Online branche: cookiewet wordt geen onwerkbaar gedrocht

De zienswijze op de cookiewet van het Ministerie van EL&I stemt de Nederlandse online sector grotendeels gerust. Er ontstaan vermoedelijk geen onwerkbare situaties. De browser kan een rol gaan spelen bij het verkrijgen toestemming van plaatsen van cookies en uitgevers en netwerken mogen op schaal toestemming binnenharken.

Dat is het beeld dat de leden van de Eerste Kamer eerder deze week kregen voorgespiegeld in een brief van de ambtenaren van minister Maxime Verhagen. De senatoren kregen uit de Tweede Kamer een wetsvoorstel met amendementen voorgelegd dat hen niet duidelijk genoeg was. De dreiging ontstond dat nieuwe privacyregels het werk voor de online sector aanmerkelijk zou bemoeilijken en Nederland op achterstand zou stellen van andere EU-lidstaten.

De Eerste Kamerleden vroegen verduidelijking van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) en kregen dat afgelopen week.

Joris van Heukelom, voorzitter van het IAB, reageert tegenover Emerce: “Ik ben gematigd positief en optimistisch. De minister doet een behoorlijk poging om duiding te brengen in de rol van de verschillende soorten cookies. Dit is een goede, begrijpelijke tekst. Ik ervaar het als een pluspunt dat er naar de web browser wordt verwezen als een toekomstige oplossing.”

Een Europese richtlijn verplicht de lidstaten om bij wet toestemming te gaan vragen voor cookies die zijn gemoeid met persoonsgegevens van consumenten. Cookies die worden geplaatst door derde partijen. De vrees bestond dat uitgevers, adverteerders, media-exploitanten en technologiebedrijven iedere keer expliciet om toestemming zouden moeten gaan vragen om een cookie te mogen plaatsen.

Verhagens ambtenaren schrijven:

“Indien de gebruiker goed geïnformeerd wordt over het doel waarvoor de cookies worden gebruikt, en de gebruiker op basis van die informatie toestemming heeft gegeven voor het plaatsen en lezen daarvan, mogen deze cookies gewoon worden geplaatst en gelezen. “

De bewijslast gaat van toezichthouder naar degene die tracking cookies plaatst. Als de gebruiker van de tracking cookies kan aantonen dat hij met deze handelingen geen persoonsgegevens verwerkt, is de Wet bescherming persoonsgegevens hierop ook niet van toepassing.

“Hoewel er aan sommige browsers, bezien vanuit de cookie-problematiek, verbeteringen zijn aangebracht bestaan er tot nu toe geen browsers waarmee op adequate wijze toestemming kan worden gegeven. Of hier binnen afzienbare tijd verandering in komt valt moeilijk te zeggen. Veel hangt af van of de Europese Commissie in de gesprekken die zij ook voert met browserproducenten op dit punt tot bevredigende afspraken kan komen. Overigens ontslaat dit de advertentiesector niet van de plicht ook zelf met gebruiksvriendelijke oplossingen te komen voor het verkrijgen van de vereiste toestemming.“

“Zoals elders ook is aangeven bestaan er diverse mogelijkheden waarop op een gebruiksvriendelijke wijze toestemming kan worden verkregen, bijvoorbeeld door het bij een bepaalde cookie vragen van toestemming voor andere gelijksoortige cookies van dezelfde plaatser/adverteerder.“

Het ziet ernaar uit dat uitgevers, exploitanten en technologiebedrijven onder voorwaarden ook op grote schaal in een keer toestemming kunnen vragen voor het plaatsen van meerdere cookies, voor zichzelf en voor derden. Uitgevers zouden toestemming kunnen gaan vragen voor hun adverteerders, waar vooral de grote uitgevers extra profijt van zouden kunnen ondervinden vanwege hun bereik.

“Een partij kan tracking cookies plaatsen en lezen via diverse sites van derden. De gevraagde ondubbelzinnige toestemming voor de verwerking van persoonsgegevens door deze partij zou zo geformuleerd kunnen worden dat deze betrekking heeft op herhaalde verwerking van persoonsgegevens door deze partij voor de duur van bijvoorbeeld een jaar, ongeacht via welke site deze persoonsgegevens verwerkt worden.“

“Op deze manier kan op individuele basis (per gebruiker) eenmalig voor langere tijd en herhaalde toepassing ondubbelzinnige toestemming worden verkregen. Met het oog op het gebruiksgemak kunnen meerdere partijen die tracking cookies gebruiken ook gezamenlijk (collectief) de toestemming aan een individu vragen, zodat de betrokkene met één druk op de knop toestemming kan geven aan meerdere partijen die tracking cookies plaatsen en lezen.“

“De aanbieder van de website kan er bijvoorbeeld voor kiezen eenmalig namens alle partijen die via zijn site cookies plaatsen en lezen toestemming te vragen. Ook kan de partij die cookies plaatst en leest en daarbij gebruik maakt van meerdere sites eenmalig toestemming vragen voor het lezen en plaatsen van cookies via al deze sites. Het is daarbij uiteraard wel van groot belang dat de bezoeker van de site duidelijk wordt gemaakt wie degene is die de cookies plaatst en leest, met welke doeleinden deze partij de cookies gebruikt, en waar de aan hem gevraagde toestemming precies betrekking op heeft.”

“Zoals bij antwoorden op vragen van diverse fracties hiervoor uitgebreid is uitgelegd, hoeven adverteerders die cookies gebruiken niet bij het plaatsen van iedere cookie toestemming te vragen. Zo kan de aanbieder van de website er bijvoorbeeld voor kiezen eenmalig namens alle partijen die via zijn site cookies plaatsen en lezen toestemming te vragen. Ook kan de partij die cookies plaatst en leest en daarbij gebruik maakt van meerdere sites eenmalig toestemming vragen voor het lezen en plaatsen van cookies via al deze sites. Ook een combinatie van beide wijzen van omgaan met het toestemmingsvereiste is mogelijk. Hierdoor kan het aantal malen dat daadwerkelijk toestemming moet worden gegeven aanzienlijk worden beperkt. “

Van Heukelom heeft wel kritiek op de juridische lappendeken die dreigt te onstaan vanwege de verschillende implementaties in de landen om ons heen. Het ene land legt de richtlijn praktisch net wat anders uit dan de andere. De ambtenaren menen echter dat dat in de geest van de richtlijn is en Nederland geen concurrentieachterstand oplevert.

Uiterlijk voor de zomer, juni of juli, moet de online branche in de 27 EU-lidstaten een verfijnd zelfreguleringsmodel werkend hebben en kunnen voorleggen aan eurocommissaris Neelie Kroes.

Aanstaande dinsdag bespreekt de Eerste Kamer de ‘cookiewet’ en kijkt hoe deze verder wordt afgehandeld.