82 procent van wetenschappelijke artikelen Open Access beschikbaar

De Nederlandse universiteiten publiceerden in 2021 82 procent van hun peer reviewed wetenschappelijke publicaties Open Access. Dit is een stijging van negen procentpunt ten opzichte van 2020.

Het idee van open access is dat iedereen – niet alleen de grote westerse kennisinstellingen – volledige toegang moet hebben van onderzoek dat met publieke middelen is gefinancierd.

Het doel van het Open Access beleid is om duurzaam alle barrières weg te nemen voor toegang tot wetenschappelijke kennis. Het open beschikbaar zijn van wetenschappelijke resultaten levert een belangrijke bijdrage aan het oplossen van maatschappelijke uitdagingen. Zo was het in de coronacrisis van groot belang dat onderzoekers, studenten, journalisten en anderen zo veel mogelijk zonder drempels konden beschikken over wetenschappelijke informatie.

De Nederlandse universiteiten blijven toewerken naar 100 procent Open Access publiceren. Om dit te bereiken is er sterkere nationale samenwerking met alle kennispartijen, een bredere monitoring van alle wetenschappelijke output en ondersteunende wet- en regelgeving nodig. Universiteiten van Nederland (UNL) heeft hierover een brief aan de minister van OCW gestuurd.

Via de Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschap zou Open Science verder versterkt kunnen worden op de drie kerntaken van de universiteiten, tot open wetenschap, open onderwijs en open impact. Daarnaast is aanpassing van de Wet auteurscontractrecht nodig, om zonder embargoperiode alle output van hogeronderwijsinstellingen breed beschikbaar te mogen stellen.