Deel dit artikel
-

Column: Innovatiegeld moet naar internetsector

De krant verdwijnt. Althans, in geprinte vorm. Weinig lezers van Emerce zullen hierdoor verrast of geschokt zijn. Internet (real time, interactief, rijke multimediale weergaven, lage distributiekosten) is voor het fenomeen nieuws veruit superieur aan een vreemd ruikend blaadje met het nieuws van gisteren.

Door Ronald Verschueren*

De ingedutte krantenbranche is echter nog niet toe aan deze boodschap. Een gebrek aan innovatiekracht, strategische inflexibiliteit verpakt in CAO’s, statuten, jaren ’70-idealen, een instituuthouding en als grootste probleem het zichzelf definiëren als ‘krant’, leidt enkel tot jammerklachten uit de "krantensector".

De Commissie Brinkman heeft zicht in opdracht van minister Plasterk gebogen over…ja, over wat eigenlijk? In het rapport van de commissie wordt gesteld dat men primair is geïnteresseerd in de toekomst van de journalistiek en de rol die ze speelt in ons democratisch bestel. Niet onbelangrijk dus. De commissie komt echter met een reeks van adviezen aan voornamelijk de uitgeverijsector, meer bepaald de dagbladjournalistiek. En daar gaat het mis met het rapport. Alhoewel in opdracht en vraagstelling een breed kader aan media wordt beschouwd gaat de aandacht vooral uit naar deze dagbladpers. Enerzijds omdat deze (nu nog) een belangrijk deel van de journalistieke functie invult en anderzijds omdat de commissie niet ongevoelig zegt te zijn voor de problemen in de sector.

In het rapport (PDF) lopen daardoor verschillende zaken meer wel dan niet door elkaar: ‘journalistieke productie’ en het distributiekanaal ‘krant’ worden niet zuiver gescheiden. Journalistieke productie (dus contentproductie) kan overal plaatsvinden en in verschillende vormen worden gedistribueerd via verschillende kanalen. De ‘krantenbedrijven’ zitten volgens hun eigen denkwijze grotendeels vast aan een vorm en een distributiekanaal, namelijk krantenartikelen voor kranten. Met het geleidelijk en onvermijdelijk verdwijnen van de fysieke kranten dreigt echter ook de daaraan gekoppelde journalistieke productie te verdwijnen. Een serieus probleem, wat ons allemaal aangaat en breder is dan een economische probleem. Tenzij de journalistiek productie elders wordt opgevangen.

Weggegooid geld

Veel is al gezegd over de internetbelasting die de Commissie Brinkman heeft voorgesteld, echter nog te weinig over de besteding van de overige gelden. Er wordt 8 miljoen door de overheid direct uigetrokken, 20 miljoen moet uit andere bronnen komen. Wij gaan allemaal meebetalen als het aan Brinkman ligt: ook in de vorm van directe overheidsgelden en in de vorm van belastingvoordelen, voor ondermeer de dagbladensector. Dit geld gaat naar een sector die zich daarmee moet innoveren, iets waar men de laatste honderd jaar nog niet erg toe in staat is gebleken. Weggegooid geld dus.

Na jaren internet en 10 jaar na oprichting van bijvoorbeeld Nu.nl komt het rapport Brinkman met betrekking tot kranten tot een geweldige constatering: “het eigen online nieuwsaanbod levert de krantenconcerns geen winst. Er is nog geen nieuw verdienmodel ontwikkeld”. Na 10 jaar nog steeds geen winstmodel! Waarom is het anderen dan wel gelukt?

Dood paard

De gebrekkige innovatiekracht van de krantenwereld komt er schrijnend tot uiting. Gebrek aan innovatief leiderschap en strategische flexibiliteit heeft tot de huidige grote problemen in de sector geleid, op enkele goede uitzonderingen na. Zou het dan niet logisch zijn na te gaan waar het gebrek aan strategische flexibiliteit vandaan komt? En wat hier aan gedaan kan worden? En of geld en wat aanvullende regeltjes dan wel de oplossing is voor de gestelde problemen? Of het geld dat wel juist wordt belegd? Het rapport van de Commissie Brinkman gaat daar niet verder op in. De commissie gaat er indirect van uit dat de krantensector in staat is te innoveren. Trekken aan een dood paard dus.

