‘Amerikaanse investeringsmarkt is een verkapt piramidespel’

HenQ Capital Partners is een van de weinige seed capital-investeerders van Nederland. Het werk van fondsbeheerder Floris van Alkemade (47) is vooral het zoeken naar, maar ook luisteren naar en meedenken met prille startups. “Veel succes komt voort uit geldingsdrang.”

“Door mezelf kwetsbaar op te stellen, ook op zakelijk gebied, creëer ik vaak een sfeer waardoor mensen gaan praten. En ze mij wellicht meer toevertrouwen dan aan anderen”, zo vertelt Van Alkemade direct aan de start van het lunchinterview in het Amsterdamse etablissement Lion Noir.

Een methode die z’n vruchten afwerpt. “Bij ondernemers komen dan de echte drijfveren naar voren, hun echte ik. En ik leer zo de persoon achter de ondernemer kennen.” Voor een investeerder als Van Alkemade is dat van wezenlijk belang. “Veel succesvolle ondernemers worden gedreven door een grote geldingsdrang, vaak door iets wat hen in het verleden is overkomen. Zoals problemen in de familie, pesterijen, noem maar op. Ondernemen is topsport en een dergelijke drijfveer kan helpen door muren heen te gaan.”

Zelf is Van Alkemade al jaren investeerder in de Nederlandse tech-industrie. Hij heeft de opkomst van veel internetbedrijven van nabij meegemaakt. Na de eeuwwisseling leidde hij Solid Ventures. En in 2014 voegde hij zich bij Herman Hintzen en Coen van Duiven in henQ Capital Partners. Een investeringsbedrijf dat zich richt op startende technologie- en softwarebedrijven in de zakelijke sector.

Ondenkbaar
Ter inspiratie – maar ook met verbazing – wordt vaak vanuit Nederland naar de Verenigde Staten gekeken. Daar leggen investeerders tientallen en soms honderden miljoenen dollars op tafel voor bedrijven met niet veel meer dan een aansprekend concept. Een scenario dat volgens Van Alkemade hier ondenkbaar is. “In de b2c-markt geldt het principe the winner takes all. Je moet dus heel veel investeren om marktaandeel te pakken en om top of mind te worden bij de consument. Wij kunnen ons dat financieel niet permitteren en focussen liever op need-to-have zakelijke proposities. Daarbij komt dat die megawaarderingen eigenlijk een soort verkapt piramidespel zijn. Sommige spelers proberen na een paar maanden al hun belang tegen een hogere waardering te verkopen.”

De Nederlandse markt mag daarentegen volgens hem veel energieker worden. Niet alleen bij investeerders, maar ook bij ondernemers, corporates en de overheid. “We mogen onder meer een voorbeeld nemen aan hoe successen aan de overkant van de oceaan worden gevierd. Neem Adyen, in korte tijd uitgegroeid tot een miljardenbedrijf, een zogeheten unicorn. Maar Pieter van de Does (oprichter en CEO, red.) is en blijft een bescheiden man. Typisch Nederlands. We mogen af en toe best trotser zijn.”

Uitgesproken kritisch is de investeerder over sommige groepen internetondernemers in Nederland die hun bedrijf met succes hebben verkocht. “Zij beginnen niet opnieuw. Ze hebben die geldingsdrang blijkbaar niet. Kijk naar de jongens van Hyves, op een enkele uitzondering na zijn die niet meer aan het ondernemen. In de Verenigde Staten zou dat ondenkbaar zijn.” Het eerste succes of faillissement leert een ondernemer daar hoe je een tweede bedrijf beter en sneller groot maakt, om dat vervolgens weer te verkopen. “Daar komen de wereldspelers uit voort. En in hun slipstream nemen ze andere ondernemers die willen leren mee.”

Overdreven
De managing partners van henQ staan zich voor op hun hands-onbenadering. De tientallen bèta-invites die ze van startups krijgen, worden dan ook allemaal aangenomen. Het team managet het bedrijf en de deelnemingen daarbij vanuit apps die in de broekzak passen. “We doen alles vanuit de Google-cloud, Streak voor dealflows, Dropbox en voor onze communicatie gebruiken we Slack.”

Begin juli lanceerde henQ alweer zijn derde fonds, vijftig miljoen euro groot. “We richten ons daarbij op ondernemers die minimaal tienduizend euro maandelijks terugkerende omzet doen en de ambitie en opofferingsgezindheid hebben een wereldspeler te worden.” De start valt op een gunstig moment. Nederland kent namelijk meerdere acceleratorprogramma’s. En internationaal staat ons land bekend om zijn technische en creatieve talent. “Bovendien liggen de salarissen voor goede programmeurs hier niet op een overdreven hoog niveau.”

In Europa wordt de laatste tijd zelfs in jubelende termen gesproken over onze startups en hun oprichters. “Overdreven? Nee hoor, dat is in deze fase juist goed. Zo krijgen buitenlandse investeerders lokale ondernemers in het vizier”, vindt hij. “Voor onze sector is het daarnaast te hopen dat Neelie Kroes op fiscaal en arbeidsrechtelijk gebied de nodige dingen gaat veranderen, zodat investeren en internationaal ondernemen makkelijker worden.”

Stap
Ook Amerikaanse investeerders lijken sinds kort erg geïnteresseerd in de Europese startupsector. “Dat komt door te hoge waarderingen op de thuismarkt, én omdat we hier simpelweg ook goede ondernemingen hebben.” Niet voor niets vestigde het Amerikaanse Cambridge Innovation Center zich onlangs in het Groot Handelsgebouw in Rotterdam, nabij het Centraal Station. De dertienduizend vierkante meter kantoorruimte biedt plaats aan zo’n 550 startups.

Voor het nieuwe fonds oriënteert Van Alkemade zich op opkomende bedrijven in onder meer de ed-, legal- en fintech. “Van de honderd bedrijven die we bekijken, investeren we er uiteindelijk in één of twee. Dat zijn startups die tractie laten zien; en in korte tijd van een paar ton omzet naar tien miljoen groeien. Voor de volgende stap, die van tien naar honderd miljoen, helpen buitenlandse investeerders ze wel weer.”

*Dit interview verscheen eerder in het septembernummer van Emerce magazine (#142)

Foto: Frank de Ruiter (in opdracht van Emerce)