-

Het einde van eyetracking

Alle data is dood. Ook webanalyticsdata. Zonder vergelijking, zonder umfeld, zonder historie zeggen de cijfers hoegenaamd niets. Webanalisten moeten daarom alle mogelijke additionele databronnen aanboren om hun webanalyticsdata in perspectief te zetten en daarmee tot leven te brengen.

Onderwerpen waar je informatie over moet verzamelen voor de interpretatie van je data zijn bijvoorbeeld de markt (je concurrenten), demografie (je klanten), de wereld (seizoen, nieuws, weer, zoekgedrag, trends) en je website (met daarin de elementen vertrouwen, ontwerp, overtuigingskracht, propositie en functionaliteit). Maar de lijst is onuitputtelijk.

Met zoveel onderwerpen waar je data over kunt verzamelen moet je vrijwel altijd keuzes maken. Gelukkig is er hoe langer hoe meer data voor weinig en eenvoudig in feeds beschikbaar. De Kamer van Koophandel heeft interessante data over alle branches en recente ontwikkelingen daarin, het CBS over demografische ontwikkelingen en macro-economie, en op het internet vind je hoe langer hoe meer datafeeds met informatie over alle mogelijke onderwerpen.

Alleen waar het je eigen website betreft, is goede raad nog altijd duur. Met alle externe seinen op groen en een nog steeds tegenvallende conversieratio, ben je overgeleverd aan de conversie-optimalisatie consultant. Hij zal waarschijnlijk aanraden om de website te testen middels een eyetracking onderzoek. Voor zo’n onderzoek worden zo’n 20 mensen één voor één achter een computer gezet en gevraagd een opdracht uit te voeren op de website. Daarbij leggen verschillende camera’s en andere opname-apparatuur vast wat de testpersoon op de site doet. Vervolgens wordt er een heatmap gemaakt van de pagina’s die laat zien waar de testpersonen het meest naar gekeken en op geklikt hebben. Analyse van die heatmap moet dan aan het licht brengen waarom mensen niet converteren.

Ik heb eyetracking altijd een twijfelachtige methode gevonden. Allereerst is het kostbaar. De apparaten die je ervoor nodig hebt kosten een fortuin, daarnaast moeten tenminste 20 testpersonen de opdracht uitvoeren wat veel tijd kost van de consultants. Dan kun je je afvragen of iemand die weet dat hij wordt bekeken de site op dezelfde manier gebruikt als een gemiddelde bezoeker. Ten derde heb je met 20 personen geen statistisch relevante groep.  Maar met een representatieve groep van duizenden mensen is het echter helemaal niet meer te realiseren. Tenslotte analyseer je met eyetracking het proces, wat helaas nog geen beeld geeft van de oplossing. Daarmee moet dan nog worden begonnen met A/B of multivariate testen.

Om ideeën te krijgen voor een A/B test kun je ook je moeder of je hele familie achter je website zetten. Maar er zijn nu ook interessante softwarematige oplossingen.

Allereerst Clicktale. Het is al vrij bekend dat je met deze tool opnames kunt maken van gebruikerssessies. Je registreert hoe specifieke gebruikers met hun muis over de site zijn gegaan en waar ze hebben geklikt. Daarmee is het dus niet hetzelfde als eyetracking, want je ziet niet waar mensen naar kijken.  Maar de veronderstelling is dat mensen met hun muis aanwijzen waar de aandacht naartoe wordt getrokken en wat ze lezen – Clicktale zelf zegt dat daar een correlatie is van 86%. Vervolgens kun je van al deze sessie samen een heatmap maken van waar de muis het meest geweest is en waar is geklikt. Je kunt een beperkt aantal sessies gratis registreren en als je ideeën wilt opdoen voor een A/B test voldoet dat uitstekend. Nadeel van het systeem is dat mensen ook vaak per ongeluk klikken, bijvoorbeeld waar een scrollbar zit aan de recher kant.  Die kliks krijg je ook te zien in je heatmap en die vertroebelen het resultaat.

Een ander programma, Attentionwizard, werd vorige maand tijdens de GAAC summit bij Google gepresenteerd door Tim Ash van Site Tuners. Dit programma is nog in beta en vooralsnog gratis te gebruiken. Je krijgt er een voorspelling mee welke elementen op je pagina’s de meeste aandacht trekken. Voor de test laad je een screenshot van de pagina in de tool, wacht een paar seconden en er rolt een heatmap uit. En die lijkt verrassend veel op het resultaat van een eyetracking onderzoek waar 20 mensen gedurende 2 maanden aan hebben gewerkt.

Er zijn natuurlijk beperkingen. De tool werkt met algoritmes die nog niet zo slim zijn dat ze alle kleuren uit elkaar kunnen houden. Kleurcontrasten tussen verschillende vlakken kunnen wel worden onderscheiden, maar of een rode of groene button beter werkt kom je niet te weten. Het systeem kan ook gezichten herkennen.  Het verschil tussen een aantrekkelijk persoon en een minder bevallig exemplaar daarentegen weer niet, terwijl dat wel uitmaakt voor het engagement van de bezoeker. Als je een nieuw logo wilt uitproberen, dan zijn er dus betere methoden. De kwaliteit van de kopij is vaak ook van belang, wat AttentionWizard buiten beschouwing laat. En tenslotte is het programma natuurlijk een nabootsing van de werkelijkheid – er wordt voorspeld waar mensen naar kijken op basis van modellen gebaseerd op empirisch onderzoek. Zodra het gedrag verandert veranderen die modellen niet automatisch mee.

Maar als je nieuwe landingspagina’s wilt uitproben voor je ze live zet, dan heb je met AttentionWizard in 3 minuten vrijwel net zoveel informatie als met een uitgebreid eyetracking onderzoek. En daarmee wordt de toegevoegde waarde van eyetracking zo marginaal dat het zijn langste tijd lijkt te hebben gehad.

*) Ingezonden opinie van: René Nijhuis, manager Business Intelligence van Netsociety

Foto: Flickrsvan (cc)

Deel dit bericht

14 Reacties

Astrid Kuyer - OnlineResults

Eyetracking is op zich een interessante methode, maar biedt onvoldoende inzicht om op basis daarvan echt aan een website te sleutelen. Immers, het is algemeen bekend in het oog springende onderdelen meer aandacht trekken en de ervaring leert dat we beginnen met linksboven kijken. Dat is waarop Attentionwizard ook is gebaseerd. Kijkgedrag wat je ook kunt inschatten zonder dit onderzoek. Het blijft dan ook raadzaam om je advies te baseren op meerdere bronnen. Maar zeker zo belangrijk is het om middels testen te achterhalen wat wel en niet werkt. Want het omgaan met websites verandert nog steeds. En zo blijf je echt inspelen op de wensen van de bezoers.  

Gert Jan Delcliseur

Ik denk dat eyetracking wel zinvol kan zijn. Het laat zien waar visuele aandacht naar uit gaat. Soms gaat de aandacht naar verkeerde onderdelen van de site. Dat haal je niet zo makkelijk boven water met andere methoden.  Daarnaast heeft eyetracking veel nut als het gaat om het testen van concepten en prototypen waar je nog geen live bezoekers op hebt. Dan kun je tijdens het design traject al zien waar zaken mis gaan. Een aanpassing in een design vooraf is een stuk minder kostbaar dan een aanpassing in een live site achteraf. Ik vind wel dat je eyetracking in geval van conversie optimalisatie niet direct moet inzetten, er zijn idd andere methodes die sneller effect sorteren. Wil je het toch inzetten voor conversie optimalisatie dan is het zeker niet het beste middel om mee te starten maar wel geschikt om bijvoorbeeld de laatste puntjes op de i te zetten. Overigens ben ik het helemaal eens met de gedachte dat een getal pas iets zegt in relatie tot een ander getal! En afhankelijk van wat je onderzoekt kom je met 8 deelnemers vaak ver genoeg.  Maar goed zonder scherpe stelling geen opinie stuk ;). Leuk discussie stuk dus.

Johan de Groot

De getrokken conclusies zijn kort door de bocht. Als je daadwerkelijk hebt gewerkt met gebruikersonderzoeken ondersteund door eyetracking dan weet je dat hier zeer waardevolle data uit naar voren komt. 20 mensen is trouwens lang niet altijd nodig – al met 8 personen kun je een groot deel van de usability-problemen achterhalen. Bij het optimaliseren van websites gaat het om de combinatie van gereedschappen – geen enkele 'tool' is heilig. Van de twee genoemde tools is Clicktale handig, omdat het klikgedrag in beeld wordt gebracht, maar behalve het onderzoek door Clicktale zelf (…) ken ik geen bewijs voor een sterke correlatie tussen de muiscursor en oogfixaties.  Over AttentionWizard ben ik veel kritischer: een paar kleine testjes heb ik vergeleken met eyetracking onderzoeken, en het verschil is dramatisch – het algoritme van AttentionWizard slaat iedere keer de plank finaal mis.Bovendien houdt het algoritme geen rekening met de reden/intentie waarom iemand op een pagina komt – ??n van de belangrijkste factoren om rekening mee te houden bij conversie-optimalisatie. Het devies blijft om die tools te gebruiken die je het snelste bij het gewenste resultaat brengen. Eyetracking/gebruikersonderzoek is in bepaalde fasen de beste oplossing, maar op andere momenten webanalyse, – maar altijd aangevuld met 'common sense' en zoveel mogelijk relevante informatie als je kunt bemachtigen.