Daarom een advies aan Plasterk:

1.    Met betrekking tot de journalistieke productie: Innovatiegelden besteden aan de dagbladpers, die niet in staat is gebleken te innoveren, is verkwisting van openbaar geld. Het is sterk aan te bevelen een groot deel van de beschikbare gelden ter beschikking te stellen aan een categorie bedrijven die wel in staat is gebleken continue te vernieuwen: innovatieve internetbedrijven. De gelden zouden dus niet moeten worden verdeeld door het krantengerelateerde Stimuleringsfonds voor de pers,  criteria voor toekenning zouden daarom moeten worden aangepast. Voor zover kranten geld wordt toegekend in het kader van het innoveren van de journalistiek productie is het aan te bevelen deze eerst op overtuigende wijze te laten weerleggen waarom men nu wel plots een strategische flexibiliteit aan de dag denkt te kunnen leggen.

2.    Met betrekking tot de distributie: deze is milieuonvriendelijk, traag en duur. Niet van deze tijd dus. Nieuwe elektronische vormen van distributie zijn vereist. Elders bleek dat het gratis ter beschikking stellen van een E-reader niet meer bedraagt dan de kosten voor een half jaar printen en distribueren van de New York Times (zie ook http://www.businessinsider.com/2009/1/printing-the-nyt-costs-twice-as-much-as-sending-every-subscriber-a-free-kindle ). Uit het NDP jaarverslag 2008 blijkt dat bijna 30 procent van de kosten van kranten naar papier, vervoer en bezorging gaat. Nog los van de omvangrijke organisatie, dure techniek en behuizing die hiervoor vereist is. De overheid is bij uitstek in staat om dit in de markt aan te sturen op het gebruik van een standaard. Naast E-Readers is E-paper een optie. De kosten voor de krantenorganisaties gaan daarmee drastisch omlaag, de concurrentiekracht neemt toe door alle voordelen van een electronisch kanaal (snel, interactief, goedkoper).

3.    Met betrekking tot de pluriformiteit van de pers en de rol in onze democratie: deze is niet gebonden aan de dagbladjournalistiek. Bovendien zijn dagbladen onzorgvuldig met deze verantwoordelijkheid in onze democratie omgegaan: de huidige problemen zijn gevolg van gebrek aan innovatief leiderschap. Achtergrond- c.q. onderzoeksjournalistiek kan ook elders worden geproduceerd, via andere kanalen worden gedistribueerd en geëxploiteerd (internet, TV, weekbladen). Niet het behoud van de krantensector maar de zorg in hoeverre deze functie nog wel primair bij kranten veilig is ondergebracht zou de grootste zorg moeten zijn, nu deze haar verantwoording niet heeft genomen en in gevaar is gekomen door gebrek aan innovatiekracht, als gevolg daarvan het verliezen van marktterrein op het gebied van regulier dagelijks nieuws en daardoor verlies van abonnees en advertentiegelden.

Soms is de wereld erg goed voorspelbaar. Kranten zullen voor een groot deel de weg volgen van de textielindustrie, scheepvaart, hoefsmederijen. We hebben nog steeds textiel, schepen en paarden. Maar de markt is gewijzigd, enkel wie de markt volgt overleeft. FD en nrc.next lopen hierin al wat voorop. Het merendeel gaat kopje onder met een Oooh en een Aaah van de goegemeente, gevolgd door een ‘wie had dat ooit kunnen denken’. Vervolgens draait de wereld weer gewoon door. Dag krant! De grootste zorg die dan overblijft is waar we dan onze vis in moeten verpakken.

*Drs. Ing. Ronald Verschueren (1966) is senior consultant bij en oprichter van NetMarketing Management Consulting te Rotterdam.

