“Veel kleuren, weinig smaak”

Het Webwatchteam beoordeelt deze keer sites van de overheid. Drie ministeries zijn nader onderzocht. Gastcommentator is Rik Hindriks, ex-kamerlid voor de PvdA en pleitbezorger van de digitale overheid. Onder redactie van Peter Vlam

www.ez.nl

Soraia Cardoso De site van Economische Zaken ziet er enigszins rommelig uit. De lay-out is niet duidelijk en lijkt niet in balans. Eén en ander maakt het moeilijk om snel een idee te krijgen van de hoofdfuncties en van de beschikbare informatie.

Op de homepage is er weliswaar een keuze uit vier menu's, maar qua layout vertonen die geen enkele overeenkomst. Sommige links worden rood en weer andere wit als je er met je muis overheen gaat. Bij andere menulinks is niet te zien dat het hyperlinks zijn.

De algemene navigatie van de website is verwarrend. Het rechtermenu verandert, afhankelijk van waar je klikt. Dit is extra lastig daar er in het menu niet te zien is waar men zich bevindt. Bezoekers worden daardoor onzeker en raken de weg kwijt. De site is slechts gedeeltelijk beschikbaar in de Engelse taal, het overige deel is alleen in het Nederlands.

Peter M. Maronier Werk aan de winkel en dan vooral voor de afdeling Usability & Design van EZ (als die er tenminste is). Menu's die sneller van inhoud veranderen dan mijn muis kan klikken, zonder dat je een idee hebt waar je nu eigenlijk bent op de site. Verschillende huisstijlen door elkaar heen, een schermindeling die doet vermoeden dat de oorsprong van deze EZ site Hebreeuws (van recht naar links lezend) moet zijn geweest. Na de 'poreuze' cirkel van Koot en Bie introduceert EZ de arbeidsmarktcirkel, waar ik na vijftig keer klikken niet één keer een project heb kunnen vinden. Beste lezer, vergeef me mijn lompheid maar behalve de bergen pdf's die ik aantrof, kan ik er echt geen kaas van maken hoe je hier door de bomen het EZ-bos kunt zien.

Rik Hindriks Ik heb EZ de snoepwinkel van Annemarie Jorritsma genoemd. Vooral vanwege de enorme versnippering van geld en energie en het gebrek aan effectiviteit. Annemarie heeft er in vier jaar ruim twaalf miljard doorheen gejast zonder zichtbaar resultaat.

Beleidsmiddelen lijken op snoepjes met verschillende kleuren. Ze zien er verschillend uit. Je zuigt erop, maar ze smaken vrijwel hetzelfde en bovendien wordt je er vet en lui van. Het huidige ministerie kan niet snel genoeg worden opgedoekt. Het werkt niet, ondernemers worden er niet koud of warm van. Voor politici is het nog erger. Je kunt er debatten mee voeren tot je een ons weegt. Je kunt moties aannemen en de begroting amenderen. Er gebeurt niets.

Dor hout kappen, dat kwam bij me op bij het bekijken als ondernemer en als (ex-)politicus van de EZ-site. Na de vragen van de subsidieshop bleven er voor de ondernemer nog 52 (van de 337!) mogelijke regelingen over. Interactief aanvragen kan niet. Heb je er dan misschien iets aan als je wilt starten? Nee dus. Antwoord op de grootste ergernissen van ondernemers? Nee! Niets over administratieve lasten. Geen handige tips en trucs, geen interactie. Niets over (on)veiligheid. Als politicus wil je vooral graag nieuwe besluiten en concepten van beleidsstukken inzien. Je wilt inzicht in de dwarsverbanden tussen allerlei beleidsinstrumenten, interactie met ambtenaren, inzicht in wat er leeft onder ondernemers en burgers. Niets van dat alles. Deze site is vooral een folder voor eigen gebruik. Een snoepwinkel van beleid, veel kleuren, weinig smaak.

www.minfin.nl

Soraia Cardoso Op de homepage van Financiën is aan de linkerkant een menu te zien dat verdwijnt bij het aanklikken van een submenu-item. Daarnaast is het onderscheid tussen hoofd- en submenu-items niet erg goed te zien. Dit wekt verwarring en het is niet consequent. Het menu dient altijd en op alle website-pagina's beschikbaar te zijn, zodat bezoekers zich een duidelijk beeld kunnen vormen van het soort informatie dat de website biedt. 'Waar ben ik, waar kom ik vandaan en waar kan ik nu naar toe?' is in een logische volgorde aangegeven en houdt bezoekers op de hoogte van hetgeen zij doen. De site biedt actuele informatie. Helaas vindt men op de website geen e-mailadressen. Wanneer je contact wilt opnemen met iemand van het Ministerie dan kan dat alleen telefonisch of per brief.

Overigens is de pagina-indeling goed geordend en is het gemakkelijk om met de website vertrouwd te geraken.

Peter M. Maronier De site lijkt als twee druppels water op die van minbzk.nl. Aan de gebruikte software te zien, draaien beiden op het zelfde platform en dat is slim. Veel zaken die opgemerkt zijn bij de site van Buitenlandse Zaken gaan dus ook hier op. Verder een 'straight forward'-site met weinig poespas. Wel vond ik de opmerking van Zalm in zijn intro om "Lees dan ook verder en werp een blik in het koffertje van Financiën" een beetje vreemd. Op de gehele site is geen koffertje te vinden.

