Internetbureaus lijden aan het hollen-of-stilstaan-syndroom

Onlangs werd bekend dat de winstmarge van de Nederlandse internetbureaus, die al jaren rond de tien procent schommelt, het afgelopen jaar is gedaald naar acht procent. Daarover hoor je overigens niemand klagen. Praten over geld is sowieso een beetje not done. En ongemakkelijk. Want het liefst zijn we van binnen allemaal een kleine Steve Jobs, zo lijkt het: innovatief, tikje rebels en vooral creatief. Waarbij de focus ligt op hogere doelen dan de aardse winst.

Wie echter beter naar de cijfers kijkt, ziet dat de internetbranche fors slechter presteert dan creatieve- en kennisbureaus in andere sectoren. Daar lijkt 25 tot 30 procent eerder de norm. Ook zij hebben goed opgeleide mensen in dienst, kennen juniors, mediors en seniors in de bedrijfshiërarchie, werken ook vaak op basis van partnerships en verkopen hun kennis en creativiteit middels het uurtje-factuurtje-concept. Waarom dan toch zo’n verschil?

Volgens de voorzitter van branchevereniging Dutch Digital Agencies, het voormalige Platform Internet Bureaus Nederland, is de relatief lage marge te wijten aan het ontbreken van een ‘echt detacheringsmodel’, zo vertelde hij in een radiointerview. De branche blijkt vooral te kampen met pieken en dalen als het gaat om opdrachten, waardoor de gemiddelde declarabele werktijd benedenmaats is. Ondanks dat er vaak hard en met passie wordt gewerkt.

Dit alles is grotendeels te wijten aan de dynamiek in de sector. Zo worden bijvoorbeeld projecten vaak vlak voor de zomer of het einde van het kalenderjaar afgerond. Het zijn psychologisch gezien mooie deadlines, maar zorgen voor twee piekmomenten gedurende het jaar. Waardoor het rustiger is in de maand januari en de periode direct na de zomervakantie. En dus is het elk jaar weer hollen of stilstaan.

De kleine en middelgrote bureaus proberen vaak wat groter te worden, zodat de omzet over meer opdrachten wordt verdeeld. Maar dat is een drogreden. Eenmaal groter worden ook de opdrachten groter en blijken ook de grote jongens last te hebben van dezelfde dynamiek.

Gezien een structurele oplossing voorlopig niet voorhanden lijkt, worden internetbureaus door de beperkte marges nog kwetsbaarder dan andere urenschrijvende dienstverleners. De buffers zijn dan ook kleiner, wat pas echt desastrueze effecten zal hebben als een nieuwe recessie zich aandient. Daarnaast is er minder geld voor vernieuwende projecten die een bedrijf juist flexibeler kan maken.

Willen we deze situatie een halt toeroepen, dan zal er serieus pas op de plaats gemaakt moeten worden. En concrete stappen worden gemaakt naar andere aanvullende verdienmodellen met stabielere inkomstenstromen, zoals software en licenties. Jobs zou daar wel raad mee weten.

*) Dit artikel is eerder gepubliceerd in het septembernummer van Emerce magazine (#133).