Deel dit artikel
-

Foto-opsporingsdienst ANP zwaait grif met boeteboekje

Het ANP jaagt met partner Permission Machine op foto’s die zonder toestemming op internet zijn gebruikt. De slachtoffers: veelal armoedige bloggers of zzp’ers die even niet hebben opgelet. Daarbij laat de opsporingsdienst nogal eens steken vallen.

Een moeder zet in 2013 trots een werkstuk over legbatterijkippen van haar 9-jarige dochter online. ‘De legbatterijkip zit in een hele kleine ruimte. En daar moeten ze maar eieren leggen. Zelf vind ik het heel zielig. Help de dieren in de vee-industrie,’ schreef de dochter vergezeld van enkele foto’s die ze op internet had gevonden.

Jaren later komt het ANP een van de foto’s op het spoor en krijgt de moeder het voorstel om 318 euro inclusief 53 euro dossierkosten te betalen wegens inbreuk op het auteursrecht van de fotograaf.

De moeder reageert nog diezelfde dag per e-mail. De foto wordt met excuses direct verwijderd. ‘Ik publiceer zelf veel foto’s en ik weet uit ervaring hoe ergerlijk het is.’

Ze wil de factuur echter niet betalen omdat ze er nooit een commerciële bedoeling mee heeft gehad.

Dat maakt geen indruk op Permission Machine, het Belgische bedrijf dat ANP inschakelt om inbreuken op te sporen. Bij iedere herinnering gaat het bedrag omhoog, eerst naar 348 euro, uiteindelijk naar 620 euro. Nadat ook de deurwaarder is ingeschakeld komt de zaak begin 2019 voor de rechter.

De moeder houdt voet bij stuk en vindt dat ze een belang heeft bij ‘het stoppen van Permission Machine met het misbruiken van auteurs- en persoonlijkheidsrechten voor geldelijk gewin’ en zij daarom een principiële uitspraak wenst. Al was het maar omdat de foto was terechtgekomen op een weblog over persoonlijke wissewasjes met enkel tientallen bezoekers per dag en tot dan slechts 80 pageviews.

De rechter veegt echter alle argumenten van tafel en vonnist dat 332 euro moet worden betaald los van de kosten van het kort geding en vergoeding voor de buitengerechtelijke incassokosten.

Deze zaak staat niet op zichzelf. Diverse blogs hebben het bijltje erbij neergegooid nadat ze door ANP voor duizenden euro’s zijn aangeslagen. Een enkeling doet vergeefs een moreel appèl op de CEO van Permisson Machine om het bedrag dan maar over te maken naar KWF Kankerbestrijding of een ‘gecertificeerd goed doel naar keuze’.

Sommige particulieren of bedrijven laten het aankomen op een kort geding, die ze meestal verliezen. Inmiddels zijn er diverse juristen die slachtoffers adviseren om niet klakkeloos te betalen. Het schikkingsbedrag wordt in hun ogen te vaak met de natte vinger vastgesteld of te makkelijk gekoppeld aan tarieven van Stichting FotoAnoniem (SFA), ooit opgezet om de waarde van anonieme foto’s te bepalen.

Het ANP maakt zich er in elk geval niet geliefd mee. Woorden als fotomaffia en immorele geldklopperij zijn niet van de lucht.

De frequentie waarmee ANP schikkingsvoorstellen stuurt lijkt toe te nemen, wellicht omdat de software van Permission Machine steeds beter foto’s herkent. Kort gezegd speurt hun software het internet af en vergelijkt het de foto’s uit de databases met andere websites.

‘Misbruik’ is een term die het ANP in dit verband maar wat graag gebruikt, terwijl bij het gros van de schendingen geen sprake is van kwade wil. Eerder van naïviteit. Maar het ANP hanteert geen coulanceregeling waarbij blogs de gelegenheid krijgen om de foto alsnog te verwijderen. Dat levert immers geen geld op. Wel geldt ter tegemoetkoming een niet-commercieel tarief dat in veel gevallen pas wordt voorgelegd nadat bezwaar is gemaakt.

