‘Dance zal ingrijpend veranderen dankzij technologie en nieuwe generatie’

Yuri van Geest is initiatiefnemer van de Singularity University Benelux (denktank van NASA en Google), bestseller auteur van Exponentiële Organisaties (waarvan er 300.000 stuks zijn verkocht) en veelgevraagd spreker en denker bij het World Economic Forum in Davos. Van Geest over de toekomst van dance en festivals, welke innovaties een rol gaan spelen in deze industrie en ook hoe dancemuziek zelf zal gaan veranderen. Hij sprak met Denis Doeland, voormalig ID&T-er van het eerste uur, tegenwoordig Business & Industry Hacker, en Dance-expert over de toekomst van Dance.

Technologische revolutie is urgent voor festivals

Het enthousiasme van Van Geest wordt merkbaar als het over technologische innovaties gaat. “Nieuwe technologieën gaan impact hebben op de dance industrie”, vertelt hij. “Festivals die niet innoveren, zullen de concurrentieslag verliezen. Festivals die slim zijn, bouwen nu al een netwerk op met startups die relevante technologie ontwikkelen. Hologrammen voor live artiesten op een feest of festival waren ooit duur, maar nu ook meer gemeengoed geworden. Dat geldt voor meer innovaties zoals sensoren, solar nanocoatings (vijftig keer goedkoper dan de huidige zonnepanelen), drones voor crowd control etc.  Slimme merken hebben de primeurs, zodat ze relevant blijven voor hun publiek. Daarentegen zal er ook een markt blijven voor pure niet-technologische festivals maar daarbinnen zullen andere innovaties een rol spelen zoals organisatorisch, de setting, de muziekkeuzes en de artiesten”

Over wat voor innovaties hebben we het? “Telepathie komt eraan. Binnen vijf jaar kunnen we rudimentaire gevoelens en gedachten lezen van anderen, als we daarvoor een apparaat hebben aangesloten zoals de revolutionaire startup OpenWater.cc. Voor festivalbezoekers betekent het: je hoeft geen foto meer te sturen van een bepaald podium, want vrienden zien dankzij je gedachten en vooral gevoel wel of deze dj de moeite waard is. Deze neuro-technologie (BCI) wordt al toegepast bij apen, is nog rudimentair, maar wordt steeds concreter. Binnen tien jaar zie je dit waarschijnlijk terug op festivals. 

Een andere zeer belangrijke technologie is fotonica, de wereld van lichtdeeltjes en fotonen. Dit gaat veel verder dan lasers bij festivals. Mensen zijn deels lichtwezens (biofotonica), we stralen licht uit en dat kunnen we meten, we communiceren ook via licht. Dit biedt op termijn meer dan fantastische mogelijkheden voor het publiek van festivals en feesten. Letterlijk meer spiritueel.”

De versnelling versnelt

Een ontwikkeling die revolutionairder is dan de uitvinding van de elektriciteit, heeft volgens de innovatie-deskundige al plaatsgevonden: de uitvinding van de quantum computer. “Deze machines staan in China en de Verenigde Staten en rekenen net als andere computers, dingen uit. Maar deze computers doen dat veel sneller: het gaat exponentieel boven exponentieel. Ze zijn via de cloud toegankelijk. De meeste complexe en data-intensieve vraagstukken kunnen wij hiermee in zeer korte tijd oplossen, ook bij grote festivals. Dankzij de quantum computer kan de breedte en diepte van allerlei soorten data worden ingezet en wordt het real-time karakter ervan ten volste benut. Dit gebeurt door de combinatie van quantum computer met kunstmatige intelligentie software. 

“Klimaatverandering zorgt voor steeds heftigere weersomstandigheden. Die kan je beter en eerder voorspellen dankzij deze quantum computer. Andere toepassingen zijn veiligheidsvraagstukken en op termijn ook hyperpersonalisatie van diensten, workshops en inhoud op een festival, zelfs op basis van persoonlijke biomedische data van bezoekers. De vraag is of we dit allemaal willen maar technisch wordt het mogelijk.”

