Verdubbeling Internettijd; Dispuut over rtv

“Bijna een revolutie”, noemt de directeur van de tv-lobby de sterk gestegen tijdsbesteding aan internet. Dit gaat nauwelijks ten koste van tv, stelt hij vast. Maar de radiolobby is het niet eens met de cijfers.

Dit blijkt uit de presentatie van de jongste cijfers van het Tijdbestedingsonderzoek 2008, die nu plaatsvindt in Amstelveen. Het is gehouden in opdracht van Spot, de organisatie van tv-bedrijven, radioclub RAB en buitenreclameclub PBE. Het is voor het grootste gedeelte online uitgevoerd door No Ties onder ruim 2.700 respondenten die elk gemiddeld 1,5 dag hebben tijdbesteding hebben geturfd, en voor een deel telefonisch door Intomart.

We haalden de resultaten van 2006 erbij voor een vergelijking:

• TV 138 minuten (150)
• Internet: 80 (43)
• Radio – (38)
• Boek (en overig lezen): 16 (10) *)
• Krant: 15 (16)
• Spelcomputers/gamen: 13 (11)
• Bellen: 10 (10)
• Muziek luisteren: 9 (12)
• Tijdschrift: 6 (6)
• Folder: 4

*) Voorheen waren ‘boek en overig lezen’ één categorie, nu staat het lezen van folders apart

Het gebruik van internet laat een spectaculaire groei zien van 43 minuten per dag in 2006 naar 80 minuten in 2008. De internettijd verdubbelt dus grofweg. Dagelijks is 44 procent van de bevolking op de een of andere manier actief met internet. De groei van internet zien we terug bij alle bevolkingsgroepen, jongeren vervullen hier geen voortrekkersrol meer. Het gebruik van internet verschilt wel. Jongeren chatten veel meer en volwassenen gebruiken internet veel meer voor e-mailen en surfen.

Prime time televisie ligt rond 21.30 uur met bijna 45 procent bereik, volgens dit onderzoek. Prime time internet ligt een uurtje eerder rond 20.30 uur met een bereik van 12 procent. Eten en internetten gaan niet goed samen, maar de televisie gaat vaak juist al aan tijdens het avondeten, om half geconcentreerd te kijken.

‘Prime time’ voor dagbladen ligt ’s ochtends rond 9.30 uur met een bereik van 4 procent. Tijdschriften worden nog meer gespreid over de hele dag gelezen door bijna 1 procent van de mensen.

Radio en tv-discussie

Tweede opvallend punt na de groei van internet is het wegvallen van de radio in de cijfers. De radioorganisatie RAB wil er in eerste instantie nog niets over kwijt. Paul van Niekerk, directeur van Spot: "De resultaten waren voor de radio ineens erg laag. Dat kwam de radiowereld niet goed uit, dus hebben ze besloten om dat niet te laten publiceren. Ze gaan proberen om betere cijfers te krijgen door een koppeling met de kijk- en luistercijfers."

De derde kwestie is die van de teruggang van televisie. Volgens Van Niekerk is die niet significant: "In 2007 is er een andere meetmethode gekomen, de Gouden Standaard, dus laten de cijfers van 2008 en 2006 zich moeilijk vergelijken."

Maar ten koste van welk medium gaat dan het internetten vooral, toch niet van radio beluisteren? Van Niekerk wijst op de hoge groei van multitasking: "Nam in 2006 multitasking nog gemiddeld rond 60 procent van de internettijd in beslag, in 2008 stijgt dat tot boven de 75 procent. Driekwart van de tijd wordt dus gecombineerd met andere activiteiten."

Maar dan lijkt het voor de hand te liggen dat juist tijdens de tv-reclame de aandacht van het tv-scherm verdwijnt naar het pc-scherm, wat dus nadelig kan uitpakken voor de tv-bestedingen door adverteerders. De directeur van de tv-lobby wil dt niet beamen: "Dat is op grond van dit onderzoek niet te zeggen. Wat er nu uitkomt is dat tv juist het meest voor single-tadsking wordt gebruikt, voor tweederde van de tijd."