Charlotte van Dael

Ook ik geloof in de kracht van de combinatie van middelen, het optimaliseren vanuit meerdere perspectieven. Statistieken geven inderdaad vooral aan waar iets mis gaat, maar niet waarom. Datzelfde geldt ook voor tools als Clicktale en heatmapgenerators, zoals Attentionwizard en https://www.xuuk.com. Sommige zaken liggen zo voor de hand waarom het misgaat dat je geen gebruikersonderzoek nodig hebt om te achterhalen waarom het misgaat (hoewel het dan altijd een gok blijft natuurlijk), maar voor een groot deel geeft gebruikersonderzoek wel die inzichten die je nodig hebt om te verklaren waarom iets misgaat. Door gebruikersgedrag te observeren zie je nog specifieker dan bij statistieken waar het misgaat. Bij statistieken zie je vaak alleen op welke pagina, niet bij welk onderdeel op die pagina. Vervolgens kun je tijdens het gebruikersonderzoek bij de proefpersoon doorvragen op die specifieke onderdelen waar je het zag misgaan. Met eyetracking zie je nog specifieker waar het misgaat en kun je zo?n videofragment ook terug laten zien aan je proefpersoon. Je krijgt dan veel waardevolle feedback terug van mensen waarom ze bepaalde zaken niet goed begrepen. En ja, vervolgens zijn er altijd meerdere wegen die naar Rome leiden, dus idealitair wil je dat testen met a/b of variate testen. Verder nog een aantal opmerkingen:- Gebruikersonderzoek met 8 proefpersonen heeft inzicht in wel ongeveer 80% van de usability knelpunten. Bij 5 proefpersonen zien we over het algemeen al veel dezelfde knelpunten terugkomen. En over de statistische onderbouwing: elk knelpunt geeft extra kans op afhakers.  - Kijkgedrag is erg afhankelijk van de taak die mensen uitvoeren. Mensen komen niet zomaar wat rondneuzen, meestal hebben ze een doel voor ogen. We zijn in onze eyetrackings enorme verschillen per taak. Daarom zegt een algemene heatmap eigenlijk niets. - Bij gebruikersonderzoek selecteer je proefpersonen die de doelgroep van een site representeren. Ook daardoor zegt zo?n generieke heatmap niet zoveel. - Gebruikersonderzoek duurt dan wel ongeveer 3 tot 4 weken (inclusief werving van proefpersonen en verwerking en rapportage opstellen) wat een stuk langer is dan 3 minuten, maar het levert wel relevante resultaten die van toepassing zijn op de specifieke site die is getest. - Correlatie tussen klikgedrag en kijkgedrag? een klein beetje, maar voor een overgroot deel niet. Gemiddeld kijkgedrag bestaat uit 3 oogfixaties per seconde.. zo heb je dus al snel een interessant kijkpad om te bestuderen, waarbij je precies kunt zien tussen welke ingangen iemand twijfelt bijvoorbeeld. Dat doen mensen echt niet tegelijkertijd ook met hun muis. Pas als ze bijna gaan kiezen waar ze op gaan klikken zie je de muis een beetje meebewegen. Ik doe zowat wekelijks gebruikersonderzoek en ik heb werkelijk nog nooit een proefpersoon gehad die z'n muis met al die oogbewegingen liet meebewegen… en het gaat nou juist om al die twijfels die vooraf gaan aan de definitieve klik..

