-

Duitse podcastpioniers op re:publica24: obstakels, fouten en succesverhalen

Podcasts zijn uitgegroeid van keukentafelprojecten tot een massamedium, maar de weg ernaartoe was vaak hobbelig. Welke obstakels moesten ze overwinnen, welke fouten zijn er gemaakt?

Ik heb hier waardevolle inzichten en praktische tips van een van de meest interessante lezingen tijdens re:publica24 in Berlijn voor zowel beginnende als ervaren podcasters. Panelleden Maria Lorenz-Bokelberg, Ulf Buermeyer, Dominik Djialeu en moderator Katrin Rönicke de tijd om de podcastreis te bespreken aan de hand van hun eigen podcasts.

Bron: Haus Eins.

Podcast Haus Eins en Pool Artists

Katrin Rönicke is podcaster, auteur en oprichter van Haus Eins, een podcast die verhalen uit het dagelijks leven vertelt, politiek begrijpelijk uitlegt en economie, wetenschap en cultuur samenbrengt. Sinds haar intrede in de podcastwereld in 2013 heeft podcasting zich sterk ontwikkeld.

Maria Lorenz-Bokelberg is directeur van Pool Artists, een mediabureau voor podcastproductie, -advies en -creatie. In 2010, toen de podcastscene nog klein was, begon ze met de podcast Ein Mops kam in die Küche. Destijds was de vraag meteen: waar kun je de podcast uploaden? Aanvankelijk was het gênant om slechts vijftig luisteraars te hebben en met twee vriendinnen over alles in het leven te praten. Tegenwoordig is het belangrijker om na te denken over de inhoud en de doelen van een podcast.

Het doel, de obstakels, de leerprocessen

Je moet je afvragen: wat is je doel? Wat wil je ermee bereiken? Maria Lorenz-Bokelbergs eerste podcast was een vriendenproject met het legitieme doel om plezier te hebben. Het kostte niets behalve tijd. Oorspronkelijk werkte ze in de muziekindustrie voordat ze de podcastwereld in ‘struikelde’. Haar eerste podcast werd als MP3-bestand gepubliceerd, later kocht ze beter podcast-apparatuur voor een betere akoestiek, nadat ze feedback kreeg van luisteraars.

Een klassieke fout is: vergeten op ‘opnemen’ te drukken terwijl je een gast maar vijftien minuten hebt, of technische problemen zoals ontbrekende geheugenkaarten. In de eerste drie jaar verdiende Maria geen geld, maar leerde later een passende vergoeding voor haar werk te eisen. Zij benadrukt zich vooraf goed te informeren betreft auteursrechten.

Volgens Lorenz-Bokelberg kan iedereen een podcast maken, ook zonder journalistieke opleiding. Belangrijk is de omgang met gegevensbescherming en de verantwoordelijkheid tegenover de luisteraars. Bij podcasting is het een voordeel dat uiterlijk er niet toe doet, alleen de stem telt. Bereik kan iedereen hebben, maar advies van tevoren is belangrijk. Haar advies: “Wees moedig, maar informeer je eerst goed!”

Lorenz-Bokelberg ondersteunt langere podcasts, die tijd bieden voor inhoud en diepgang. Haar podcast Alles gesagt heeft een luisterpercentage van ongeveer negentig procent.

Van hobby naar beroep

Ulf Buermeyer is host en mede-oprichter van de podcast Lage der Nation, de politiek podcast uit Berlijn, en sinds 2016 actief in de podcastwereld. Op dat moment waren podcasts al populairder aan het worden. Als jurist werd hij geïnspireerd door online content en sinds 2016 wijdt hij zich voltijds aan podcasting. Oorspronkelijk was Lage der Nation een hobbyproject, maar inmiddels is dat uitgegroeid tot een voltijdsbaan. Hij werkt hierin samen met zijn podcastpartner Phillip Banse.

Momenteel is Buermeyer dan ook met verlof als jurist en houdt hij zich volledig bezig met het maken van podcasts. Het oorspronkelijke idee was om een productie te starten die zich richt op burgerrechten. In 2015/2016 ontwikkelden Banse en hij het eerste podcastformat. Aanvankelijk was dat een hobbyproject. Toen mensen de podcasts gingen beluisteren, wilden ze natuurlijk kwaliteit leveren en hun luisteraars tevredenstellen. Zoals Buermeyer het beschrijft moesten ze aanvankelijk veel improviseren en stelden zich al snel de vraag: kan podcasting niet ook ons beroep zijn? Ze communiceerden transparant over financiële aspecten met hun luisteraars. Omdat ze veel werk in het project staken, vroegen ze hun luisteraars of deze een bijdrage konden leveren, en dit compromis werkt bij hen.

Bij Lage der Nation werken ze inmiddels met een team van elf medewerkers, waarvan ongeveer de helft vast in dienst is en de rest freelance werkt. Naast de twee mannelijke presentatoren zijn het vooral vrouwen die er werken. Dat was een bewuste keuze van de postcastoprichter om diversiteit in het team te bevorderen.

Buermeyer benadrukt het belang van gebalanceerde inhoud en corrigeert fouten in een aflevering in een correctieblok in de volgende aflevering. Feedback wordt gestructureerd verzameld via een talkforum en door de redactie wekelijks samengevat. Bij Lage der Nation hebben ze ook een luisterpercentage van ongeveer negentig procent. Ulf raadt podcastmakers ook aan om goede platforms te kiezen, zoals Overcast of de Apple Podcast App, en niet per se Spotify.

Alternatieve perspectieven

Dominik Djialeu is presentator en podcaster en sinds 2019 actief in de podcastwereld. De podcast Black, Brown und Queer is hij samen met zijn podcastpartner Zuher Jazmati gestart. Daarom worden BIPoC (Black, Indigenous, People of Colour) en queer perspectieven in het publieke discours belicht. Na aanvankelijke moeilijkheden en overgangen naar verschillende mediabedrijven is de podcast nu bij Cosmo ondergebracht. Volgens Djialeu is podcasten puur een kwestie van smaak en moet je vooral ontspanning uitstralen naar de luisteraars.

Djialeu zet in op persoonlijke feedback per e-mail en vermijdt willekeurige opmerkingen op het internet. Black, Brown und Queer maakt gebruik van sensitivity reading (een redacteur die speciale aandacht besteed aan de mogelijke gevoeligheden van een bepaalde groep luisteraars) en hecht veel waarde aan grondig onderzoek. Hij is ook blij met langere podcasts, maar merkt op dat mensen soms minder tijd hebben om naar zulke langere podcasts te luisteren.

Leren door te doen

Alle panelleden hebben geen formele mediatraining gevolgd en leren door te doen. Buermeyer raadt aan om elke aflevering achteraf te beluisteren om een gevoel te krijgen voor je eigen stem en bewust op stopwoorden te letten. Katrin raadt aan om andere podcastformats te beluisteren. Ondanks de aanbeveling van een studie van de Otto Brenner Stichting in 2021 dat een optimale podcastlengte 20 minuten is, waarderen de panelleden opvallend genoeg juist langere formats.

Over de auteur: Alexander Lamprecht is Lecturer digital media bij Hogeschool van Amsterdam.

Deel dit bericht

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond