Deel dit artikel
-

Mogelijk dit jaar nog online patent aanvragen

Het Bureau voor de Industriële Eigendom wil dit jaar het aanvragen van een octrooi (patent) via internet mogelijk maken. Dit zegt de nieuwe directeur Harry Geijzers. Hij wil ook "de benauwdheden" wegnemen voor het octrooieren van een vinding, bij zowel bedrijven als kennisinstellingen.

"Er is meer aandacht voor patenten", constateert Geijzers. "Enkele jaren geleden waren patenten meer iets voor een stoffige afdeling binnen een bedrijf, nu is het vaak een zaak voor de boardroom." Geijzers geeft sinds begin dit jaar leiding aan het Bureau voor de Industriële Eigendom (BIE), dat onderdeel is van het ministerie van Economische Zaken en gevestigd is in Rijswijk. Voor zijn komst naar 'het patentbureau' werkte hij zes jaar bij Senter, tevens onderdeel van Economische Zaken en belast met het uitvoeren van subsidieregelingen voor ondernemers.

Ook bij Economische Zaken bespeurt hij "een groeiende aandacht" voor de activiteiten van BIE. "Wijn heeft een aantal uitspraken gedaan (omder andere over harmonisering van de regels binnen Europa, JH) waardoor de discussie over patenten verder is aangezwengeld." Deze discussie spitst zich toe op het overbruggen van de kloof tussen kennisinstellingen en de industrie, en het vereenvoudigen van het aanvragen van een octrooi. Het laatste is met name een aangelegenheid voor het Europees Octrooibureau. Dat verleent nu nog 'een bundel' van nationale octrooien, elk in de taal van het land waarvoor een octrooi is aangevraagd. Hoewel deze methode efficiënter werkt dan een afzonderlijke aanvraag maken de vertaalkosten van een 'Europees' octrooi een kostbare onderneming. Volgens Geijzers is het aanvragen "een factor vijf duurder" dan in de Verenigde Staten, waar de erkenning bovendien aanzienlijk sneller gaat.

Het lijkt dus tijd voor een Europees octrooi (binnen de EU). "Voor het bedrijfsleven zou het onmiskenbaar voordeel opleveren wanneer een dergelijk Europees octrooi er zou komen", zegt Geijzers. Er zijn echter problemen. Zo is er onenigheid over de talen waarin een patentaanvraag ingediend moet worden. Alleen Engels, of ook Duits, Frans en Spaans? Een soortgelijke competentiestrijd speelt zich ook af rond de vestigingsplaats van de rechtbanken die patentzaken dienen te behandelen. En er zijn nog de belangen van de lokale patentenbureaus, die hun inkomstenstroom mislopen. "Je hebt centralistisch denkende landen, zoals Nederland, maar je hebt ook bureaus die meer vanuit hun thuismarkt denken." De markt in Engeland bijvoorbeeld is een stuk groter, de behoefte aan een Europees patent is daar navenant minder groot.

Kloof
Hoewel Nederland voorstander is van een dergelijk Europees patent, richt de energie zich daar niet volledig op, er valt binnenlands nog een belangrijke kloof te dichten tussen kennisinstellingen en bedrijfsleven. Zo hebben Nederlandse universiteiten niet bepaald veel patenten in handen, voor sommigen reden om te betwijfelen of de universiteiten wel oog hebben voor de commerciële waarde van kennis. Dezelfde twijfel zou ook uitgesproken kunnen worden over het MKB, dat niet bijster veel animo vertoont om ontwikkelde kennis – eventueel vergaard samen met een universiteit – om te zetten in een octrooi. Ook die kloof mag gedicht worden vindt de overheid, wat vervolgens een belangrijke taak is voor BIE.

