Zet de poort open voor Peer-to-Peer Finance

Peer-to-Peer (P2P) Finance begeeft zich al jaren op het speelveld van traditionele financiële dienstverleners. Via decentrale online platforms worden snel en voordelig investeringen gedaan en leningen verstrekt tussen gelijken (‘peers’), daar komt geen bank aan te pas. Toch zoeken de grote P2P-spelers steeds vaker samenwerking. Goed nieuws of halen banken zo het paard van Troje in huis? Hoe dan ook: de poort moet open.

P2P Finance beleeft een flinke groeispurt en is in hoog tempo volwassen aan het worden.

Groeispurt P2P Finance

Het is inmiddels overduidelijk dat Peer-to-Peer niet de zoveelste hype is. De decentrale computernetwerken waar gelijken zonder tussenkomst van een derde partij transacties doen hebben zich als business model al keer op keer bewezen. Kijk maar naar Uber, Airbnb en het Nederlandse Peerby. Ook P2P Finance beleeft een flinke groeispurt en is in hoog tempo volwassen aan het worden. Vorig jaar groeide de Europese markt met 144 procent naar drie miljard euro en de verwachting is dat er in 2015 zo’n zeven miljard euro tussen peers wordt uitgewisseld.

Banken en P2P-platforms kunnen elkaar aanvullen

Een scepticus zou kunnen zeggen dat het succes van P2P Finance volledig ten koste gaat van traditionele geldverstrekkers. De platforms pakken tenslotte een steeds grotere punt van de financierings-taart. Maar feitelijk bewijzen ze banken ook een dienst, want ze creëren nieuwe kapitaalkansen voor particulieren en kleine mkb’ers. Door de huidige risico-analyses en financieringsprocessen hadden banken de afgelopen jaren juist moeite om deze doelgroepen kapitaal te verschaffen.

Aan de andere kant blijven klanten van P2P Finance-platforms nog steeds van banken afhankelijk voor andere financiële diensten. Bovendien zijn de platforms vooral goed in rechttoe rechtaan-leningen, waarbij processen vrijwel volledig worden gestandaardiseerd en kredietaanvragen kunnen worden geanalyseerd op basis van datamodellen. Hoe ingewikkelder de financieringsconstructie en hoe groter de bedragen, des te meer mensenwerk en specifieke expertise er nodig is. Twee elementen die (nog) niet in de P2P Finance-aanpak passen en waardoor banken nu nog steeds onmisbaar zijn.

Leren van P2P-platforms: data driven-aanpak

P2P-platforms in allerlei sectoren danken hun succes grotendeels aan hun data driven-aanpak. Ook P2P Finance zet vol in op de macht van de grote getallen. Ze gebruiken Big Data om kredietaanvragen te beoordelen en gebruiken complexe modellen die steeds nauwkeuriger worden naarmate de hoeveelheid informatie toeneemt. Naast de beschikbare financiële en/of bedrijfsgegevens gebruiken ze steeds vaker data uit externe digitale bronnen, zoals social media-profielen en online publicaties. Doordat er bijna geen mensenwerk meer aan te pas komt, zijn de kredieten bovendien razendsnel beschikbaar. Soms al binnen een week.

De traditionele geldverstrekkers zijn er tot op heden vooral erg goed in om financieringsrisico’s in te schatten op basis van het verleden. Aan de hand van jaarcijfers, marktontwikkelingen en face to face-gesprekken bepalen ze of een klant in aanmerking komt voor een lening of investering. Mede door de opmars van P2P Finance platforms werken banken keihard aan standaardisering en automatisering van processen en de implementatie van een data driven-aanpak. Zo wordt er bij ABN AMRO hard gewerkt aan het online aanvragen van leningen via een geautomatiseerd proces dat de gemiddelde doorlooptijd aanzienlijk moet verkorten.

Next step: partnerships, eigen platforms en hybride modellen

Banken passen niet alleen de data driven-aanpak van Peer-to-Peer platforms toe in hun eigen organisatie, ze werken ook steeds vaker voorzichtig met de platforms samen. Want hoewel P2P een alternatief biedt voor een aantal diensten van banken, vullen de partijen elkaar bij complexere financieringen en aanverwante producten juist goed aan.

Partnerships voor lead generation

In het Verenigd Koninkrijk is bank Santander vorig jaar een samenwerking aangegaan met Funding Circle. Ze hebben een zogenaamd ‘lead generation’-model ontwikkeld waarvan ze allebei profijt kunnen hebben. De bank verwijst mkb-klanten die kleine financieringen nodig hebben door naar het platform. In ruil daarvoor raadt Funding Circle klanten aan om Santander in te schakelen voor dagelijkse bankzaken, cash management, advies over internationaal bankieren en ondersteuning bij groei.

Een eigen P2P Finance-platform

ABN AMRO was een van de eerste Nederlandse banken die P2P Finance omarmde en startte in 2013 een eigen crowdfunding-platform. Hoewel via SEEDS een aantal mooie projecten werd gefinancierd, heeft de bank besloten om dit initiatief niet verder op te schalen. We hebben er veel waardevolle ervaring mee opgedaan en belangrijke lessen van geleerd. Deze passen we toe terwijl we werken aan alternatieve rollen voor Peer-to-Peer Finance bij de bank. Zo heeft The Ocean Cleanup de achterliggende crowdfunding-technologie en IT-infrastructuur van SEEDS gebruikt om zelf geld in te zamelen voor de pilot-fase van hun grootse oceaanschoonmaak, en met succes.

Hybride model: co-financiering

Dat de diensten van Peer-to-Peer platforms en banken elkaar kunnen versterken, proberen Rabobank en crowdfundingplatform Collin Crowdfunding op dit moment ook te bewijzen. De partijen hebben onderlinge afspraken gemaakt en zijn tot een hybride vorm gekomen waarbij de bank krediet verstrekt wanneer er een bepaald startkapitaal wordt opgehaald via het platform. Aan de andere kant keert Collin pas uit wanneer de financiering bij de bank rond is. Rabobank ziet in de toekomst steeds meer een rol als bemiddelaar tussen spaarders en leners voor zichzelf weggelegd.

De samenwerking klinkt Topicus vast als muziek in de oren. Met Fundbook willen ze mensen binnenkort namelijk de mogelijkheid bieden om een gedeelte van hun hypotheek via crowdfunding te financieren. Consumenten zetten hun persoonlijke verhaal en rentevergoeding op het social platform en proberen zo investeerders aan te trekken. Fundbook maakt de initiële financiering mogelijk, zorgt voor goede regulering en administratie en ondersteunt de verhandelbaarheid van de hypotheekinvesteringen. Het resultaat: risico’s worden gespreid, consumenten krijgen hun hypotheek makkelijker rond en investeerders profiteren van een goed rendement.

Hoe ziet de toekomst van P2P eruit?

Moeten banken zich massaal richten op hybride modellen, partnerships voor lead generation of misschien P2P-platforms overnemen? Het zijn enorm belangrijke overwegingen, waar nog geen pasklare antwoorden voor zijn. Slimme innovatie is nu eenmaal een kwestie van een vinger aan de pols houden, uitproberen, testen, leren, aanpassen en weer doorgaan.

In het Innovation Centre onderzoeken we verschillende scenario’s. Vele hiervan zullen de praktijk niet halen, maar ze helpen ons hoe dan ook om een beeld te schetsen van de toekomst. Eén ding is duidelijk: P2P Finance is daar een onderdeel van. Hoe de onderlinge verhoudingen zich ontwikkelen, moet nog blijken. Maar de platforms houden ons scherp en bieden beide partijen kansen om interessante nieuwe samenwerkingen aan te gaan die waarde toevoegen voor onze klanten. Redenen genoeg om onze poorten voor ze open te zetten.

*) Dit artikel is tevens gepubliceerd op de website van ABN AMRO.