Handel in e-mailadressen onmogelijk gemaakt

Met een aanscherping van de nieuwe Telecommunicatiewet is de handel in e-mailadressen onmogelijk gemaakt, alleen het bedrijf dat toestemming heeft van de eigenaar van een e-mailadres mag deze benaderen met reclame. De opstellers van de gedragscode voor e-mailmarketing zijn er echter nog niet over uit wat de definitie van toestemming moet worden.

De Tweede Kamer bepaalde deze week dat het nu nog toegestane principe van opt-out voor e-mailreclame in Nederland omgezet wordt in opt-in. Het betrof een formele bekrachtiging van een Europese richtlijn die uitgaat van opt-in en die nu in de nieuwe Telecommunicatiewet is opgenomen.

Onduidelijk was echter bij wie de bewijsplicht ligt voor het aantonen dat er inderdaad sprake is van een opt-in adres. Die vraag was relevant voor de partijen die handelen in e-mailadressen. Wanneer alleen de toestemming geldt die is afgegeven aan het bedrijf waaraan het e-mailadres is verstrekt betekent dit het einde van handel in e-mailadressen.

PvdA-Kamerlid Martijn van Dam vroeg minister Brinkhorst al eerder om daarover duidelijkheid te verstrekken. De minister liet in zijn antwoord weinig ruimte voor twijfel , de toestemming dient verleent te zijn aan "de verzender" van de e-mailreclame, deze mag het adres volgens de minister niet zomaar doorverkopen (verhuren).

De kwestie van wederverkoop leidde ook tot een hoogoplopende ruzie binnen het overleg over een gedragscode voor e-mailmarketing. Daarin hebben zitting dm-organisatie DDMA, Thuiswinkel.org (verkoop op afstand), de Consumentenbond, NLIP (providers) en EMMA-nl (e-mailmarketeers). De DDMA wilde wederverkoop wel mogelijk maken en raakte daarover in conflict met de andere partijen. In reactie daarop stapte de DDMA uit het overleg, maar keerde na enkele weken weer terug aan de onderhandelingstafel.

Deze week ging de deur definitief in het slot voor wederverkoop. De Kamer stemde in met een amendement van Van Dam waarin bepaald werd dat het bedrijf dat reclame verstuurt naar een e-mailadres, moet aantonen dat het daarvoor de toestemming heeft van de eigenaar van het e-mailadres. In concreto: Bedrijf B mag niet meer mailen naar opt-in adressen die het huurt van bedrijf A.

De opstellers van de gedragscode voor e-mailmarketing blijken echter nog te aarzelen met het doorhakken van de knoop. "Er is met de nieuwe regels nog ruimte voor interpretatie", zegt woordvoerster Marjolijn Durinck van ECP.nl, dat als voorzitter fungeert voor het overleg over de e-mailgedragscode.

"Duidelijk is dat een bedrijf toestemming nodig heeft om te mailen. Maar bij het verzamelen van opt-in adressen is het de vraag of je de internetter de keuze moet laten om aan te geven van welke bedrijven hij e-mailreclame wil ontvangen, of dat de omschrijving van een branche voldoende is."

Durinck noemt als (fictief) voorbeeld een brancheorganisatie die via zijn site e-mailadressen verzamelt en daarbij de vraag stelt of leden van de brancheorganisatie de eigenaar van het e-mailadres ook mogen benaderen. Dit lijkt duidelijk een agendapunt van de DDMA, maar – zo valt te beluisteren uit de woorden van Durinck – een dergelijk uitgangspunt zal op minder steun van de Consumentenbond kunnen rekenen. "Eind van het jaar hopen de betrokken partijen bij het overleg het eens te zijn over een code", zegt Durinck.

Mocht dit niet lukken dan lijkt het erop dat de rechter uitkomst zal brengen, op het moment dat consumenten rechtszaken aanspannen omdat ze vinden dat hun e-mailadres in verkeerde handen is terecht gekomen. Tijdens de in september gehouden Tweede Nationale E-mailmarketing Conferentie sprak internetadvocaat Christiaan Alberdingk Thijm al de verwachting uit dat de onduidelijkheden zouden leiden tot rechtszaken. Hij moedigde de e-mailmarketeers aan om de grenzen van de wet op te zoeken.