AI maakt muziek en vindt muzikanten

Ook zonder de quantum computer kunnen algoritmes (ook wel kunstmatige intelligentie genoemd) al vandaag op traditionele (super)computers nuttig zijn. Algoritmes maken gebruik van patroonherkenning in data zoals mensen dat ook doen. Steeds meer bedrijfsfuncties en -processen worden hierdoor sneller en effectiever. Voorbeelden: productinnovatie, marketing, verkoop, support, inkoop, finance, HR tot legal. Ze nemen menselijk werk niet helemaal over, maar vullen ons aan. 

“Het wordt nog makkelijker om met een algoritme muziek te laten maken. Creatieve AI wordt gemeengoed en zorgt voor een overvloed aan dancemuziek, wat de prijs waarschijnlijk onder druk zet. De rol van curatoren, zoals festivals en labels, wordt daarmee belangrijker. Wie zorgt er dan nog voor dat je door de bomen het bos ziet? En vreemd genoeg wordt de menselijke maat in muziek hierdoor nog belangrijker om onderscheidend te zijn. Technologie leidt tot commodity, de mens tot eigenheid. Smaak, storytelling, purpose (hoe ga jij de wereld verbeteren en hoe?), kwaliteit, lef, risico, authenticiteit, verbeelding en intuitie worden door de opkomst van algoritmes bij alle artiesten uiteindelijk nog belangrijker. In het verlengde hiervan komt er een geweldige nieuwe innovatie- en kwaliteitsgolf in de dance muziek aan, net als eind jaren tachtig en begin jaren negentig.”

Niet alleen wordt het mogelijk om nog meer muziek uit te brengen dankzij slimmere algoritmes, het wordt ook mogelijk om nog sneller een opkomende artiest te spotten (zoals ook al gebeurde in de roman De Club, red). “Ontwikkel next-level AI en monitor platforms als Spotify, SoundCloud en Beatport, zodat je ziet wie er opkomt. Als je als label of festival zo’n artiest aan je weet te vinden, ben je spekkoper. Spinnin’ zette op dit gebied de eerste stappen, maar er ligt nog veel ruimte op dit vlak.”

Culturele veranderingen in dance

Volgens de innovatie-deskundige is technologie slechts een van de drijvers van culturele veranderingen. “Doordat dance steeds meer digitaal wordt, wordt het waardensysteem van mensen weer belangrijk. Door die technologische verandering houden organisaties meer tijd over voor creativiteit en innovatie. Basale dingen vallen goed te regelen met technologie, waardoor er ook meer contact ontstaat tussen fans onderling en tussen fans en een organisatie. Verbinding wordt intensiever. We gaan van communities naar tribes die hechter zijn.”

Ook de spirituele dimensie (lees: diep bewustzijn, verbinden met het universum, met de natuur, in de natuur en mensen onderling) wordt steeds belangrijker, stelt Van Geest. “Festivals, bewegingen en locaties die dit goed doorvoeren zijn Wildeburg, ITW, WooMoon/Cova Santa (collectief mediteren in verlichte grotten op een dancefeest), Gardens of Babylon, Afterlife (TaleOfUs), Fusion, Monastery, Boom Festival en Burning Man. Deze spirituele golf is (deels) de tegenhanger van technologische innovatie. Het verlaat het model waarbij alles volledig geprogrammeerd is, waarbij concepten als controleren, efficiency, maakbaarheid en geld leidend zijn. Wildeburg gaat bijvoorbeeld uit van de natuur, kunst, playfulness, serendipiteit, synchroniciteit, de dj staat er minder centraal en er is een sterker wij-gevoel. Collectief mediteren voor een festival wordt normaler. Het tribalisme en sjamanistische in alle facetten wordt sterker.” 

Tribale muziek; DJ Azteek

De polarisatie in de samenleving zal op korte termijn toenemen en terug te zien zijn in dance, stelt Van Geest. “Enerzijds zie je yuppen en yuccies naar Wildeburg trekken en aan de andere kant staan meer escapistische feesten in provincie, waar ook andere muziek te horen is. Bij de eerste groep neemt de hang naar spiritualiteit toe en is er ook een herwaardering van oude culturen. De Inca’s, Afrikaanse stammen, Indianen en Azteken worden relevant, omdat de nieuwe generatie van hen wil leren hoe ze ecologisch inclusief kunnen zijn, meer in balans met de natuur en zichzelf kunnen leven. Generatie Z hecht een grotere waarde aan creativiteit en de natuur dan de voorgaande generaties. Ze zijn letterlijk meer plant-based. Dit sluit dus mooi aan.”