Ook Emerce kreeg de afgelopen maanden tot twee keer toe een schikkingsvoorstel van het ANP wegens ‘onrechtmatig gebruik’ van ANP-foto’s op zijn site. Na de nodige correspondentie hierover werden beide dossiers door Permission Machine ingetrokken. Het bleek stuk voor stuk te gaan om foto’s die ANP voor opdrachtgevers had gemaakt en rechtenvrij waren verspreid als onderdeel van persberichten. In de meeste gevallen kon Emerce dat ook aantonen. Zelf nam Permission Machine niet de moeite om dat uit te zoeken.

De voorstellen bieden een aardig inkijkje in de werkwijze van het Belgische bedrijf. Zo ontstaat toch sterk de indruk dat de voorstellen automatisch worden verstuurd zodra de bots van Permission Machine een mogelijke inbreuk hebben geconstateerd. Weliswaar worden onduidelijke kosten opgevoerd voor niet nader genoemde werkzaamheden, maar die bestaan in elk geval niet uit extra controles.

Zo wenste het ANP/Permission Machine een vergoeding voor een foto bij een persbericht dat zij zelf had verspreid over de aanstelling van hoofdredacteur Marcel van Lingen bij Talpa Network. En werd in het tweede schikkingsvoorstel een foto opgevoerd waarvan de claim enkele maanden eerder al was ingetrokken.

Bij de Belgische Economische Inspectie kwamen eerder klachten binnen precies over dit aspect: het geautomatiseerd versturen van claimmails door Permission Machine zonder inhoudelijke toetsing. Die volgt pas nadat protest is aangetekend.

Eerder dit jaar moest ANP ook al claim intrekken die het had ingediend tegen Astroblogs.nl en de website Natuurgadgets.nl. Deze sites hadden een rechtenvrije foto van de NASA gebruikt, die het persbureau ook in zijn eigen databank te koop aanbiedt. Merien ten Houten, oprichter van NU.nl, spreekt van ‘oplichting’ in een tweet. ‘Al in 2017 probeerde #ANP geld af te persen bij ons om een Space Shuttle foto. Ze weten dat hun database niet klopt en Permission Machine niet werkt. Het boeit ze niet.’

Opvallend is dat het ANP geen moeite doet om zijn foto’s als zodanig herkenbaar te maken, bijvoorbeeld met behulp van de bestandsnaam of een vermelding in de metadata.

‘Het komt er op neer dat deze handelwijze een soort businessmodel is,’ schrijft Ton Verlind, de voormalige mediadirecteur van de KRO, die het vorig jaar ook al aan de stok kreeg met het ANP. ‘Vergelijk het met een fotograaf die overal op de openbare weg zijn foto’s deponeert, zonder adres achter te laten. Dan komt er een voorbijganger. Die neemt een van de foto’s te goeder trouw mee naar huis, waarna de fotograaf hem een gepeperde rekening presenteert + boete voor het niet betalen van auteursrechten. Je vraagt aan de fotograaf om de foto’s ter voorkoming van verdere misverstanden van de straat te halen, maar die doet dat niet omdat het nu eenmaal zijn verdienmodel is.”

Verlind gebruikte zelf een foto met tekst in het kader van het citaatrecht. Permission Machine schoof na verloop van tijd de zaak soepel door naar de gerechtsdeurwaarder die dreigde met een kostbare juridische procedure. Het opsporingsapparaat van het ANP sjoemelde volgens Verlind met het bewijs door een versie van de foto te tonen, zoals hij hem op internet niet had aangetroffen. De oud KRO-directeur trok uiteindelijk aan de langste tijd. Het dossier werd ‘onder protest’ gesloten.

Hub Dohmen van Dohmen Advocaten in Tilburg schrijft namens gedupeerde bedrijven wekelijks verweerschriften, niet alleen aan Permission Machine, maar ook aan andere claimbureaus. In een enkel geval kreeg Dohmen een claim van tafel omdat de foto niet origineel genoeg was voor auteursrecht. De gedaagde partijen waren vervolgens traag met met het betalen van advocaatskosten, ze lieten het aankomen op incasso- en executiemaatregelen. “Je ziet steeds vaker foto’s waarvan je je serieus kunt afvragen of ze nog tot het artistieke domein gerekend kunnen worden, jammer genoeg wordt de discussie daarover nog niet echt gevoerd in de rechtbank.”

