(DML!): Virtuele Bart de Graaff is al bijna niet van echt te onderscheiden

De animaties zijn het nog net niet, want robotachtig en schokkerig, maar de stem is al niet meer van echt te onderscheiden: een prototype van Virtual Bart oftewel BNN-oprichter Bart de Graaff werd gisteren op Digital Marketing Live! In de Beurs van Berlage onthuld door Maartje Sol-van Beuningen, Innovatie Coördinator bij omroep BNNVARA. Met als vraag: wat gebeurt er als een digitale kopie van Bart 22 jaar na zijn dood weer tot leven komt met zijn eigen AI?

Het project is al een aantal jaren gaande. Met toestemming van de nabestaanden (de zus van Bart werkt bij de omroep) en onder de voorwaarde dat als het gedachtegoed van Bart onjuist wordt toegepast het project ook onmiddellijk gestopt kan worden. Overigens is vanwege de omroepbezuinigingen Virtual Bart even gepauzeerd, maar dat is een goed moment om na te denken over toepassingen van virtuele mensen.

‘We hebben dit allemaal afgewogen en gedacht, we moeten iets met avatars,’ vertelde Sol-van Beuningen in Amsterdam. ‘Het was de kans om het gedachtengoed van Bart nieuw leven in te blazen. Veel mensen kennen hem nog altijd, evenals zijn video’s.’

De Hogeschool Rotterdam werkte aan de eerste versie van het prototype. ‘Daarna hebben we ons gericht op het ontwikkelen van het 3D model, de stem en concept. Want wat zou Bart van de huidige wereld hebben gevonden en wat zou hij daarover hebben gezegd.’ Sol-van Beuningen wilde niet zeggen welk AI-model aan Virtual Bart ten grondslag ligt, ‘en dat is echt het enige waar we niks over mogen zeggen.’

Dat AI model was niet zomaar te gebruiken, vertelt ze. ‘Er is wel veel beeldmateriaal, maar dat is eigenlijk niet goed genoeg, van lage kwaliteit, soms zit er muziek onder, soms heeft hij een petje op.’

Inmiddels heeft Sol-van Beuningen al wel in kaart gebracht waarvoor de virtuele Bart  eventueel gebruikt kan worden. Misschien kan jij gasten bij de receptie verwelkomen, of betrokken worden bij de marketing van nieuwe programma’s. Hij zou als webassistent bij de omroep ingezet kunnen worden of als deejay op de radio kunnen fungeren.

Lotte Willemsen, lector Communication in the Networked Society aan de Hogeschool Rotterdam, benadrukte eerder al het belang van onderzoek op dit gebied. ‘We hebben nog relatief weinig kennis van hoe het werkt. Want digital humans zijn in-betweens. Dus ze zijn menselijk, maar ook weer niet. En dat zorgt er ook voor dat het psychologisch anders werkt in ons hoofd. Als je ermee interacteert of hoe beïnvloeding bijvoorbeeld werkt. En dat maakt het zo belangrijk om er onderzoek naar te doen.’

Sol-van Beuningen vult aan: ‘We hebben hem nu nog aan het stekkertje, maar als we hem straks loslaten met zijn eigen AI is hij Bart en heb ik hem niet meer onder controle. Dan doet hij echt wat hij wil.’