Geijzers raakt lichtelijk geïrriteerd wanneer universiteiten afgemeten worden aan het aantal patenten dat ze hebben. "Nederland kwam er bekaaid af in een Amerikaanse studie. Betekent dit dat het onderzoek aan Nederlandse universiteiten minder waardevol is? Nee, dat is natuurlijk onzin. De waarde van het Nederlandse onderzoek kun je echt niet alleen afmeten aan het aantal patenten." BIE spreekt ook van 'verborgen patenten', Nederlandse patenten die aangevraagd zijn door een bedrijf, maar waarin universitair onderzoek een belangrijke rol heeft gespeeld.

"Universiteiten zijn ook niet ingesteld op vervolgonderzoek naar een vinding, of het op de markt brengen van een product dat daaruit voortvloeit, iets wat overigens jaren kan duren. Het gemiddeld aantal vindingen dat leidt tot een rinkelende kassa is ook niet een-op-een, daarover bestaan een hoop misverstanden." Dit gekoppeld aan de relatief hoge kosten voor het aanvragen van een octrooi leidt ertoe dat universiteiten zich ook wel tweemaal bedenken bij een octrooi-aanvraag, zoals enkelen van hen onlangs nog tegenover het Financieele Dagblad meldden. Is het geen idee om dit zelf te commercialiseren, met een spin-off bedrijf? "Dat gebeurt ook, maar in mindere mate dan elders."

"Benauwdheden"
BIE stelt zich ten doel om "de benauwdheden" bij beide partijen weg te nemen. Zo denken onderzoekers van universiteiten nogal eens dat het aanvragen van een octrooi het recht op publiceren in een wetenschappelijk tijdschrift ontneemt, wat niet het geval is. "Bij de universiteit is men vaak bang dat de industrie er met de vinding 'vandoor gaat', aan de andere kant loopt een bedrijf op tegen universiteiten die weinig weten van patenten en denken dat een vinding direct commercieel exploiteerbaar is." Kleine bedrijven zien ook regelmatig weinig in patenteren, uit angst dat hun kennis daarmee op straat komt te liggen en ze 'opgejaagd' worden door grote bedrijven die claimen dat er inbreuk op hun patenten wordt gemaakt. Geijzers: "Er zijn juridische procedures waarbij niet altijd degene wint die het meeste recht heeft, maar degene die het meeste geld heeft."

Wat valt er aan die angst te doen? "Het klinkt negentiende-eeuws, maar we willen betere voorlichting geven. De informatie die we verstrekken was tot op heden te technisch en daarmee te eenzijdig. Vaak hoor je de industrie ook klagen dat er geen gesprekspartner is bij de universiteiten. We hopen dat we daarin ook een rol kunnen spelen."

Enkele van de doelen die Geijzers zich gesteld heeft bewegen zich meer op intern-organisatorisch vlak. Iets waar hij meer aandacht aan wil besteden is het digitaliseren van 'de bibliotheek' van BIE. "De vraag is hoe de kennis uit onze database beter benut kan worden. We hebben veel kennis, ook wat je als 'negatieve kennis' zou kunnen typeren, waarbij duidelijk wordt in welke richting je het niet moet zoeken met je onderzoek. De toegang tot deze data moet anders." Een van de elementen in deze digitalisering is het doen van een online aanvraag voor een octrooi. "We zijn met het Europees patentenbureau al aan het experimenteren voor het doen van een online aanvraag. Doel is daarbij ook om mensen continue inzicht te geven in de status van hun patentaanvraag." Dit zal volgens Geijzers in Nederland mogelijk voor het einde van het jaar ingevoerd gaan worden.

Patent of octrooi?

Patent is afkomstig van het Franse "lettre patente", wat privilegebrief betekent. Dit als verwijzing naar de rechten die iemand krijgt voor het openbaar maken van kennis.
Octrooi is in het Nederlands de officiële benaming voor patent.

Nederland kent twee typen octrooien:
Registratie-octrooi; voor zes jaar geldig en er hoeft geen nieuwheidsonderzoek gedaan te worden. Voordeel: snel en goedkoop.
Registratie-octrooi voor twintig jaar; de innovatie wordt op nieuwheid beoordeeld door het Bureau voor de Industriële Eigendom , wat een voordeel is, daar staat tegenover dat de toekenning langer duurt en kostbaarder is.