Dohmen vindt overigens wel dat ondernemers en particulieren de hand ook in eigen boezem mogen steken: “Het besef dat foto’s die je op internet aantreft niet gratis mogen worden overgenomen, tenzij je daarvoor expliciete toestemming hebt, ontbreekt nogal eens.”

Foto van William Bayreuther via Unsplash

Deel dit bericht

17 Reacties

Wim

Het wordt tijd dat de rechtspraak meer gebalanceerd wordt en dat dit soort roofdier bedrijven een rekening van de rechter krijgen waarin alles – inclusief de tijd die de aangeklaagde kwijt was – aan hun in rekening wordt gebracht als ze duidelijk mis zijn.

Blockchain killer

Vroeger ontwierp ik posters, echter zie ik nu na een simpele google opdracht dat een band een van die posters nu op hun website heeft gezet. Aan de ene kant vind ik het eigenlijk niet echt leuk dat dit zonder toestemming is gebeurd, aan de andere kant vind ik het kleinzerig om hierover te gaan miepen; ookal is het mijn goed recht.

Ik snap wel dat fotografen graag een compensatie willen zien, het voelt gewoon echt niet prettig als je hierachter komt….

Ron - Video & Media

Ik heb het ook gehad, een foto van mij gebruikt op een website, zonder dat er gevraagd was of dat wel mocht. afhankelijk van de betreffende website heb je daar een gevoel bij, soort van trots of boos, afhankelijk van de aanleiding van het bericht er omheen en het doel van de website.

Martine Bakx

Deze gedaagde vraagt zich af hoe deze zin uit haar verweer hier terecht gekomen is?

‘het stoppen van Permission Machine met het misbruiken van auteurs- en persoonlijkheidsrechten voor geldelijk gewin’

Zijn verweren op te vragen? Niet dat het erg is, integendeel.
Voor de volledigheid, tekst eraan voorafgaand is:
“Gedaagde, en vele bloggers met haar, hebben belang bij”
Zoals het er nu staat lijkt het alsof ik alleen mijn eigen belang wilde aankaarten.

Het woord belang was overgenomen van punt 23 van de dagvaarding:

“Eiser(es) heeft belang bij het vragen en verkijgen van veroordeling …blablabla… wordt het voor inbreukmakers interessant om het op een procedure aan te laten komen in de wetenschap dat het voor de auteursrechthebbende economisch onverantwoord is om de auteurs- en persoonlijkheidsrechten te handhaven.”

Olaf Johannes

Ik heb zelf ook al een keer te maken gehad met de Belgische onderneming Permission Machine: op mijn (affiliate) website worden miljoenen foto’s van diverse partners getoond (foto’s worden ook geladen vanaf de domeinen van deze partners).

N.a.v. een brief van Permission Machine heb ik direct maatregelen getroffen en ervoor gezorgd dat een bepaalde foto niet meer getoond werd, maar dat maakte geen indruk: er moest betaald worden.

De uitleg dat ik onmogelijk dit soort volumes aan foto’s kan controleren en het feit dat de foto’s werden gebruikt d.m.v. een affiliate-programma, maakte ook geen enkele indruk.

De eerder genoemde term “verdienmodel” was ook wat er direct bij mij als eerste in me opkwam. Ik ben van mening dat er inderdaad een toetsing dient plaats te vinden voordat er dit soort maatregelen worden genomen.

Overigens: ook het deurwaarderskantoor waar Permission Machine mee samenwerkt mag zich afvragen of ze wel willen meewerken aan dit soort praktijken. Maar ik krijg de indruk dat dit ook voor hen een verdienmodel is.

Uiteindelijk is deze kwestie overigens overdragen aan het Legal Team van de betreffende partner en was de zaak opeens heel snel opgelost. Maar kleine ondernemers, bloggers, etc… hebben niet de beschikking over juridische afdelingen.

