SmartSensors: steden krijgen steeds meer ogen, oren en neuzen

André Kapitein heeft een missie: inzicht geven in de wereld om ons heen. Hij bedacht SmartSensors: sensoren die gekoppeld zijn aan de cloud en de leefomgeving verbeteren. Kassen, speelgoed, lantaarnpalen, materialen en noem maar op worden, slimmer, makkelijker, schoner of en toegankelijker. De zoveelste Internet of Things (IoT)-inhaker of gewoon bijzonder kansrijk?

Het IoT lijkt zich te ontpoppen tot een ongrijpbare utopie. De talloze artist-impressions vol intelligente koelkasten, slimme thermostaten en autonome koffiezetapparaten worden bijna een karikatuur van zichzelf. Bíjna, want heel af en toe weet een handige startup precies datgene klaar te spelen wat zo veel corporates de afgelopen jaren hebben nagelaten: een concreet probleem oplossen.

SmartSensors van André Kaptein is zo’n startup. Wie de R & D ruimte in de Haarlemse Waarderpolder betreedt moet haast wel aan Silicon Valley en Willy Wortel denken: alles bij SmartSensors ademt tin, ledjes, resistors en printplaten. Achterin de ruimte staat een halfgesloopte brievenbus, op de vloer slingeren sportschoenen, in de hoek ligt een opengewerkte lantarenpaal, en op het enige níet onder elektronica bedolven bureau staat een minibrouwerij driftig te sputteren.

Een chaos, maar wel met een rode lijn. SmartSensors maakt de wereld om ons heen meetbaar. Brievenbussen kunnen zelf prima aangeven wanneer ze geleegd moeten worden. Sportschoenen hebben heel wat te vertellen over je hardlooptechniek. Lantaarnpalen weten stiekem precies waar hangjongeren zich ophouden. En dat allemaal door in de juiste objecten de juiste sensoren te plaatsen.

André, hoe omschrijf jij SmartSensors in het kort?

“We maken apparaten, systemen en omgevingen intelligent zodat we nieuwe informatie op kunnen halen. Daarmee kunnen processen soepeler verlopen en innovatieve diensten worden ontwikkeld. Waar wij aan werken is uiteindelijk goed voor het welzijn en de portemonnee van iedereen.”

Kun je een paar voorbeelden noemen?

“SmartSensors brengt bijvoorbeeld luchtvervuiling gedetailleerd in kaart, kan duiding geven aan slaapstoornissen en de hardingstijd van materialen monitoren. Maar evengoed houden we het vluchtgedrag van bijen in de gaten. En dat betaalbaar met korte doorlooptijd.”

Welk probleem los je op?

“Smarttechnologie gaat verder dan de bekende slimme thermostaat. Je kunt nog veel meer meten. Zeker als je weet dat er in 2020 naar verwachting zo’n twintig miljard apparaten op internet zijn aangesloten. Het IoT wordt steeds fijnmaziger, en die ontwikkeling helpt om voorwerpen en producten te transformeren in een intelligente levensvorm. Ze worden de ogen, oren of neus van de stad. Met SmartSensors halen we die schat aan gegevens op en werken we via de cloud continu aan de verbetering van de ‘dingen’ die meten.”

Wat heb je daarvoor nodig?

“Een SmartSensor bestaat uit een soft- en hardwarepakket in de cloud, dat inzetbaar is voor talloze toepassingen. Het enige wat onze sensoren nodig hebben, is stroom en internetverbinding. Stel, je wilt energie besparen in huis. Dan kan onze sensor meten hoe veel energie je bespaart als je deuren gesloten laat en kan hij in het vervolg de temperatuur in huis veranderen. Maar evengoed meet een SmartSensor je slaappatroon of het fijnstof in een stal, of de slijtage van wieltjes van vuilcontainers.”

Welke toepassingen vind jij nu typisch geschikt voor marketeers?

“Sensoren vergaren een schat aan data. Deze data kan gebruikt worden om het gedrag van mensen vast te stellen om vandaar uit te bepalen of een aanpassing in de omgeving (temperatuur, muziek, winkelinrichting etcetera) ook invloed heeft op het (koop-)gedrag van de mens.”