Robert-Jan van Diepen / DiepbiZniZ

Met dit stuk kon je natuurlijk een reactie verwachten van aanbieders van eyetracking diensten. Uit het opiniestuk blijkt maar weer hoe weinig er bekend is over eyetracking. Terecht is opgemerkt dat eyetracking geen alternatief is voor o.a. mouse tracking of dergelijke diensten. Eyetracking laat namelijk het onbewuste kijkgedrag zien. Dit is met geen enkele tool te evenaren. Juist naar deze informatie is men tegenwoordig op zoek en zoals Gert Jan terecht opmerkt, kijkt men naar de juiste elementen.  Wat betreft het inzetten van kijkgedrag het volgende. Je gebruikt het in combinatie met een usabilitytest waarbij je achteraf met de respondent in conclaaf gaat en zijn eigen kijkgedrag laat zien. Hierbij heb je aan 8 respondenten al genoeg. Bij deze methodiek combineer je het kijk- en gebruikersgedrag waarbij ook de muiskliks worden geregistreerd. Je kunt dan niet alleen uitspraken doen over het kijkgedrag, visits en re-visits aan bepaalde gebieden maar ook het aantal kliks in bepaalde gebieden en de tijd tussen kijken en klikken. Dit zegt iets over de effectiviteit van de elementen. Denk hierbij aan de betekenis van een menulabel (zou ik het dan onder dit menu-item kunnen vinden?). De testleider in het onderzoek vraagt dan juist achteraf waarom er lang naar gekeken is. Motivatie en keuzes dus. Daarbij kan een individuele eyetracking sessie meer vertellen dan een heatmap. Dit is sterk afhankelijk van de doelstelling van je onderzoek. Een andere manier om eyetracking in te zetten is om het kijkgedrag in beeld te brengen. Hierbij ga je uit van heatmaps Uit onderzoek wat wij samen met de Universiteit Utrecht hebben uitgevoerd blijkt dat heatmaps al betrouwbaar worden bij 17 respondenten. We hebben zelfs een maat ontwikkeld om te bepalen wanneer een heatmap betrouwbaar is. Daarmee bedoelen we, het kijkgedrag op de webpage of advertentie veranderd niet meer als je meer respondenten naar de uiting laat kijken. Suggesties dat je met eyetracking een lab situatie hebt, kan van de hand worden gewezen. Respondenten die proberen het kijkgedrag te sturen zijn binnen enkele seconden vergeten dat zij dit probeerden. Het lukt je gewoonweg niet.  Eyetracking geeft dus eerder antwoord op de 'waarom' vraag. Uiteraard kan je met A/B testen en Multivariate testen een eind komen en zijn zeker zinvol. Dan denk je misschien dat de conversie niet meer beter kan, maar door dan het kijkgedrag in beeld te brengen en mensen aan het werk te zien, zal je zien dat er meer in zit. En voor wie denkt dat eyetracking duur is, die heeft contact gezocht met de verkeerde partij. Door het testproces slim in te richten, hoeft het niet duur te zijn.

Martin Leeflang

Beste Rene, Ik haak aan bij de opmerking van Johan, je "opiniestuk" vliegt regelrecht uit de bocht en zelfs misleidend en onjuist. Leuk dat je ergens een "opinie" over hebt, maar doe in ieder geval serieus de moeite om je te verdiepen in de materie. Ik neem m'n vakgebied serieus, en met mij meer mensen in het vakgebied.  Inhoudelijk wil ik een paar onwaarheden uit je stuk halen: – 20 mensen eye tracken kost GEEN 2 maanden… slecht 2 dagen (of sneller)- een eye tracker is bijna een normaal computerscherm dus geen tig camera's (zie http://www.tobii.com) – je kan geen analyse maken van een heatmap, dit is slecht een registratie van waarneming. Het zegt praktisch alleen wat je NIET zien. – Duur is een lege kreet. Wat is duur?  De rest van je beweren zijn in de reacties al om zeep geholpen, daar ga ik verder niet meer op in. Toch ben ik nieuwsgierig, vanwaar deze brei aan onjuistheden over eye tracking? Welke ervaring heb je?  Ga vooral eens rondneuzen bij Universiteiten (bv Cognitieve Psychologie). Het menselijk kijkgedrag is grotendeels onbewust en tussen mensen van dezelfde groep (cultuur) ziet je weinig verschil. Daar baseren ze zo'n tool op.  Wat het volledig aan voorbij gaat is de essentie: een bezoeker blijft maar een paar seconden op de webpage hangen, oa Marcel Volgels (Memo2) zegt slechts 5 seconden. Analyses van een goed uitgevoerd eye tracking project zijn o.a. kijkpatronen, aandachtsgebieden (in sec) en interviews. Registreert die tool dat? (Ik ben benieuwd).  Persoonlijk ben ik teleurgesteld over het niveau van dit zogenaamde Opiniestuk. Onjuistheden horen hier niet thuis, discussie wel. Het heeft meer het nivo van politiek populisme, lekker ergens tegen aan schoppen. Het heeft al schijn dat je een tooltje aan het verkopen bent over de rug van eye tracking. Wat jammer Rene.