Het wordt inderdaad hoog tijd dat hier eens duidelijke jurisprudentie over komt en het plaatsen van of verwijzen naar een foto ter goeder trouw niet op deze manier uitgebuit kan worden.

Martine Bakx

Heel blij met dit artikel.
Eindelijk wordt de kant van de gedupeerden eens belicht.

Ik heb nog een klein kattebelletje geschreven:
https://www.kijkenietkope.nl/2019/12/boetes-op-fotos.html

Rick Timmer - Bewonersorganisatie BOCZ

Ook wij kregen vandaag een mail van het ANP. Of we maar even wilden betalen voor het onrechtmatig gebruik van een foto. Stom natuurlijk. Echter zijn wij ook niet van plan om zo maar te betalen, en hebben onze huisadvocaat ingeschakeld om tot een schikking te komen. Voortaan zullen we wel 3 x nadenken voor we zo maar een foto van het internet plukken. Ook hebben we een site gevonden waar je rechtenvrije foto`s kunt vinden. /www.gratisfotodownloaden.be Wellicht hebben jullie iets aan onze tip.

Frits Feuler - Website Handbalstartpunt.nl

Drie keer de pineut geweest, drie keer anders ook.

In maart 2019 een foto van het dak van het sportpaleis in Antwerpen – t.g.v. de a.s. FINAL4 in de BENE-League-handbal – boven een artikel geplaatst. Niet goed opgelet: normaliter staat de naam van instantie / fotograaf direct onder de foto, hier stond de naam BELGA pas aan het einde van een resem tekst. Die fout hebben we toegegeven, kosten ruim 300 euro.

Dan stuurt iemand van NOC*NSF in januari een stuk tekst waarin wordt opgeroepen dat mensen zich kunnen aanmelden als vrijwilliger bij de OS in Japan. Geen foto, dus in eigen archief gekeken. 2016, een foto van de Oranje-ploeg richting Rio! Blijkt een ANP foto te zijn……Zo’n slechte kwaliteit, met mijn gsm had ik een betere gemaakt. Enfin, onder protest 260 euro afgetikt en een mail naar directeur Bas van Beek. Die kan of niet lezen of vind het niet nodig om fatsoenshalve te reageren.

Dan de derde: de Belgische Handbal Bond stuurt in oktober een voorbericht bij twee interlands. De foto halen we uit ons archief, in 2018 al aangeleverd door diezelfde Bond. Echter, wat blijkt? Die foto is door de Bond gratis aangeboden aan BELGA en die hebben er hun naam bij getikt. Tja, als je dan de detective erop los laat, dan kom je weer in de problemen.

Met hulp van de Bond echter de nota kwijt gescholden, zijn zagen in dat dit inderdaad niet goed was. Kosten waren…..326 euro.

Allemaal rare bedragen…..een freelance fotograaf ontvangt nooit die bedragen voor één foto.

De vraag van deze week is dus: WIE KRIJGT HET BEDRAG WAT BETAALD MOET WORDEN ALS BOETE OP ZIJN OF HAAR REKENING?

b hoekstra

Mensen verdiep je in embedden van foto s en videos en teksten. Je mag in principe alles embedden dan kunnen ze je niks maken !