Rik Hindriks Op deze site opnieuw een subsidiezoeker. Maar totaal anders ingericht en ook met andere uitkomsten. De EZ-site meldt 337 regelingen. Vraag je bij Financiën de regelingen van EZ op dan komen er 296 boven water. Er blijken in totaal 2832 regelingen te bestaan. Geen wonder dat burgers en ondernemers de weg volledig kwijtraken. Maar de doelgroep 'starter' levert geen enkel resultaat op. Zou Wouter Bos al die regelingen intussen geschrapt hebben? Ik weet eigenlijk zeker dat dat niet zo is. 'Life science' levert ook niks op, net als 'verantwoord ondernemen'. Er klopt dus weinig van, je moet de zoektermen kennen om iets te kunnen vinden. Tijd voor xml lijkt me. De service button vind ik wel aardig. Helaas kan ik niet direct vinden hoe ik per mail op de hoogte kan blijven van fiscaal nieuws en wetgevingsnieuws. Terwijl die functie toch echt bestaat. De zoekfunctie werkt wel goed. Ik kan zelfs de antwoorden op mijn eigen vragen probleemloos vinden. Maar interactie is ver te zoeken. Financiën heeft geen idee wat er onder burgers en ondernemers leeft. Er is in ieder geval niets over te vinden. De site is opnieuw vooral een folder voor eigen gebruik. De vraag is toch al of mensen deze site makkelijk vinden. Wie heeft in vredesnaam bedacht om het minfin te noemen?

www.minbzk.nl

Soraia Cardoso De pagina-indeling is onrustig en verwarrend. Het hoofdmenu bevat veel meer items dan wat normaal bij dropdown-menu's het geval is. Het is behoorlijk lastig om items te kiezen in het hoofdmenu van de homepage. Op een scherm van 1024×768 pixels is het extra moeilijk, doordat de aanklikbare gebieden uitzonderlijk klein zijn en bovendien nauwkeurige muisbewegingen vereisen. Naar alle waarschijnlijkheid zal dit een probleem vormen voor mensen die weinig ervaring hebben met computers, en mensen met een handicap.

Indien men de tekstversie van de website kiest, verhuizen alle menu-opties naar de onderkant van de pagina, hetgeen niet logisch is en zeer zeker verwarring wekt. Het verdient aanbeveling om de menu-opties direct zichtbaar te laten zijn als je op de pagina komt, zonder dat het nodig is om te scrollen. De hyperlinks in de tekst zijn niet onderstreept en, hoewel zij wel een andere kleur hebben, zijn zij af en toe moeilijk als zodanig te onderscheiden.

De website bevat een massa waardevolle informatie, maar aangezien het moeilijk navigeren is, zal het voor minder ervaren gebruikers ontmoedigend zijn om te vinden wat zij zoeken.

Peter M. Maronier Rare domeinnaam, je moet er maar op komen. Ik vraag me af hoe ze dat uit-onderhandeld hebben met Buitenlandse Zaken, die heeft toch minimaal dezelfde afkorting.

Het valt natuurlijk niet mee om de toch vaak droge kost die onlosmakelijk verbonden is met politiek en ministeries, op een lekker smoelende en inzichtelijke wijze op het beeldscherm van de gebruiker te toveren. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken doet in ieder geval een aardige poging. De site is duidelijk ingedeeld en er is niet alleen maar plaats voor bergen pdf's om zo vulling aan de site te geven maar ook voor video en 'webtv' (dia's en video) inclusief een heus achtergrondmuziekje.

Bijzonder is wel dat zoeken op de naam "fortuyn" bar weinig recente hits oplevert en dat terwijl Minister Klaas de Vries toch echt op het matje is geroepen om hier nader onderzoek naar te doen.

Rik Hindriks Alweer die vreemde naam. 'Minbzk'. Grappig vind ik dat dit ministerie slechts dertien vacatures meldt. Terwijl BZK toch verantwoordelijk is voor het personeelsbeleid van de gehele Rijksoverheid. De site www.werkenbij.nl kent er 463 , waarvan 208 bij het Rijk en zeventien bij Binnenlandse Zaken. Ook hier blijkt afstemmen en samenwerken moeilijk. Ik zou zeggen: opdoeken die eigen lijst en veranderen in een link.

Op de site veel tekst over de digitale overheid en het ict-beleid. Mooie plannen en veel meldingen van resultaten. Maar als geïnteresseerde ondernemer die mee wil doen of aan wil bieden ben ik teleurgesteld. Het krantenbericht dat er geld beschikbaar komt voor breedband is niet in concrete plannen of acties terug te vinden. Zoeken naar breedband levert 24 pagina's op. Vooral toespraken van de minister en voortgangsverslagen. Niets waar een burger of ondernemer zijn voordeel mee kan doen. Toch nog maar even gekeken bij 'kiezen op afstand'. Om daarna definitief teleurgesteld af te haken. Het wordt tijd dat de Rijksoverheid serieus werk gaat maken van het digitaliseren van haar dienstverlening en het aanpakken van de back-office. Daarvoor zal ze wel eerst moeten leren om echt geïntegreerd te werken. Dat lijkt me een mooie taak voor het volgende kabinet. Ik zal ze volgen en ze er op afrekenen".