Google is nu de grootste, maar blijft dat het ook?

‘Ik Google het wel even.’ Vandaag de dag een doodnormale uitspraak. Of we het nu willen of niet; Google is bijna niet meer weg te denken uit het dagelijks leven. We gebruiken de bedrijfsnaam zelfs als werkwoord, als synoniem voor het woord ‘zoeken’. Waarom gebruiken we juist Google? Hoe komt het dat de zoekmachine van Google de allergrootste is en zoekmachines als Bing, Yahoo en DuckDuckGo mijlenver achter zich laat?

De beginjaren: Google verslaat Yahoo

Ten tijde van de oprichting van Google in 1998 was Yahoo de grootste zoekmachine. Yahoo had meer weg van een directory dan van een zoekmachine zoals we die tegenwoordig kennen. Larry Page en Sergey Brin, de oprichters van Google, zagen vanaf het eerste uur grote mogelijkheden om het anders te doen. Waar Yahoo het internet in kaart bracht op basis van tekst, werkte de eerste versie van het zoekalgoritme van Google op basis van links. Dit leverde veel betere resultaten op, maar dit was niet eens het grootste voordeel.

De zoekmachine van Google gaf namelijk na verloop van tijd alleen maar betere en nauwkeurigere zoekresultaten. Bij Yahoo was dit juist het tegenovergestelde; hoe meer internetpagina’s, hoe meer ruis op de lijn. Al na enkele jaren gaf Yahoo toe. Om te overleven, sloot het een deal om de Google technologie te kunnen gebruiken voor hun eigen website. Net als vele andere websites met een zoekfunctie dat in die tijd deden, overigens.

De rest is geschiedenis. Sindsdien is geen enkele zoekmachine ook maar in de buurt gekomen van Google. Hoe komt dit en hoe ziet de toekomst eruit voor Google?

Search is de corebusiness van Google…

De algemene opvatting is dat het zoekalgoritme van Google ook in 2016 simpelweg nog steeds vele malen beter is dan dat van de concurrentie. Google vernieuwt en innoveert continue. Het gat wordt qua techniek kleiner, want de zoekresultaten van grootste concurrent Bing (de zoekmachine van Microsoft) zijn vaak van gelijkwaardige kwaliteit. Desondanks heeft Google nog steeds het overgrote marktaandeel in handen.

Google dankt de voorsprong ten eerste aan het feit dat search altijd de corebusiness van het bedrijf geweest is. Dat is bij Microsoft nu eenmaal niet het geval. Search is wat Google het beste doet en het beste begrijpt, ondanks de vele aanvullende diensten die ze tegenwoordig aanbieden. Dit is goed zichtbaar in de bijna lege hoofdpagina van Google. Het is niet meer dan een logo en een zoekbalk, en dit is altijd zo geweest. Eenvoudig, intuïtief, snel, herkenbaar en gebruiksvriendelijk.

Dit minimalistische design werkt perfect en hier is een reden voor. Google begrijpt al vanaf het begin dat zijn publiek maar een enkel doel heeft: informatie opzoeken. Het is eigenlijk onbegrijpelijk dat zoekmachines als Yahoo en Bing dat maar niet lijken in te zien. De website van Yahoo is veel te druk met nieuwsitems en links. Bing plaatst dagelijks een levensgrote foto als achtergrond. De links zijn ongetwijfeld waardevol en de foto’s prachtig, maar voegen weinig toe aan het hoofddoel van het publiek: informatie zoeken.

…maar Google is tegenwoordig veel meer dan alleen search

Google heeft van het succes van de zoekmachine een uiterst lucratief verdienmodel gemaakt: verreweg het grootste deel van de inkomsten is afkomstig van AdWords advertenties. Zo domineert Google niet alleen de zoekmarkt, maar ook de online advertentiemarkt.

Laten we eerlijk zijn, we worden allemaal wel eens moe van de advertenties die boven de zoekresultaten verschijnen. Google heeft onlangs zelfs een wijziging doorgevoerd waardoor er nu bij commerciële zoektermen vier advertenties bovenaan staan in plaats van drie. Dit zorgt bovendien voor een minder goede zichtbaarheid van organische zoekresultaten.

We hebben inmiddels vastgesteld dat een zoekmachine als Bing meestal gelijkwaardige resultaten toont, en dat de advertenties op Google soms best vervelend zijn. Waarom blijven we dan alsnog Google gebruiken? Het is niet verboden om over te stappen naar een andere zoekmachine zonder reclames, en het is bovendien gratis.

Een grote succesfactor is de totaaloplossing die Google aanbiedt. Ze domineren zoals gezegd de searchmarkt en de advertentiemarkt. Maar ze domineren met YouTube ook de videomarkt, met Gmail de e-mailmarkt en met Maps de navigatiemarkt. Ze hebben met Android een behoorlijk marktaandeel in de besturingssystemen voor smartphones. Met Google Shopping doen ze een serieuze poging in de e-commerce en Google Drive maakt services als Dropbox overbodig.

Waarom overstappen naar een andere zoekmachine als Google je met één account al deze aanvullende diensten geeft? Hoe meer gegevens ze via al deze platformen over je verzamelen, hoe beter de zoekresultaten op jouw persoonlijke intentie afgestemd worden, hoe meer je het product blijft gebruiken. Desnoods dan maar ten koste van je privacy. Het is een knap staaltje klantenbinding en brandbuilding.

Al deze producten voorzien uit zichzelf in een behoefte, maar vormen tegelijkertijd een perfecte aanvulling op de corebusiness: search. Samen vormen ze het digitale totaalproduct Google. Het merk Google, dat inmiddels zo groot is dat het als werkwoord gebruikt wordt.

Google is nu de grootste, maar blijft dat het ook?

Met de huidige sterke focus op zoekintentie, mobiele search en personalisatie van zoekresultaten blijft Google innoveren. Het fysieke web zou de volgende stap kunnen zijn waarmee Google de gangbare manier van zoeken verandert. Ik ben ervan overtuigd dat de zoekmachine van Google verreweg de grootste zal blijven. Maar om ook als bedrijf op de lange termijn te overleven, is een ander verhaal.

Zoals eerder benoemd, zijn de inkomsten van Google bijna volledig afhankelijk van AdWords advertenties. Hier zit ook gelijk een van de grootste bedreigingen voor de toekomst. Er is namelijk nog een speler die zich op de advertentiemarkt begeeft, en niet de minste: Facebook.

Vanwege de inmiddels enorme database aan gebruikersgegevens kan Facebook potentieel nóg gerichter advertenties tonen dan Google. Sterker nog, hier hoeft helemaal geen actieve zoekopdracht van de gebruiker aan vooraf te gaan. Dit is waarom Google koste wat het kost het eigen social media kanaal Google+ succesvol wil maken. Maar dit valt nog niet mee.

Een ding is in ieder geval zeker: op dit moment domineert Google de searchmarkt als nooit tevoren. Hoe lang dit tijdperk aanhoudt, hangt naar mijn mening grotendeels af van het marktaandeel dat Google uiteindelijk weet te bemachtigen in het social media domein.