Frank Rijckaert

Ik had een, inmiddels verwijderde, website met voornamelijk genealogische gegevens, onder andere van mijn familie, van naamgenoten en van de Nederlands-Cubaanse componist, pianist en muziekpedagoog Hubert de Blanck. Omdat deze was betrokken bij de Cubaanse vrijheidstrijd en zijn eerste echtgenote een nicht van een van de presidenten was, heb ik een pagina met een korte geschiedenis van Cuba op de site geplaatst. Hierin een kleine afbeelding van de Cubaanse president Raúl Castro, waarvan ik het origineel had gevonden op de website van de Vlaamse krant De Morgen. Bij de afbeelding stond ‘Beeld UNKNOWN’. Hij staat nog steeds bij een artikel van 29 april 2008. De Permission Machine is er achter gekomen dat de foto een ANP-foto is. Op 23 juni kreeg ik een mail van Bas van Beek – directeur ANP met een schikkingsvoorstel voor het gebruik van de foto (ik neem aan dat Van Beek niet weet dat hij dit bericht aan mij heeft verstuurd). Mijn verweer, dat ik niet wist dat op mijn bron niet stond dat het een ANP-foto betrof (bij de foto op de ANP-site staat overigens dat de bron AFP is), maakte geen indruk. Het zal juridisch allemaal wel kloppen en ik laat het ook niet op een procedure aankomen, maar ik heb nog wel gereageerd omdat in het schikkingsvoorstel het onderdeel ‘Internet (websites)’ van de Tarievenlijst Stichting Foto Anoniem onvolledig wordt overgenomen: de eerste twee rijen uit de tabel, ‘Bedrijven en Instellingen €360 per jaar’ en ‘Cultureel en Educatief €180 per jaar’, gevolgd door de regel ‘Gebruik voor logo’s en huisstijl’. In de tarievenlijst staat in de tabel ook nog de rij ‘Internet particulieren €90 per jaar’ en onder de tabel nog drie regels over het aantal pageviews per maand. In het schikkingsvoorstel wordt mijn website beoordeeld als ‘Cultureel en Educatief’, terwijl het een particuliere internet-site is. Op mijn bezwaar heb ik (nog) geen reactie gekregen.
Nog twee opmerkingen. In het schikkingsvoorstel staat slechts dat de foto’s van het ANP auteursrechtelijk beschermd zijn, maar verder wordt er geen wettelijke grondslag vermeld, behalve in de zin ‘De kosten kunnen ex. art. 1019 h Rv…’. Waar dat artikel in voorkomt heb ik niet gevonden, in ieder geval niet uit de Auteurswet (Aw), want die kent slechts 53 artikelen.
De tweede opmerking betreft de ‘Kosten van opsporing + werkzaamheden Permission Machine €67,50’ en ‘Kosten werkzaamheden ANP €22,50’, voor respectievelijk ‘iets meer dan 45’ en 15 minuten werk. Wat ik bij andere gedupeerden heb gezien is dat steeds dezelfde kosten in rekening worden gebracht. Nog afgezien van de wazige argumentatie lijkt het mij onwaarschijnlijk dat voor mijn dossier exact dezelfde kosten zijn gemaakt als voor elk ander dossier.

Martine Bakx

Beste Jan Libbenga, gisteren zag ik een lijst met nevenfuncties van mijn rechter en ik begrijp ineens waarom al mijn argumenten van tafel zijn geveegd…https://www.martinebakx.com/2020/07/de-rechter.html
Voor kwartje 8 heb ik nog een vraag. Je had het dossier opgevraagd begreep ik? Zat daar een brief bij die ik in februari 2019 had verstuurd?

Kees

Hi,
Ik ben zelf al enige malen tegen het fenomeen “foto misbruik” aangelopen, als dat wij foto’s hebben gepost zonder toestemming e.d. maar ik heb nog nooit iets betaald. Het zijn steevast dezelfde juristen, advocaten en het ANP die mensen bestoken met zgn. rechten claims en zgn. schikkingsvoorstellen.

Met enige kennis van de wet weet ik dat een echte advocaat geen schikkingsvoorstel stuurt maar simpelweg een dagvaarding stuurt en je vervolgens bij de rechter mag uitleggen hoe en waarom -en dan is het nog maar de vraag of zo’n rechter daarin meegaat, ik betwijfel dat ten zeerste. De juristen die claimen voor een fotograaf op te treden baseren hun vordering op een in het verleden gestelde vonnis maar dit vonnis kan beslist niet als precedent gelden. Elke zaak staat op zichzelf. Ik heb een rechter en twee advocaten in mijn familie en dit al besproken, niet intrappen zeggen ze.

