Amerikaanse pioniers over 2010 (2): Douglas Rushkoff

De internetsector moet af van het gratis model en weer leren waarde uit te wisselen. Die boodschap bracht Douglas Rushkoff in zijn keynote speech op de Web 2.0 Expo in New York.

Heeft u een geromantiseerd beeld van een prekapitalistische samenleving?
"Nee, maar er was een periode van economische groei die doelbewust is gestopt door een elite die zichzelf armer zag worden terwijl de middenklasse rijker werd. We lijden nu onder financiële systemen waarvan we niet begrijpen hoe ze zijn ontstaan. We voelen ons machteloos."

Herstelt de economie in 2010 of klapt het systeem verder in elkaar?
"Het systeem is aan het instorten. Als 2010 er economisch goed uitziet, is het de laatste adem. Amerikaans kapitalisme ligt op sterven. Het enige dat we in de VS begrijpen is afgeleide economie. Economische basisprincipes begrijpen we niet. Iemand als Jack Welch is nog steeds gevierd als zakenman. Hij wilde dat General Electric zou stop met echt dingen te creëren en vooral een holdingbedrijf te worden. Voor zover ik een doelwit heb, is het díe ontkoppeling van de wet van vraag en aanbod die volgens mij nog altijd geldt om markten te laten functioneren. Maar ik weet dat ik daarmee in de minderheid ben."

Is online sociaal netwerken een stap in de goede richting?
"De opkomst van online netwerken is een fantastische uitdrukking van de behoefte aan vriendschap en allianties van mensen. Het is alleen een beetje treurig dat die netwerken ons reduceren tot een consumentenprofiel. Mensen beginnen zich te realiseren dat het netto-effect van het web eerder onthumaniserend dan resocialiserend is. Dat creëert een enorme uitdaging voor mensen die al hun werk online doen."

Is er een verschuiving van traditionele massawebsites met advertenties, naar meer transactiegerichte nichesites?
"Zij zullen in 2010 nog geen meerderheid zijn, maar zeker in Amerika zul je door de crisis meer nieuwe modellen zien opkomen voor lokale bedrijven en kleine groepen mensen die werkelijk dingen creëren. Op dit moment lijkt de enige manier om online geld te verdienen, een ‘aggregator’ te worden. Als je online geld wilt verdienen met muziek, zorg dan dat duizend muzikanten hun werk op jouw site plaatsen. Wees niet zelf de muzikant. Hopelijk zien we een aantal succesvolle kleinschalige modellen die mensen aan het denken zetten. En als die bedrijven dan gedecentraliseerde alternatieve munteenheden zouden gebruiken, wordt het nog interessanter."