Ren? Nijhuis

Bedankt allemaal voor de zeer nuttige reacties op het artikel. Ik ben blij dat het tot interessante discussie leidt. Let wel, ik zeg niet dat eyetracking zinloos is, ik zeg wel dat de toegevoegde waarde klein is in verhouding tot de investering. Zeker sinds de lancering van de aangehaalde tools. Het is zoals Johan zegt: "Gebruik de tool die je het snelste bij het gewenste resultaat brengt." Het gewenste resultaat daarin is een geoptimaliseerde website en mijn betoog is dat je daar qua kosten en qua tijdsinvestering effici?ntere methoden voor hebt dan eyetracking. @ Gert Jan: Dank je! :) @ Johan:Als je jouw eyetracking onderzoek van 8 mensen gaat vergelijken met het resultaat van AttentionWizard ga je ongetwijfeld verschillen zien. Dat betekent echter nog niet dat het resultaat van een van beide niet correct en daarmee waardeloos is. De vraag is, hoe ga je het resultaat gebruiken? Zoals ik in mijn stuk zeg – als je het gebruikt om idee?n te krijgen om A/B of multivariate testen uit te voeren voldoen beide aangehaalde tools perfect. @ Charlotte: Ik ben het met je eens dat heatmaps niet altijd toegevoegde waarde leveren. Bijvoorbeeld bij formulieren is het zinvoller bij te houden welke velden wel en niet worden ingevuld. Maar in dat geval denk ik ook dat de toegevoegde waarde van eyetracking niet heel groot is. Dan voldoet webanalyticsdata ook uitstekend. Wat betreft het volgen van oogbewegingen met de muis is het uitgesloten dat daar een 100% correlatie is. Ik weet ook niet of het 86% is zoals Clicktale zegt. Maar ook hier geldt: zelfs als er maar een 60% correlatie is, dan hebben we hier zonder grote investering een product dat een bruikbaar resultaat neerzet. @ Robert-Jan: Nogmaals, ik bestrijd niet dat je prachtige resultaten kunt bereiken met eyetracking onderzoek en dat je daarmee grote hoeveelheden zeer relevante data kunt verzamelen. Wat ik wel denk is dat er van die data die je verzamelt maar een fractie meteen inzetbaar is voor het doel waar de webanalist naar streeft: conversie optimalisatie. Dus zijn er voor dat doel effici?ntere methoden. @ Martin: Het is algemeen bekend dat mensen die op een landingspagina komen binnen een paar (volgens mij is het nog minder dan 5) seconden beslissen of ze blijven of bouncen. Attentionwizard geeft met cijfers aan waar het eerst naar wordt gekeken en waar de aandacht vervolgens naar toe gaat. Dus die tool registreert dat inderdaad. Wat ik wel interessant vind is dat jij een eyetracking onderzoek met 20 mensen in twee dagen of minder kunt doen, waar Charlotte voor een onderzoek met 8 mensen 3 tot 4 weken nodig heeft. Een beetje shoppen kan je dus kennelijk in deze branche nogal wat tijdwinst opleveren! 🙂

Johan de Groot

@ Ren?: bedankt voor je reactie. Even specifiek over AttentionWizard: de resultaten die uit die tool kwamen waren niet alleen compleet afwijkend van het 'echte' eyetracking onderzoek (ook ??n waarbij 20 personen hebben deelgenomen), maar je kon ook direct aan de gegenereerde heatmap zien dat het nergens op sloeg.En daarmee maak is de tool niet alleen waardeloos, maar zelfs gevaarlijk: als op basis van deze resultaten beslissingen worden genomen, dan is de kans groot dat dit foute beslissingen zijn. Het gaat om het gereedschap wat je gebruikt, maar dit stuk gereedschap moet zich wel bewezen hebben als betrouwbaar, en je moet weten hoe er mee om te gaan. Het nut en gemak van bijvoorbeeld de Google Websiteoptimizer is iedereen wel duidelijk, maar ook bij AB testen is het gevaar levensgroot dat je verkeerde conclusies trekt, zodra je de doelstellingen niet goed hebt gedefinieerd.  We moeten uitkijken dat we een methode de hemel in prijzen (alleen maar omdat we er in ge?nvesteerd hebben), of de grond in boren (alleen omdat we er nog niet mee gewerkt hebben). Zodra er ge?nvesteerd moet gaan worden (in eyetracking, of in een "beter" webanalyse pakket) wordt er te snel defensief gereageerd. Kijk nuchter naar de methoden ?n de gestelde vragen in het onderzoek.Die nuchterheid moet ook gebruikt worden bij het opvragen van offertes: Charlotte heeft het over de doorlooptijd van een gebruikersonderzoek met eyetracking, inclusief het werven van kandidaten; Martin alleen over de uitvoer van het onderzoek. Maar dat had jij waarschijnlijk ook wel door 🙂