Deel dit bericht

6 Reacties

webabun

Wat mij in de hele discussie opvalt, is dat er zo weinig aandacht wordt besteed aan de online, tv en radio activiteiten van de krantenuitgevers. Heeft dat buiten naamsbekendheid niets opgeleverd waar de printafdelingen van hebben kunnen leren? Of worden de geldstromen en afdelingen angstvallig gescheiden om de roep om steun niet te hinderen.

Ben Brans

Scherp geformuleerd Ronald.

Michel Tel

Sterk betoog. Zal nog wel een tijdje duren alvorens men echt wakker wordt. Tot die tijd een paar wilde sprongen en slechte initiatieven om de sector te kunnen redden. Zonder effect…

jaco

> Naast E-Readers is E-paper een optie. E-paper is geen alternatief voor de E-Reader. E-Paper is de technologie die de display vormt van de E-reader. Het is dus een onderdeel ervan.  Op de langere termijn is de E-reader waarschijnlijk een oplossing voor het ontvangen en lezen van nieuwsberichten. Op dit moment zijn ze echter nog klein en traag.  De overheid kan zich hier beter vooral niet mee bemoeien en de markt z'n werk laten doen. Ook voor wat betreft het stimuleren van innovatieve internetbedrijven. Waarom zou de overheid niet gewoon het geld op zak houden en de belastingen verlagen ?

johan kosters

De betaalde krant is voor snel landelijk nieuws niet meer de meest optimale manier van informatie distributie. Tenminste volgens de lezers van de krant. De gratis kranten en sites als nu.nl hebben die rol overgenomen. Iedere met hun eigen business model.  De uitdaging voor de krantenuitgever is zich meer te richten (en scherpe keuzes te maken) op de doelgroepen. NRC Next doet het goed bij de jongere generatie. In de VS blijken puur op de regio/stad gerichte kranten het heel goed te doen. Dus als het AD slim is gaan ze snel terug naar het oude regionale model (Utrechts Dagblad, powered by AD). Breng extreem veel nieuws over de stad, mensen, discussies, etc. Laat lezers participeren. Het is toch veel leuker om met een verhaal of foto in de krant te staan dan op een website? De redacties kunnen de lezers helpen bij het schrijven van goede verhalen. Waarom geen seniorenkrant, opzijkrant, politiekekrant, sportkrant, businesskrant, enz. Een krant moet vooral binding creeren met zijn doelgroep. De basis van uitgeven… Als distributie 30% van de kosten uitmaakt moet de uitgever het slimmer gaan doen. Waarom zou de krant iedere dag moeten verschijnen, 2 of 3x per week kan ook. Met de liberalisering van de postmarkt zijn er bovendien meer bezorgkanalen dan ooit tevoren.  Nieuwe technieken maken het mogelijk om in relatief kleine oplagen te produceren, met de nieuwe hoogvolume digitale tabloid printstraten van het Nederlandse Oce, Xerox en HP rollen de regionale bladen zo van de digitale full colour pers. Een uitgever die de contentproductie slim regelt kan op dorpsniveau het nieuws brengen en de bezorgadressering op de krant aanbrengen. Docufacts.nl: " De nieuwe Oc? JetStream 2800 print met een snelheid van 130 meter per minuut op een breedte van 30 inch, het gebruikelijke dagbladformaat." lees verder op: http://www.docufacts.nl/4374/oce-introduceert-productieprinters-voor-kranten-en-boeken-in-kleur/  Uitgevers moeten ervoor zorgen dat het gemakkelijk wordt om content aan te leveren door lezers en adverteerders. Daarnaast het gehele productieproces stroomlijnen en automatiseren. Het jonge Nederlandse bedrijf Marvia heeft innovatieve self service software ontwikkeld waarmee uitgevers de aanlevering van advertenties, vaste rubrieken, lezersreacties, enz kunnen neerleggen bij de maker en het proces erachter automatiseren. De uitgever hoeft niet in de techniek te investeren, de uitvoer formaat is op basis van Adobe Indesign. Telegraaf heeft onlangs voor Marvia gekozen. Emerce: http://www.emerce.nl/nieuws.jsp?id=2963713

jan spek

Het antwoord is: IMS, Internet Media Subsystem

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond