‘Digitalisering brengt uitgevers in rustiger vaarwater’

Voor het eerst sinds 2008 kwam de omzet voor uitgeverijen in het eerste halfjaar van 2016 weer boven de nullijn. Hiermee lijkt een einde te komen aan een langdurige malaise. Digitale producten spelen bij het herstel een belangrijke rol, constateert ABN AMRO.

De digitalisering van de uitgeverijsector versnelt. De infrastructuur bij consumenten voor digitaal lezen is vergevorderd: 85 procent beschikt over een smartphone, 70 procent over een tablet en 25 procent over een e-reader.

Hierdoor is de digitalisering bij dagbladen de laatste jaren in een stroomversnelling geraakt. In 2015 steeg het aandeel volledig digitale krantenabonnementen in 2015 naar 13,1 procent. Ook op de boekenmarkt nam de digitalisering toe en is vorig jaar 6,9 procent van de boeken digitaal verkocht.

Het zijn volgens ABN AMRO vooral de professionele en boekenuitgevers die nu goede zaken doen. De omzet op de boekenmarkt steeg in 2015 voor het eerst in zeven jaar. Dagbladen en tijdschriften gaat het nog minder voor de wind, al lijken ook hier de zwaarste jaren de rug.

Volgens ABN AMRO heeft prijs een doorslaggevende rol in de voortgaande digitalisering. Dagbladuitgevers nemen digitaal uitgeven serieuzer dan in 2008. Uitgevers ontdekken prijs als middel om te groeien in de markt en verdere digitalisering te stimuleren.

Op de boekenmarkt liggen de prijzen van e-boeken veel lager dan van gedrukte boeken en is het verschil alleen maar groter geworden. Terwijl printboeken in prijs stegen, is de prijs van het e-boek juist sterk gedaald. Tussen 2010 en 2015 nam het verschil toe van 13 naar maar liefst 47 procent. Hieruit blijkt dat de e-boekenmarkt zich heeft ontwikkeld tot een meer volwassen markt met papier als premiumproduct.

In de VS is Amazon.com een belangrijke push-factor voor digitalisering van de boekenmarkt. Het bedrijf biedt al langere tijd eigen e-readers aan en verkoopt e-books tegen scherpe prijzen. Inmiddels is 17 procent van de totale Amerikaanse boekenmarkt digitaal. Vorig jaar daalde echter het aantal verkochte e-books door de concurrentie van goedkope paperbacks.

Hoewel kranten- en boekenuitgevers digitaal uitgeven hebben omarmd, zijn toch de grootste digitale vernieuwingen afkomstig van nieuwkomers. Het zijn nieuwkomers als Blendle, die de voordelen van digitaal weten om te zetten in nieuwe businessmodellen. Het nieuwe verdienmodel baseert zich op het ontbundelen en herbundelen van digitale content. Het draait bij deze nieuwe internetbedrijven om een veel grotere flexibiliteit in de toegang tot content, niet om de losse verkoop van mediaproducten.