Hoe samenwerking digitale innovatie in de zorg versnelt

Om de gezondheidszorg te innoveren, is samenwerking nodig. In de praktijk blijkt dat behoorlijk ingewikkeld. Waar moet je op letten om met partners een succesvol eHealth-product te kunnen lanceren?

In de gezondheidszorg kijken alle partijen naar de mogelijkheden van digitalisering en nieuwe technologie. Maar hoe vertaal je die naar een commercieel levensvatbaar én bruikbaar product voor de patiënt of medewerker? Uit eigen onderzoek onder decisionmakers en investeerders in de medische sector blijkt dat 83 procent denkt dat innovatie in de gezondheidszorg tot stand zal komen door samenwerking. Dat kan in de vorm van een joint venture, partnerschap of alliantie zijn. Toch bereikt slechts 11 procent van de samenwerkingsvoorstellen de ‘due diligence’-fase. En een magere 4 procent van de projecten wordt daadwerkelijk geïmplementeerd.

Hoe vergroot je de kans op een succesvolle samenwerking? Door van tevoren na te denken over mogelijke barrières en hoe je die weg kunt nemen. Wij zien drie aandachtsgebieden: organisatorisch, technologisch en juridisch.

Organisatorisch

Uit het onderzoek blijkt dat veel organisaties niet helder hebben wat de doelstelling is van het partnerschap en wat ze eruit willen halen. Ze kunnen potentiële investeerders of partners niet voorzien van de juiste informatie.

Naast dit gebrek aan focus zien we ook dat er nog te veel in silo’s wordt gedacht. De beste eHealth-innovaties komen voort uit een diep inzicht in wat de patiënt wil of nodig heeft in combinatie met de beste technologie. Toch willen medische instellingen en technologiebedrijven niet altijd met elkaar samenwerken. Dat leidt enerzijds tot technische oplossingen die geen problemen oplossen voor de patiënt of medewerker. Anderzijds zie je dat medische instellingen enorm veel investeren in het ontwikkelen van digitale oplossingen waar ze de knowhow niet voor in huis hebben.

Wat de samenwerking eveneens kan hinderen, is wanneer de partners verschillende doelstellingen hebben. Medische instellingen zijn op zoek naar innovaties waarbij de patiënt centraal staat, of dat nu in de vorm van efficiëntere processen of een betere beleving is. Technologiebedrijven vinden het vooral belangrijk dat partners de ontwikkeling van de technologie ondersteunen of toegang geven tot nieuwe producten. Dit verschil in motivatie hoeft niet tot problemen te leiden, maar het is wel handig als je van tevoren weet waarom je partners meedoen aan het project.

In het verlengde hiervan liggen cultuurverschillen als barrière voor een succesvolle samenwerking. Dit zit hem vooral in de bereidheid om risico’s te nemen. Technologiebedrijven willen snel ontwikkelen, medische instanties zijn wat bedachtzamer. Wees je hiervan bewust bent en manage vanaf het begin de wederzijdse verwachtingen.

Technologisch

De gezondheidszorg is regelmatig het slachtoffer van hacks. Cybersecurity wordt dan ook als een van de uitdagingen genoemd die samenwerking in de weg staan. Maar liefst 68 procent van de ondervraagde bedrijven worstelt met het vinden van partners met een adequaat cybersecuritybeleid. Als je vervolgens data gaat uitwisselen binnen het project, moet daar natuurlijk ook een goed framework voor worden opgesteld, zodat er geen gevoelige gegevens op straat komen te liggen.

Juridisch

Een belangrijke juridische kwestie is hoe het intellectuele eigendom is geregeld. Ten eerste wil je als bedrijf je intellectuele eigendom dat wordt ingebracht in het project beschermen. Ten tweede moet er worden vastgesteld wie de rechten heeft op het intellectuele eigendom dat uit het project voortkomt. Dit zijn ingewikkelde vraagstukken.

Tweede punt is dat bedrijven onderschatten wat ervoor nodig is om producten en diensten op de streng gereguleerde gezondheidszorgmarkt te brengen. De wetgeving houdt geen gelijke tred met de technologische ontwikkelingen, dus wat mogelijk is en wat mag zijn twee totaal verschillende zaken. Tegelijkertijd realiseren commerciële bedrijven zich niet altijd wat het betekent om een medisch product te lanceren. Het oplossen van kwesties rond regelgeving en compliance is dan ook een groot obstakel.

Ten derde is aansprakelijkheid een belangrijk discussiepunt in de samenwerking. Het product moet doen wat het belooft maar er kan altijd wat misgaan. Dan moet duidelijk zijn wie daarvoor verantwoordelijk is. We merken ook dat er niet goed wordt nagedacht over de situatie waarin het product weliswaar goed werkt maar de technologie eromheen faalt. Stel, internet valt uit waardoor je product het niet meer doet. Dan heb je niet alleen een probleem vanuit de continuïteit maar ook vanuit aansprakelijkheid.

Digitale innovatie is nodig

De kosten van de zorg stijgen en patiënten zijn steeds beter geïnformeerd en daardoor veeleisender geworden. Om hier goed op in te kunnen spelen is digitale innovatie nodig. Tegelijkertijd is de gezondheidszorg een sector waar veel regels gelden en waar je te maken hebt met leven en dood. Dat maakt innovatie complex. De meeste digitale toepassingen die je nu ziet, zijn dan ook gericht op consumenten, zoals het meten van je hartslag met een wearable. Er zijn echter nog geen toepassingen die die gegevens vervolgens medisch verantwoord interpreteren. Bedrijven zien de mogelijkheden van eHealth wel, maar waar het naartoe gaat is niet duidelijk. En het is lastig om het financiële gewin duidelijk te krijgen.

In Medisch Contact stond een artikel over een app die de patiënt thuis voorbereidt op een operatie. De app voorziet duidelijk in een behoefte, maar hoe krijg je het gefinancierd? Verzekeraars betalen alleen voor bewezen zorg. Om dat te bewijzen is een groter bedrijf nodig dat tests kan doen en de resultaten vertaalt naar een businesscase. Kortom, samenwerking is noodzakelijk om dit soort innovaties daadwerkelijk te introduceren, maar staat nog in de kinderschoenen. Er zijn genoeg kansen voor slimme samenwerkingsverbanden, mits je van tevoren goed nadenkt over hoe je die samenwerking vormgeeft. Zo voorkom je dat je tijd en geld investeert in een project dat niet levensvatbaar is en vergroot je je kans op succes.

Meer weten over het onderzoek naar succesvol samenwerken in eHealth? Download het rapport Digital Fusion – How smart collaborations will drive the healthcare revolution.