HDTV-streams stimulans voor 1 gbps-internet

Glasvezelnetwerk Amsterdam verwacht voor december 2010 de komst van abonnementen met 1 gbps symmetrisch voor consumenten. Met die snelheid werd deze week al getest. De bandbreedtevraag komt vooral op gang met de komst van HDTV-streams.

GNA-directeur Herman Wagter sprak woensdag tijdens een demonstratie van de 1 gbps-verbinding in Amsterdam zijn verwachting uit dat er het eerste abonnement met die snelheid er voor eind 2010 komt. Deze week hield GNA samen met BBNed en InterNLNet tests met 1 gbps in een gesimuleerde consumentensituatie. Het betrof volgens Wagter een ‘economische test’.

“We willen laten zien dat dit nu al haalbaar is. Sceptici zeggen altijd waar hebben we nu nog meer bandbreedte voor nodig, maar de vraag neemt alsmaar toe. Wij denken dat dit uiteindelijk gaat gebeuren."

Grote vraag is waar consumenten die 1 gbps-verbinding eigenlijk voor nodig zouden hebben. Het antwoord lijkt HDTV via internet te zijn. De drie partijen toonden woensdag vier HDTV’s die live via internet Full HD-kwaliteit stonden te streamen. Een nieuwe HD-netwerksettopbox van Conceptronic, een van de eersten die Full HD aankan, gaf het signaal door aan de tv.

Zappen tussen HDTV-streams

Als huishoudens op meerdere televisies HDTV via internet gaan kijken, stuiten ze op de huidige 100 mbps limiet op het Amsterdamse net. Per HDTV-stream is 25 mbps nu nog noodzakelijk, maar omdat consumenten snel willen zappen is het nodig om ook twee kanalen, die ervoor en erna, met dezelfde kwaliteit te bufferen, zo schetste BBNed-directeur Andries Mijnhardt. Bovendien staan er straks in huishoudens meerdere HDTV’s.

Nu is die behoefte aan HDTV nog niet zo groot, maar dat kan volgens Mijnhardt snel gaan. Hij zag een paar jaar geleden hetzelfde gebeuren met VoIP. "Binnen een jaar stapte een grote massa over op internetbellen. Dat kan zich herhalen. We willen daar nu al voorbereid zijn."

BBNed verwacht binnen ‘afzienbare tijd’ behoefte aan 1 gbps-verbindingen. "We brengen ons netwerk nu up-to-date. Op plaatsen waar glasvezel beschikbaar is, en een nieuwe Alice-klant zich aanmeldt voor DSL, zorgen we dat hij toch glasvezel krijgt. Die switch moet uiteindelijk toch gebeuren", aldus Mijnhardt.

De bottleneck in de Amsterdamse testopstelling bleek overigens niet langer de netwerkcapaciteit, netwerkkabels of de settopbox, maar de harde schijf van de computer. Die verwerkte de data niet snel genoeg. De modems die nu al bij Amsterdamse glasvezelklanten thuis staan, worden vanaf volgend jaar ook geschikt voor snelheden van 1 gbps.

Uitrol ‘volgens plan’

De aanleg van 43 duizend aansluitingen in Amsterdam is volgend jaar afgerond. Het aantal abonnees op glasvezel-internet in de wijken Oost-Watergraafsmeer, Zeeburg en Osdorp groeit naar verwachting, maar cijfers willen de partijen nog niet noemen. Wagter houdt het bij: "Het gaat volgens plan." In vijf jaar tijd hoopt GNA dat de helft van de huishoudens waarvoor glasvezel beschikbaar is, ook daadwerkelijk surft via glas.

Het overstappen naar glas gaat volgens Wagter het snelst wanneer burgers collectief in actie komen. In een grote stad als Amsterdam gaat dat niet en gaat het per individu. Zeker niet alleen jongeren nemen glasvezel, zegt hij. “Het blijkt juist niet afhankelijk van leeftijd."

In Japan zijn al evenveel glasvezelverbindingen als DSL-aansluitingen. Daar surfen 14 miljoen mensen over glas. Dit jaar worden in Nederland een kleine tweehonderdduizend glasvezelaansluitingen aangelegd. In enkele landen zijn er al consumenten met 1 gbps-abonnementen. In Hong Kong kost die 200 euro per maand, waarbij de maximumsnelheid is beperkt tot verkeer binnen het stadsnetwerk en in Zweden liggen de prijzen rond de 400 euro per maand.

‘VDSL achterhaald’

Mijnhardt vraagt zich af of VDSL al achterhaald is. KPN wil zijn netwerk ombouwen van ADSL2+ naar VDSL. "De vraag is of er nog plaats is voor VDSL. KPN stapt nu met Reggebifber ook al in glasvezel. Uiteindelijk is glasvezel de toekomst." Over tien jaar heeft zeker de helft van de Nederlandse huishoudens thuis glasvezel, denkt hij.

BBNed is ook bezig met voorbereidingen voor het aanbieden van IPTV, zegt Mijnhardt tegen Emerce. Het netwerk wordt hiervoor al geschikt gemaakt. Wanneer IPTV-diensten er komen hangt af van de providers. Nu biedt BBNed alleen analoge tv met 39 kanalen, zonder extra betaalzenders als Eredivisie Live. Volgens Wagter is het voor kleine netwerken lastig om toegang tot content goed te regelen. Eredivisie Live is daar een voorbeeld van, maar ook de doorgifte van BBC 1 en 2 via andere netten dan die van de kabelaars levert nog altijd geschillen op.

Wagter: "Contentpartijen experimenteren liever niet te veel." Uiteindelijk verwacht hij over een aantal jaren dat er modellen komen waarbij providers klanten tegen extra betaling betere videokwaliteit op videosites kunnen gaan verkopen. Het groeiend gebruik van sites als YouTube en streams van tv-programma’s nopen tot nieuwe afrekenmodellen, stelt hij. "De internetwereld zoekt de komende jaren naar een andere manier om voor gebruikte bits en bytes af te rekenen.”