Martin Leeflang / Validators

Rene, ik moest even nadenken over je antwoorden. Er rest mij eigenlijk een simpele conclusie: je ben hebt nooit een serieus eye tracking project gedaan. Je bent ongetwijfeld vast wel eens betrokken geweest bij een eye tracking project, maar klaarblijkelijk was die leverancier niet in staat om meer dan heatmap te produceren. Dat is echt verdomd jammer.  Ik kan je nu wel verder "op je hoofd slaan" met onjuistheden in je stuk, maar dat acht ik zinloos en ongepast. Daarom een ander voorstel: ik ga je het nieuwste-van-het-nieuwste presenteren over eye tracking met (echte) klantcases, analyses en zelfs aangepaste design die een stuk beter presteren. Daarin neem ik je mee in de wereld van menselijk kijkgedrag, effecten van aandacht trekken en behouden voor de begrip en boodschap. Daar geef ik je op een briefje dat je de volgende keer gaat schrijven: "Heatmaps zijn dood" .  Durf je het aan? Ik stel ook voor dat de redactie van Emerce, dan weten ze in het vervolg wat ze op hun website plaatsen.  Laten we het concreet maken, wat dacht je van aanstaande vrijdagmiddag (11e december) om 14.00 bij ons (Asterweg 19 Amsterdam Noord)? We zitten qua kantoren vlak bij elkaar, dus afstand moet geen probleem zijn. Andere ge?nteresseerde van harte welkom, graag aanmelden op martin@validators.nl.  Johan: 90% van onze projecten (normaal 25 proefpersonen) hebben een doorlooptijd van 3 – 5 dagen, dat is van opdrachtbevestiging, rapportage en zelfs een aangepast design. Ons doel is om van o.a. eye tracking en commodity te maken. Kom vrijdag langs, dan vertel ik je meer. Gert Jan, kom je ook? Leuk!