Waarin schuilt voor hen het praktisch nut?

“Tegen zeer lage kosten kan men een concept snel empirisch testen en finetunen op basis van realtime informatie. De marketeer krijgt de informatie van de situatie zoals deze daadwerkelijk is.”

Kun je nog meer interessante commerciële toepassingen noemen?

“De commerciële kansen liggen vooral in het betaalbaarder maken van IoT oplossingen en deze te combineren met bijgevoegde services en dienstverleningen. Een huis uitrusten met een beveiligingssysteem zou maximaal honderd euro mogen kosten en kan dan veel meer dan sec beveiligen. Auto’s kun je uitrusten met sensoren, die automatisch realtime de kwaliteit van het wegdek meten. Kritieke functies in het lichaam kunnen realtime bewaakt worden, maar zo kan ook scheurvorming in beton realtime gemeten worden. Zo kan ik nog een hele lijst afgaan.

“In principe kan alles, de vraag alleen is wat werkelijk nuttig is en wat werkelijk toegevoegde waarde levert. Als je over een paar jaar wegrijdt naar een afspraak, gaat je verwarming zachter branden, wordt je reis nauwkeurig bepaald, je parkeerplaats gereserveerd, je auto tegen diefstal verzekerd op het moment dat je deze op slot doet, geeft je kleding waarden door aan de weersinformatiedienst, en gebeurt er nog veel meer waar we nu geen weet van hebben.”

Hoe denk je over het IoT en wat is daarin de plaats van jouw idee?

“Over het IoT wordt veel gezegd en geschreven. Wat mij daarbij opvalt, is dat het hightech- en IT-gedeelte voorbehouden is aan de grote corporates. Iedereen heeft het over de voordelen van het IoT, maar de praktijk is dat er veel hobbels zijn. Reguliere meetsystemen zijn vaak bijzonder gecompliceerd en onbereikbaar voor de meeste mensen. SmartSensors is voor particulieren en ondernemers dé basis om snel een concept in de markt te zetten en commercieel te beginnen. Dit in plaats van lange kostbare voorbereidingsfasen.”

Wat wil je bereiken met SmartSensors?

“Waar ik in geloof, is dat het veel goedkoper kan. SmartSensors bewijst dat zowel de kostprijs, het risico als de doorlooptijd van de ontwikkeling van idee, naar testcase, naar product kan dalen met 75 à 80 procent. We willen bereiken dat corporates, mkb’ers en startups een nieuw product of nieuwe dienst bij ons eenvoudig en snel kunnen ontwikkelen.”

Wanneer wist je zeker dat je dit ging doen? Wat was de ‘eureka’?

“SmartSensors is begonnen vanuit de vraag: wat gebeurt er allemaal om ons heen? Ogenschijnlijk futiele zaken als luchtdruk, temperatuur, koolmonoxide, fijnstof, en meer beïnvloeden ons leven, onze gezondheid, en onze portemonnee. Vanuit een eerder project hadden wij heel veel sensoren liggen. We wilden weleens weten wat we konden doen met alle informatie die ze oppikten. We hingen ze op in huizen. De nieuwsgierigheid van anderen naar de resultaten was voor mij de reden om verder te gaan. In 2014 voorzagen we gebouwen van de eerste SmartSensors.”

Hoe ziet je portfolio eruit?

“Het werk neemt flink toe. Op dit moment zijn 70 procent van onze klanten corporates, 10 procent bevindt zich in het mkb-segment en 20 procent zijn zelf startups. Daarnaast zijn we bezig met projecten voor gemeenten en werken we voor defensie.”

Hoe kijk je terug op de Accenture Innovation Awards 2015?

“Ik zie een sterk stijgende lijn qua omzet, klanten en niveau, die ik voor een groot gedeelte kan koppelen aan onze deelname. Meer dan 70 procent van de zakelijke omzet komt van klanten die wij via de Accenture Innovation Awards leerden kennen.”

*) Dit is een artikel in de serie van de Accenture Innovation Awards dat ik schreef in samenwerking met mijn collega’s Daniel Visser en Niels Pourchez.