Een alternatief en kleiner CMS: Craft

Naast de zeer bekende content management systemen (CMS) en enterprisesoftware zijn er ook veel kleinere oplossingen verkrijgbaar. Een van de namen die regelmatig door creatieve bureaus wordt genoemd is Craft. Beschikbaar als standaard CMS en commerce-versie voor de verkoop van producten.

Spreken die bureaus over de voordelen van het Craft CMS – ontwikkeld door het bedrijf Pixel & Tonic – dan heeft men het al gauw over content. De oplossing is flexibel en kan daardoor zonder al teveel moeite allerlei typen content weergeven. Craft CMS is gebruiksvriendelijk en de ‘live preview’-feature wordt al jaren geprezen. De matrix-functie zorgt er bovendien voor dat gebruikers de vrijheid hebben om met contentblokken te werken. Ze kunnen eigen pagina’s indelen en opmaken, maar vernielen daarmee niet het design. Wat zijn volgens de onafhankelijke ervaringsdeskundigen de pluspunten van de software?

Craft CMS voor contentmanagers

Het CMS biedt de mogelijkheid om binnen een pagina met verschillende ‘entry types’ te werken. Stel dat een pagina zowel uit eigen artikelen bestaat als links naar externe relevante posts dan zijn er makkelijk typen content toe te voegen met hun eigen layout en bijbehorende vaste velden. Zie onderstaande video voor een voorbeeld. Ter vergelijking: in een standaardinstallatie van WordPress wordt gewerkt met ‘post types’ per type content. Ieder type moet apart worden ingevoerd, ook al worden ze uiteindelijk tegelijk getoond.

Naast de gebruikelijke WYSIWYG-editor heeft Craft CMS de Matrix Fields geïntroduceerd. De gebruiker kan zelf blokken van content aan- en opmaken. Het werken met opmaakcodes is niet nodig. Daarnaast is Craft CMS standaard uitgerust met een live-preview. Terwijl de beheerder zijn pagina vult, ziet hij hoe de pagina er voor de bezoeker uit komt te zien. Ander CMS-systemen bieden inmiddels vergelijkbare functies, maar de voorbeeldweergave is vaak alleen te zien in een apart scherm of tabblad van de browser.

Afbeelding: voorbeeld van Matrix met blokken content

Voor designers en ontwikkelaars

Voor designers en ontwikkelaars betekent Craft CMS vooral vrijheid. Het ontwerp wordt om de content heen ontwikkeld. De content wordt dus niet in een bestaand template gepast. In tegenstelling tot veel andere CMS-pakketten die compleet willen zijn, biedt Craft CMS een aantal bouwblokken. De ontwikkelaar gebruikt alleen dat wat hij nodig heeft. Zoals één van de gebruikers het verwoordt: het onnodige weggooien kost vaak meer tijd dan wanneer je zelf een eigen set samenstelt.

Patrick Kivits, webdeveloper bij marketing- en mediabureau Mediaxplain, werkt geregeld met Craft en onderschrijft dit. “Het grote pluspunt is dat we website-onderdelen kunnen inrichten zonder programmeerwerk. Je hebt binnen no-time een volledige backend van het CMS klaar. Vervolgens ontwikkel je met een template-engine de frontend.”

Craft CMS werkt daarvoor met de template engine Twig. Templates zijn te maken met een eigen variant van HTML, de ontwikkelaar heeft de volledige controle over de werking. Twig wordt onderhouden door een externe partij, het bedrijf achter het CMS kan zich dus volledig richten op de eigen software. Voor de frontend developer betekent het dat semi-complexe websites zijn op te bouwen zonder een regel code te schrijven, vertelt Kivits. “Uiteraard is het mogelijk om zelf plugins te schrijven voor wanneer je echt zoekt naar maatwerk. Op die manier hebben we bijvoorbeeld een e-commercesite gebouwd nog voor er een commerce-versie beschikbaar was.”

Is Craft voor iedereen geschikt?

Zoals voor ieder CMS geldt, is het antwoord hierop nee. Craft CMS is er in een gratis uitvoering, met de nodige beperkingen. Een CMS als WordPress of Drupal kost in principe niets. Aan de pro-versie hangt een prijskaartje van 299 dollar per site, een licentie voor webwinkels kost op dit moment 999 dollar. Kivits plaatst daarbij de belangrijke kanttekening dat Craft CMS over een redelijk kleine userbase beschikt. Er is daardoor geen database aan kant-en-klare templates beschikbaar. “Voor bedrijven die werken met standaard templates is Craft CMS dus geen ideale optie.” Doordat de community nog klein is, is er bovendien nog weinig online informatie voorhanden. “De documentatie is goed en uitgebreid, maar stuit je op een heel specifieke vraag dan is het antwoord niet altijd te vinden.”

Kivits ziet Craft CMS dan ook als een opkomend product met veel potentie. “Dit CMS concurreert niet met bijvoorbeeld een WordPress of Magento. Het richt zich op kwaliteit in plaats van kwantiteit. Het heeft daarom met name goede kansen bij agencies die een kwalitatief hoge standaard hebben. Voor een website die goed is doordacht en vanaf de grond wordt opgebouwd is dit een goede keuze.”