Stefan Wobben

@Ren?, Interessante mening.  Ik vind echter wel dat je niet een heldere relatie legt tussen je conclusie 'toegevoegde waarde van eyetracking is zo marginaal dat het zijn langste tijd lijkt te hebben gehad' en je argument 'met AttentionWizard heb je in 3 minuten net zoveel informatie als met een uitgebreid eyetracking onderzoek' a) Je argument is onjuist. Virtual Eyetracking (AttentionWizard, Feng-Gui of 3M Vas) en Mouse Tracking (clicktale) leveren compleet andere resultaten op dan Eyetracking. John Ward levert hiervoor grondig en overtuigend bewijs ( http://acuityets.wordpress.com/ ) b) Ook de output van Virtual Eyetracking en Eyetracking zijn anders. AttentionWizard heeft als outpunt enkel een heatmap. Eyetracking heeft gazeplots, heatmaps en video opname van de gezichtsuitdrukking van deelnemers, diens commentaar, hetgeen er op het scherm gebeurt en de kijkbeweging.  In je stuk doe je ook nog een aantal aannames. Aaname: De conversie-optimalisatie consultant raad waarschijnlijk eyetracking aan.  Ik heb even gezocht op 'conversie optimalisatie' en de websites bekeken van iedereen die op dit woord adwords heeft ingekocht.  Canicas = NeeeFocus = NeeOnetomarket = NeeEasy = Nee24orange = NeeStrawberries = NeeJool = NeeTraffic Builders = NeeNivo Media = NeeModation = Nee Niemand uit dit lijstje biedt actief eyetracking aan. Ik denk dat het dus nogal meevalt met het aangesmeerd krijgen van eyetacking door de conversie optimalisatie consultant.  Aanname: Eyetracking onderzoek wordt uitgevoerd met 20 mensen. It depends. Dat kan. 30 kan ook. Gebruikelijk is echter een veel lager aantal. 8 of zelfs nog minder. Alle inviduele sessies worden vaak in slechts ??n dag uitgevoerd. Ik ben van mening dat je aan een deelnemer soms al genoeg hebt om conversie kans te benutten.  Aanname: Heatmap brengt aan het licht waarom mensen niet converteren.  Dat zou kunnen. Als niemand de bestel knop ziet ja dan kan je aan de heatmap zien waarom de website niet converteert. Maar conversie knelpunten spoor je op door iemand bezig te zien met je website (in je stuk noem je zelf al 'zet je schoonmoeder' achter de computer). Doordat je ook de kijkbeweging ziet kan je een andere testprotocol gebruik (peep ivp think aloud: http://eyetracking.me/?p=252 ) waardoor je veel meer belangrijke inzichten krijgt. Het zorgt dus voor meer waarde uit je gebruikersonderzoek. Staar je dan ook niet blind op heatmaps.  Aanname: Eyetracking kost een fortuin.  Het is inderdaad geen kattenpis en je moet al gauw rekening houden met een investering van 20 a 30 K. Dit is echter een investering die het bureau dat je inschakelt voor haar rekening neemt. Net zoals ze ook stoelen, meubels, PC's en huur e.d. betalen. Daarnaast kopen ze natuurlijk niet ieder jaar een nieuwe eyetracker maar valt deze investering over meerdere jaren. Het bedrag dat zal worden doorberekend voor de apparatuur zal dan ook reuze meevallen.  Daarnaast zijn er zelf mogelijkheden om wel een eyetracker tot je beschikking te hebben zonder daarvoor direct deze grote investering te moeten doen. Dit kan met het Tobii Forsight programma. zie ook: http://www.tobii.com/market_research_usability/business_solutions/what_is_tobii_forsight.aspx  Aanname: Iemand die weet dat hij wordt bekeken vertoond ande kijkgedrag.  Met de huidige generatie eyetrackers is het net alsof je naar een monitor kijkt. Je hoeft geen zware helm op of speciale lenzen dragen. Fysiek voelen mensen dus niet dat ze ge-eyetracked worden. Het effect waar jij op doelt zal dan ook pyschologisch van aard zijn. Het is aan de testbegeleider om de deelnemer op zijn/haar gemak te stellen. Vaak wordt er ook eerst nog en oefentaak uitgevoerd. Mijn ervaring is dat mensen na 1 a 2 minuten vergeten zijn dat ze in een labsituatie zitten. Heb je weleens meegedaan als deelnemer aan een test? je zult merken dat je al je aandacht nodig hebt voor het vervullen van de opdracht waardoor dit soort gedachten 'ik word bekeken' snel verdwijnen. Lab studies worden trouwens al jarenlang gebruikt in wetenschappelijk onderzoek. Je kunt er gerust op zijn dat die wel weten wat ze doen.  ROI eyetrackingIn de reacties lees ik dat je je stuk wat nuanceert en schrijft over de ROI van eyetracking, Die vind je laag. Laat ik daar het volgende op zeggen.  Ben je bekend met het begrip opportunity-costs? Iedere dag dat je je conversie niet hebt verhoogt kost je geld. Het is dus zaak om zo snel mogelijk de grootste conversie verbeteringen te realiseren. Om dit te doen heb je inzicht nodig. Inzicht in je klant, in diens wensen en behoeften en in diens gedrag. Je gebruikt alle bronnen die je maar voor handen hebt. Web analytics, publieke databronnen, interviews, eyetracking e.d. Je moet hier niet licht over denken het gaat wat verder dat 'je schoonmoeder achter de pc zetten' wat je trouwens wel moet doen maar niet te vervanging maar ook. Pas als je diep inzicht heb ben je in staat op snel veel goede idee?n te verzinnen die je vervolgens kunt valideren met online experimenten. Het begint echter niet met experimenteren maar met inzicht.  Of zoals Abraham Lincoln ooit eens zei "Give me six hours to chop down a tree and I will spend the first four sharpening the axe." Eyetracking levert je veel direct inzicht. Dit komt door het live kunnen volgen van kijkbeweging. Wij laten daarom ook altijd zoveel mogelijk mensen van het ontwerpteam en de opdrachtgever meekijken. Want hoe meer mensen inzicht hebben hoe sneller we de verbetermotor op gang krijgen. Daarnaast denk ik dat het de verantwoordelijkheid is van de consultant om dit inzicht ook over te brengen aan je opdrachtgever 'ggeef een man een vis en hij heeft eten voor ??n dag. leer een man vissen en hij heeft eten voor heel zijn leven.' Eyetracking is een enorme versneller in het overbrengen en verspreiden van dit inzicht. Tot slot vergroot het ook het conversie bewustzijn en de veranderbereidheid van de hele organisatie. Als dat geen ROI is.