Deze ontwikkelingen hoor je overigens ook terug in de dance-muziek. “Het aantal BPMs zal dalen, tussen de 120 en 125 is de sweetspot nu want dat past beter bij de spirituele ontwikkeling. Langzamere muziek maakt introspectie, gevoel en de reis naar binnen eenvoudiger. Jongeren zoeken ook andere muziek. Denk aan melodic, new progressive, tribale muziek, Afrikaanse muziek, muziek uit het Midden-Oosten, China, deep-house, minimal en downtempo. In feite zal er een convergentie van die stromingen plaatsvinden. Bij sommige feesten zie je nu al Indiaanse sjamaans het publiek opjutten zoals bij WooMoon op Ibiza, terwijl ze de meest exotische kledij dragen.” Van Geest draait zelf ook dergelijke muziek, die vind je bijvoorbeeld via deze link.

De toekomst van hiphop is volgens Van Geest trouwens positief en harder. “Er is nog meer purpose en authenticiteit, de muziek zal teruggaan naar de (maatschappelijke) inhoud. Denk ook aan de positieve hiphop van De La Soul.”

Ontwikkel een purpose en verkoop vegan eten

Duurzaamheid, purpose en transparantie spelen een steeds grotere rol in dance. Ondernemingen en systemen moeten eerlijker worden of zijn niet meer relevant voor de volgende generatie. “Het is dan ook een no-brainer dat festivals heel goed eten moeten aanbieden. Vegan en duurzaam zijn over een poosje niet meer dan normaal. Dat heeft ook te maken met het sterke zelfbewustzijn bij jongere generaties, die de wereld willen verbeteren. Dat verwachten ze ook van de festivals die ze bezoeken. Alleen organisaties die een duidelijke purpose hebben, zijn in staat om een relatie met fans op te bouwen.”

Venture Capital-fondsen zien ook dat maatschappelijke doelstellingen van bedrijven beloond worden, merkt Van Geest op. “Unilever bombardeerde duurzaamheid tot topprioriteit. Het belandde niet voor niets in de wereldwijde top drie van werkgevers. Merken moeten een doel hebben en transparant zijn. Bedrijven met een oprechte purpose hebben ook twintig tot veertig procent meer winst als side-effect omdat de beste mensen naar je toe komen in plaats van andersom, dus lagere transactiekosten. Daarnaast is de lifetime value van je werknemers, partners en klanten hoger door je purpose, ook een financiële meevaller.”

Conclusie: blijf vernieuwen 

Kernwoorden waar het festival 2.0 niet omheen kan, zijn: universum, natuur, natuurlijk eten, purpose, authenticiteit, tribale muziek, bewustzijn, spiritualiteit, meditatie en innovatie. “Lowlands doet al 25 jaar experimentjes, maar ik verwacht dat festivals nog meer zullen experimenteren en innoveren. Meer kleine workshops moeten bijdragen aan een gemeenschapsgevoel, dat belangrijker wordt. We gaan van IK naar WIJ. De buitenwereld maakt plaats voor authenticiteit, delen, verbinding, tribale waarden en natuur. De nadruk komt nog meer te liggen op purpose. En ook de kinderen vanaf acht jaar zien we steeds vaker terug op populaire feesten zoals Namaste en Cova Santa op Ibiza en ITW. Uiteraard met oordoppen, met hun ouders en zelfs grootouders.

De hoogtijdagen van plat hedonisme en escapisme voor festivals zijn voorbij. Voor dj’s gaat die vlieger trouwens ook op: “Ook als dj moet je ook purpose hebben, genres leren combineren en je bewust zijn van de opkomst van tribale muziekstromingen. Dat meer muziek beschikbaar wordt door kunstmatige intelligentie, betekent dat dj’s zich als curator of poortwachter kunnen profileren. Co-creatie en een hang naar gelijkwaardigheid halen de dj van zijn (financiele) voetstuk.” 

Technologie, spiritualiteit en duurzaamheid zullen hand in hand gaan – en dat zal te merken zijn in de dance-industrie. Of, zoals Van Geest de komende tijd samenvat: “we gaan terug naar vroeger, maar dan op een nieuwe en mooiere manier. Back to the Future.”