2020: Rampjaar voor de reissrector

​In oktober was de vereniging voor ondernemers in reizen ANVR nog hoopvol gestemd: in samenwerking met Bright8 werd een video online gezet met als strekking: Wij geven niet op, we gaan weer reizen!

December 2020 is reiskoepelorganisatie vooral heel boos over de ‘boude uitspraken’ die premier Rutte deed over het boeken van reizen. Die adviseerde Nederlanders in zijn toespraak vanuit het Torentje in ieder geval tot half maart geen vakantie te boeken.

‘Iedereen moet vijf weken dicht, maar voor de reisbranche geldt 13 weken. Geen enkele branche houdt dat vol. Ook de reisbranche niet,’ waarschuwde voorzitter Frank Oostdam.

ANVR en de aangesloten reisbedrijven zien wel weer wat licht aan het eind van de tunnel nu de regering bekend heeft gemaakt dat het ‘steunmaatregelen plus’-pakket gaat hanteren voor de sector. Met vele honderdduizenden annuleringen, hoge repatriëringskosten en een omzetdaling van gemiddeld zo’n 85 procent is 2020 een dramatisch jaar geworden.

Oostdam schetste begin december een ronduit somber beeld van de branche. Trotse familiebedrijven die negen maanden eerder succesvol waren moeten hun spaargeld aanspreken en hun pensioen opeten om te overleven.

De coronacrisis heeft ook zeker een rol gespeeld bij het uiteenspatten van het droomhuwelijk in de reisbranche. Sunweb en Corendon zouden samen de toppositie in Nederlandse vakantiemarkt innemen. Reisorganisatie Sunscreen, eigenaar van Sunweb, brak de verloving voortijdig af. En ook de rechter kon een overname niet afdwingen. Doorslaggevend in de belangenafweging was de coronacrisis, die de gehele reisbranche en daarmee zowel Sunweb als Corendon bijzonder ernstig treft.

De reissector en garantiefonds SGR zijn momenteel in gesprek met de overheid over de Voucherbank; een voucherfaciliteit voor reisbedrijven die Reisvouchers met SGR-garantie hebben uitgegeven. Reisbedrijven lenen een bedrag bij de overheid dat zij op termijn aflossen, en kunnen – zonder daardoor direct in financiële problemen te komen – daarmee de vele duizenden Reisvouchers met SGR-garantie die consumenten nog in bezit hebben, verzilveren.

De zwaar getroffen sector die nu al zo’n 10 maanden praktisch volledig stil ligt hoopt uiteraard op herstel in 2021 en wil vooral kijken naar wat wél kan. Zij vertrouwt er op dat vakantie- en zakenreizen straks weer mogelijk zijn met behulp van vaccins, veel testen en protocollen, maar de animo om (ver) te reizen zal niet meteen groot zijn.

Toch was niet de hele branche in mineur. Nederlandse hotels en vakantieparken raakten in november in hoog tempo volgeboekt nu vakantiegangers toch vooral in eigen land willen blijven. Bedrijven als Landal Green Parks, Center Parcs en Libema zien de vraag flink toenemen.

Zeer opvallend in dit verband was de spectaculaire start van Airbnb op de Amerikaanse beurs. Het aandeel van het platform voor kamer- en appartementenverhuur verdubbelde op het moment van de werkelijke notering ruimschoots in waarde.

Airbnb erkende dat door corona de bedrijfsresultaten zijn verslechterd, maar zag de markt ondanks corona ook weer opleven nu veel mensen kamers en appartementen dichter bij huis huren.

Na de beursgang steeg ook de waarde van de aandelen Booking.com en Expedia nu beleggers rekening houden met herstel in 2021. Booking.com voorspelt onder meer een forse stijging van werkvakanties.

Zelfs het hard getroffen Lufthansa zag het aantal boekingen voor de kerstvakantie de afgelopen tijd hard toenemen, op sommige bestemmingen met wel 400 procent ten opzichte van voorgaande weken.

Een groot vraagteken blijft de markt voor zakelijke reizen. Reporterlinker.com schat dat de wereldwijde markt voor zakenreizen dit jaar is gehalveerd. Uit een rondgang van Nieuwsuur langs toonaangevende Nederlandse bedrijven blijkt dat het grootste deel verwacht ook na de coronacrisis minder te gaan vliegen. Sommige bedrijven denken dat zakelijk vliegen zelfs met de helft zal afnemen. Dat zou natuurlijk kunnen veranderen als de markt voor beurzen en congressen zich weer herstelt.