Erik Prins

De belangrijkste misvattingen uit je stuk zijn reeds al benoemd in eerdere reacties, maar wil deze toch nog even te benadrukken.  1) Dat 20 personen geen statistisch relevante groep is, is een loze uitspraak. Tijdens mijn Master aan de Universiteit Utrecht heb ik een methode ontwikkeld om te berekenen hoeveel participanten er noodzakelijke zijn voor een betrouwbare eyetracking studie. Dit aantal hangt af van verschillende factoren zoals de elementen op de pagina, variantie binnen de doelgroep, kijktijd etc…Over het algemeen kan worden volstaan met 15-20 participanten, maar soms zijn 5 respondenten al voldoende en soms zijn er 40 nodig. 2) Eyetracking is meer dan alleen een heatmap. Visits, revisits, kijkvolgorde, tijd tot eerste fixatie…is slechts een greep uit de informatie die uit een eyetracking studie kan rollen. Juiste interpretatie van dergelijke informatie (en te weten welke info van belang is bij de onderzoeksvraag in kwestie) vergt de nodige expertise. Is deze expertise niet is huis dan kunnen de door jou genoemde tools een oplossing bieden, maar hebben duidelijke naden t.o.v. eyetracking: 3) Clicktale is een leuke tool, maar meet het bewuste kijkgedrag. Dit werkt sociaal wenselijk gedrag in de hand. Wat correleert er 86%, de heatmaps (aantal fixaties of duur van fixaties), kijkvolgorde, ….,….? Als de muis inderdaad het kijkgedrag zou volgen dan hebben we te maken met een neuroot die een overdosis koffie op heeft. 4) Attentionwizard is een leuke gimmick maar het kijkgedrag van een mens is vooralsnog niet te vangen in een paar algoritmes. Emotie, gevoel, mooi, lelijk, bekend (eerder gezien) etc. worden volledig buiten beschouwing gelaten en zijn nu juist belangrijke beinvloeders van het menselijk kijkgedrag. Advertenties die ik heb getest met eyetracking en Feng-Gui (attentionwizard alternatief) vertonen vrijwel geen overeenkomsten. Resumerend: eyetracking is een zeer krachtig methode voor de analyse van het kijkgedrag en kunnen met de juiste kennis leiden tot waardevolle inzichten. De genoemde alternatieven bieden weinig soelaas. Kort om: geen einde van eyetracking maar slechts het begin!

Sebastien Willems

Usabilla(.com) is een goed Nederlands initiatief, in dezelfde hoek als Clicktale. Zeker de moeite waard om te bekijken.

Rene Nijhuis

Nogmaals dank allemaal voor de reacties bij het artikel. Ik denk dat de eyetracking industrie hiermee in ieder geval laat zien dat ze zich niet zomaar gewonnen geeft.:) Ik blijf er ondertussen bij dat ik met 30k door middel van slim testen en (behavioral) targeting resultaten kan bereiken die me meteen onder de streep wat opleveren. Dat is wat ik opportunity cost noem, Stefan. Elke dag die ik besteed aan het analyseren van het onderbewuste kijkgedrag van mijn bezoekers kan ik een test laten draaien waarin mijn echte bezoekers in hun eigen omgeving mij vertellen wat ze van mijn website vinden. Door wel of niet te converteren, door het wel of niet te vinden. En als ik compleet in het duister tast over wat ik moet testen dan kunnen de aangehaalde tools mij een eind op weg helpen. En als ik de mogelijkheden daarvan heb uitgeput, dan kan ik een enquete instellen op mijn site waarin ik mensen om feedback vraag. Is het ideaal? Misschien niet. Is de uitkomst dezelfde als wanneer je een eyetracking onderzoek doet? Waarschijnlijk niet. Voldoet het? Jazeker. @ Martin. Dank je wel voor de uitnodiging. Uiteraard ga ik die uitdaging aan. Ik weet zeker dat ik een hoop dingen ga leren over eyetracking, maar of je daarmee mijn mening verandert betwijfel ik ten zeerste 😉 Ook leuk als zich andere mensen aanmelden. Ik mail je even over de specifics.

Martin Leeflang / Validators

Wederom een misverstand over kosten van eye tracking projecten. Eerlijk gezegd erger ik me kapot aan misverstanden over kosten want inmiddels zijn er nieuwe apparatuur, software, processen en inzichten die het een stuk goedkoper hebben gemaakt. Een begroting van 30k is een zeer extreem voorbeeld, die ik in 6 jaar nog niet voorbij zien komen (kan aan mij liggen)  Zie m'n rekenvoorbeeld, je hebt twee varianten:  Als je een ouderwetse aanpak wenst en een extreem uitgebreid onderzoek wil doen (o.a. een uur lang interviewen van testpersonen) specifiek in je doelgroep (bv n=8), dan kom je uit op circa 8k euro en doorlooptijd gemiddeld 2 weken.  Als je een landingspage (of campagnepagina) wilt testen, dan kom je uit op een begroting van gemakshalve 2.000 euro (of zelfs minder). Daarvoor krijg je N=25 (> 95% betrouwbaar), doorlooptijd 5 dagen en het eindresultaat is een nieuw design van je landingspagina die absoluut beter presteert dan de oude. Concreter kan dus niet, bewijs ligt er.  Bij vragen hierover, kom gezellig vrijdag langs of mail me. Ik leg de aanpak uit obv concrete klantcases. (aanmelden via martin@validators.nl).  Rene, leuk dat je vrijdag komt (om 14.00 op Asterweg 19 in Adam). De koffie staat klaar!

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond