Activistische jurist in startblokken tegen privacydeal VS-EU

De EU en VS hebben een principeakkoord gesloten voor vrij verkeer van persoonsgegevens van EU-burgers naar de servers van Amerikaanse techbedrijven. Volgens Max Schrems’ burgerrechtenorganisatie noyb is dat niet voldoende. Hij staat klaar voor weer een gang naar de rechter.

Gisteren publiceerde noyb een open brief aan betrokken overheden en politici (Pdf) om hen te waarschuwen. Als de rechten van EU-burgers in het nieuwe, definitieve akkoord onvoldoenden worden gewaarborgd, gaat stapt noyb weer naar het Europese Hof. “We zouden het Hof vragen om de uitvoering van het derde akkoord te blokkeren.”

Schrems en noyb willen, simpel gezegd, dat de persoonsgevens van Europese burgers worden beveiligd tegen Amerikaanse overheids- en inlichtingendiensten. Die moeten niet zomaar heimelijk op de servers van partijen als Google, Facebook en Microsoft kunnen snuffelen in persoonlijke data van burgers. De wet staat hen dat nu wel toe (via de Cloud Act).

De activistische juridische beweging wist via de hoogste Europese rechter al eerder de datastroom van de EU naar Amerikaanse servers te blokkeren. De uitspraak ligt er, maar wordt amper gehandhaafd. Wanneer strikt toegepast zou het gebruik van Google Analytics, Workspace of Instagram illegaal en strafbaar zijn.

Om een escalerende juridisch conflict tussen de EU en VS te voorkomen, sloten Ursula von der Leyen en Joe Biden in maart jongstleden een principeakkoord over dit onderwerp. Ze beloven het nu goed te doen. Schrems en zijn team wantrouwen echter de signalen die uit Brussel komen. Er lijkt geen sprake van een structurele oplossing die digitale EU-burgerrechten in de VS fundamenteel beveiligen.

Het lijkt erop, zo schrijft hij, dat de VS enkel wat ‘administratieve’ beloftes zal doen, maar in de praktijk niets wezenlijks zal veranderen.

“We vrezen in het bijzonder dat de Europese Commissie moedwillig een juridisch niet waterdichte beslissing neemt om het oordeel van het Europese Hof te ondernemen. Dit noemen we ook wel ‘een paar jaar extra tijd kopen’.”

De open brief geldt als een publieke waarschuwing dat Schrems en zijn pan-Europese sympathisanten elke stap van de EU en de VS met argusogen volgen. Ze zitten op het vinkentouw om elke faux-pas zo snel mogelijk voor de rechter te brengen.

*) Photo by Pawel Czerwinski on Unsplash