"Televisie komt er onverwacht goed uit", concludeert Van Niekerk tevreden. De vraag is hoe andere partijen daartegenaan zullen kijken. Twee jaar geleden ontmoette Spot nogal wat kritiek, onder meer van het CBS en van de Stir, de club voor internetreclame die vaststelt dat op grond van de tijdbesteding er meer reclamegeld naar het web moet verhuizen.

Twee ontwikkelingen zijn van grote invloed op de toekomst van tv volgens Spot: het televisiekijken op de pc en internetten op de tv. Dit laatste wordt in het onderzoek niet waargenomen, tegen de voorspelling an spot in dat dit een grote vlucht zou nemen.

Gemiddeld laat het televisiekijken op een computer ook nog geen stijging zien. Louter het televisiekijken op de pc bij jongeren is er een sterke stijging: de groep 13-19 jaar zegt gemiddeld 14 minuten per dag via de computer televisie te kijken. Dit was 4 minuten in 2006.

Is dat echt tv-kijken, of maken YouTube en andere webvideo daar ook deel van uit? Van Niekerk: "De vragen waren gericht op televisie kijken via het web. Er is niet apart gevraagd naar YouTube. Ik denk dat de respondenten dat zelf ook niet helemaal weten. Het loopt een beetje door elkaar."

Belangrijk is dit wel in het kader van de reclamebestedingen: bij tv-kijken via het web (MTV, TMF etc.) komt dit ten goede aan ‘Hilversum’, bij het bekijken van webvideo niet.

Meer gaming dan lezen

Gaming is langzaam gegroeid naar een niveau dat ruim boven het lezen van tijdschriften ligt en dat van dagbladen benadert. Ook dat zal in reclame bestedingen effect krijgen: nog altijd een derde gedeelte van de advertenties gaat naar print. Tot 50 jaar neemt gamen een veel groter tijdbeslag in dan het lezen van kranten, bij personen ouder dan 50 jaar neemt het lezen van de krant een veel groter deel dan gamen.

Overigens gebeurt het lezen ook veel minder geconcentreerd: in 2006 werd 61 procent van de leestijd gecombineerd met andere activiteiten, in 2008 loopt dat op tot 74 procent.

Files

De dag is ingedeeld in slapen en persoonlijke verzorging: 10,7 uur, verplichtingen: 7,1 uur, onderweg zijn: 1,1 uur en vrije tijd: 9,1 uur. Verplichtingen maken 25 procent van de tijd uit, vrije tijd 33%.

De belangrijkste verplichting is betaald werk: gemiddeld voor alle Nederlanders (maar) 3,2 uur per dag. Omgerekend werken full timers gemiddeld 35 uur per week, part timers iets minder dan 20 uur per week. Studenten werken 13 uur per week. Op werkdagen is ruim 50 procent van de bevolking (20-65 jaar) op een of andere wijze bezig met betaald werk, op zondag ruim 10 procent.

Huishoudelijk werk kost gemiddeld 2,1 uur per dag. Daarnaast zijn we gemiddeld ongeveer 20 minuten bezig voor de dagelijkse boodschappen en ook 20 minuten met winkelen.

Van de vrije tijd is ruim de helft besteed aan media: 4,9 uur per dag. Aan andere vrije tijd activiteiten wordt 4,3 uur per dag besteed.

Het onderzoek laat dat de tijd die men dagelijks onderweg is volgens de eigen antwoorden van respondenten van 55 minuten in 2006 naar 65 minuten in 2008 is gestegen.

Er wordt nog even lang gekookt, maar voor het eten zelf wordt steeds minder tijd uitgetrokken: van 90 naar 80 minuten per dag.

Jongeren (-40 jaar) gaan minder naar muziek luisteren via een muziekapparaat zoals een cd- of mp3-speler.

De aanvang van de werkdag is gespreid. Het aantal werkenden loopt op van een kleine 10 procent om 7 uur tot ruim 30 procent om 9 uur ’s ochtends. ’s Avonds loopt het aantal werkenden geleidelijk terug van 5 procent om 18 uur tot 1 procent om 24 uur.