Wie een patent wil aanvragen moet aan drie voorwaarden voldoen:
Het gepresenteerde moet nieuw zijn, het mag nergens ter wereld op een eerder moment openbaar gemaakt zijn.
Het moet inventief zijn, oftewel niet direct voor de hand liggend.
De uitvinding moet industrieel toepasbaar zijn.

European Patent Office : voor erkenning in ongeveer twintig Europese landen.
World Intellectual Property Organisation : voor erkenning in meerdere landen in de wereld. Dit verloopt sneller via een PCT-erkenning van WIPO, die geldig is in 118 landen.
Espacenet : voor het wereldwijd zoeken naar octrooien.

Deel dit bericht

15 Reacties

M Doornberg

Beste redactie. Ik werk onder een eigen "bedrijfs"naam. Kan ik op die naam patent aanvragen, zodat anderen niet onder dezelfde naam andere dingen uitvoeren?En zoja, hoe kan ik ervoor zorgen? Alvast bedankt,

olaf vleerbos

is het ook mogelijk iemand hiervoor te bellen?

Joost

@ M Doornberg: volgens mij is het zo dat als je onder een naam staat ingeschreven bij de KvK, niemand die "bedrijfsnaam" mag gebruiken (is ons bij het inschrijven verteld…)

Har

Indien je je naam wilt beschermen, zal je het ook moeten aanmelden bij Het Benelux-Merkenbureau in Den Haag.

Amar

Inschrijven handelsnaam bij Kvk geeft plaats plaatselijke/lokale bescherming, tenzij je landelijk opereert. Deponeren van bedrijfsnaam als merk bij Benelux Merkenbureau geeft beter bescherming in Benelux. Kijk ook eens op domeintaxatie.com

jacqueline theelen

Kan een innovatieve techniek (binnen de psycho-sociale therapie) ook als patent aangevraagd worden, maar dan meer commercieel ipv industrieel benut? Wat kost een registratie?

willem

Is een site van de KvK, onafhankelijk en ik hoop dus geen spam. Geeft antwoord op vragen rondom handelsnaam. Is namelijk trickie business, goede voorlichting is essentieel.  http://www.kvk.nl/artikel/artikel.asp?artikelID=44366

Raymond

Ik zou graag willen weten waar ik patent kan aanvragen voor etenswaren.Met vriendelijke groet,Raymond

A van Dijk

Komen vormen van dienstverlening ook in aanmerking voor het aanvragen van patent?

R Knol

Kan ik als particulier een octrooi op een idee of zelf bedacht product krijgen en vervolgens deze verhandelen en zo ja waar begin ik dan, wat kost het, wat kan het me opleveren en hoe eindigt dit?

joanne

Hoe vraag ik voor het eerst patent aan voor een nieuw artikel?

Gino

Als iemand een idee heeft voor een programma op tv en dit wil realiseren hoe kan hji hiervoor patent aanvragen, als particulier. Zitten daar veel kolsten aan verbonden en moet hij op alle manieren hoe het idee gebruitk kan worden ook patent aanvragen.gaarne een antwoord met vriendelijke groet Dhr G van der Groen

Jeroen

Mail ff met de KvK, die hebben vast antwoord.

aniet

Kan ik al particulier een octrooi aanvragen voor mijn idee. Hoe ga ik te werk welk bureau is betrouwbaar is er een vereniging waarbij betrouwbare bureau 's bij zijn aangesloten? welke weg moet ik bewandelen??

sjaak

ik heb een idee, een soort uitbreiding op een eeuwen oude uitvinding.maar het gaat om de toevoeging, en vooral het idee er achter om het zo te gebruiken op deze manier.Ik ben er van overtuigd dat dit aanslaat over de hele wereld.

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond