Overheid besteedt minder aan onderzoek ondanks intensiveringen

Ook al heeft de overheid voor de komende jaren extra geld uitgetrokken voor onderzoek en innovatie, toch zullen de uitgaven dalen. Dat blijkt uit cijfers die het Rathenau Instituut vandaag publiceert. De ministeries geven in de jaren 2013, 2014 en 2015 ongeveer 6 miljard euro uit per jaar. In 2019 is dat nog maar 5,5 miljard euro. Een daling van bijna 8%.

De ministeries besteden langs drie routes geld aan wetenschappelijk onderzoek en innovatie. Het grootste deel gaat als directe financiering naar universiteiten, organisaties als NWO en KNAW, onderzoeksinstituten en bedrijven. Deze directe uitgaven voor R&D tellen op tot 4,8 miljard euro in 2015. Als tweede zijn er de directe uitgaven voor innovatie, zoals subsidies voor een duurzame veehouderij. Dat bedrag wordt voor 2015 geschat op ongeveer 137 miljoen euro. De derde categorie zijn de indirecte bestedingen in de vorm van belastingvoordelen voor bedrijven die aan onderzoek doen. Daarvoor wordt dit jaar iets meer dan 1 miljard euro uitgetrokken.

Daling ondanks intensiveringen
De komende jaren gaan alle drie de bedragen omlaag. In 2019 is er 4,5 miljard euro beschikbaar voor R&D, 89 miljoen euro voor innovatie en 931 miljoen euro voor indirecte steun. Het langjarige overzicht van vorig jaar liet een nog sterkere daling zien: van 5,8 miljard naar 5,2 miljard euro. Dat het bedrag nu minder daalt, komt door het regeerakkoord van 2012 en door begrotingsafspraken van 2014. Het akkoord en de afspraken leveren zogeheten intensiveringen op van 250 miljoen euro per jaar.

Voorpublicatie TWIN-overzicht
Het Rathenau Instituut bundelt jaarlijks de gerealiseerde en voorgenomen uitgaven voor onderzoek en innovatie van de verschillende ministeries. De publicatie van deze cijfers, de Totale investeringen in Wetenschap en INovatie (TWIN) 2013-2019 verschijnt naar verwachting in april. Omdat er in februari een overleg is in de Tweede Kamer over onder andere de wetenschapsvisie 2025 van het kabinet, heeft het Rathenau Instituut besloten tot een voorpublicatie over te gaan om inzicht te geven in de financiële context van het wetenschapsbeleid in de komende jaren.

TWIN was eerst TOF
Het TWIN-overzicht is de opvolger van de Totale Onderzoek Financiering (TOF) die tot en met 2013 werd uitgebracht. De naam is veranderd omdat het Rathenau Instituut met ingang van 2014 ook in kaart brengt hoeveel geld de overheid besteedt aan innovatie. Het Rathenau Instituut stelt de cijfers samen op verzoek van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en het Ministerie van Economische Zaken.

Over het Rathenau Instituut
Het Rathenau Instituut stimuleert de publieke en politieke meningsvorming over wetenschap en technologie. Daartoe doet het instituut onderzoek naar de organisatie en ontwikkeling van het wetenschapssysteem, publiceert het over maatschappelijke effecten van nieuwe technologieën, en organiseert het debatten over vraagstukken en dilemma’s op het gebied van wetenschap en technologie.