Ik werk zelf met div. professionele fotografen en die hebben mij verteld dat er flink wat fotografen zijn die met opzet onbeschermd hun foto’s op internet plaatsen, puur in de hoop dat iemand ze misbruikt -en vervolgens proberen te claimen. Rechters kennen dit fenomeen inmiddels ook. Zo’n rechten claim gaat al mank op het moment dat zo’n foto geen watermerk of andere bescherming heeft, je deze zo van internet kan plukken. Echte professionele fotografen zetten nooit al hun foto online, slechts een kleine selectie en deze zijn dan voorzien van een watermerk. Ook kan je een website zo instellen dat copy / paste niet werkt, wat ook als een wettelijke bescherming geldt. Rechters weten dit en kijken absoluut of een “gestolen” foto beschermd is. Foto’s die onbeschermd op internet zwerven nemen rechters niet echt serieus en wordt een evt. claim zo afgewezen. Op mijn websites werkt copy/paste ook niet en hebben alle foto’s een klein watermerk. Heel simpel.

Feitelijk gaat het bij een schikkingsvoorstel al mis, een echte advocaat stuurt geen schikkingsvoorstel.Ten tweede het bombastische, intimiderende taalgebruik is al een tweede “red flag” daar moet je niet intrappen.
Advocaten zijn geschoolde leugenaars en kunnen dreigen als de beste, maar daar blijft het meestal ook bij. Ik heb ook al een advocaat betrapt op het vals claimen van fotorechten voor een fotograaf die niet eens de werkelijke fotograaf van de betreffende foto was, het was gewoon bluf om wat extra centjes binnen te slepen. Advocaten zitten ook in slecht weer de laatste jaren en misbruiken hun kennis maar al te graag voor wat extra geld van onwetende mensen.

Ik ben nu al een keer of 5 a 6 aangesproken door een advocaat en of ANP en heb gezegd; ja prima daag me maar voor de rechter en er gebeurt dan helemaal niets. Alleen weer een schikkingsvoorstel en dreigen en daarna hoor je niets meer. Je moet gewoon niet reageren, dat werkt het beste. Die advocaten willen juist dat je reageert, dan zien ze snel of je “het spelletje” begrijpt en geef je ze automatisch voer om verder te dreigen. Lekker laten dreigen en niet meer reageren is mijn advies. Laat ze maar een dagvaarding sturen, let maar op er komt niets omdat ze dan vooraf gerechtskosten en deurwaarder kosten moeten maken, meestal geen kostenveroordeling krijgen dus niet reageren op dreigmail en ook niet op brieven.

Succes, Kees

Con Hennekens - BPML

Ik ben vandaag helaas ook aan de beurt… Een 6 koppig badmintonclubje wat een foto van dansende koeien had gevonden en geplaatst bij een artikeltje over dat we zo blij waren dat de sporthal weer open mocht na de corona-lockdown. Schikking van 180 euro, dat is bijna meer dan ons jaarbudget, en de foto is maar liefst 47 keer bekeken… Wat kan ik hier het beste mee doen.

Martine - Artoek.nl

Beste Con,

Helaas kost juridische advies meer dan de claim en zullen ze je blijven achtervolgen, ook als blijkt dat het geen inbreuk is.

Met een groepje bloggers zijn we een actie gestart om een eind te maken aan de inningsindustrie. https://beoordeelfotoclaims.petities.nl/
Als iedereen daar zijn verhalen deelt zal er toch eindelijk eens ingegrepen moeten worden.

Ron Fonteine - UGA

Zelf vandaag een dreigbrief ontvangen. Ging om een embedded Youtube video waar blijkbaar een ANP foto in werd gebruikt. Ik deelde dus niet een foto maar paar een video met de embedded code van Youtube, dus zover gaat het ANP nu al.

Alex

Ik heb vandaag ook een brief van ze ontvangen. Het gaat om een embedded Youtube video (van derden) op mijn website waar een ANP foto in werd gebruikt. Tevens is die video wel met een licentie op YouTube geplaatst. Ze willen 999 euro! Waarvan 864 Economische waarde comfort tarieven Stichting FotoAnoniem, 90 euro kosten opsporing, 45 euro kosten werkzaamheden ANP. 999 euro! Ik geloof mijn ogen niet.
Iemand advies? Tips?

martijn

Ja, advocaat in de arm nemen Alex; dit is niet eens rechtsgeldig

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond