnautoaf.nl wel begrijpen dat zij niet op de website besteaanbod.nl zijn beland, dan wel dat deze website daaraan gelieerd is. Hij vindt het dan ook niet aannemelijk dat hier verwarring zal ontstaan. Van onrechtmatig handelen door Dealerdirect is geen sprake.

Merkenrecht
Om producten of diensten te kunnen onderscheiden, wordt er gebruikgemaakt van merken. Pas als dit merk is geregistreerd bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (het merk wordt dan beschermd in de gehele Benelux) kan de merkhouder optreden tegen gebruik van een merk in bijvoorbeeld een domeinnaam.

Had Dealerstation voorafgaand aan de procedure de naam ‘besteautobod’ niet als merk kunnen inschrijven en had dit verschil gemaakt? Het antwoord op de eerste vraag is ontkennend. Om een naam als merknaam te kunnen registreren moet de naam onderscheidend vermogen hebben. Bij een beschrijvende term als autoaanbod is dit niet het geval. Het gebruik van deze woorden voor het aanbieden van auto’s moet iedereen vrij blijven staan, zo is de gedachte.

Als niet om de beschrijvende naam ‘besteautobod’ zou gaan, maar om een niet beschrijvende term zouden de zaken anders liggen. Het merkenrecht had in dat geval wel uitkomst kunnen bieden. Met een geregistreerd merk in de hand zal het in de regel geen probleem opleveren om de domeinnaamhouder het doorlinken te verbieden en hem te verplichten de domeinnaam over te dragen.

Conclusie
Bedenk bij het registreren van een domeinnaam voor je bedrijf of de voordelen van een beschrijvende domeinnaam opwegen tegen de in de hierboven uiteengezette zaak besproken reële nadelen ervan. Een beschrijvende domeinnaam kan concurrenten ertoe verleiden om een iets afwijkende domeinnaam als doorlinkmiddel naar hun eigen websites te gebruiken…