ING: Groot potentieel voor AI in accountantsbranche

Accountantsbedrijven kunnen hun groei versterken door routinematige taken zoveel mogelijk te automatiseren en een deel van de werkzaamheden door kunstmatige intelligentie (AI) uit te laten voeren. Dit komt zowel de efficiency als de kwaliteit van de werkzaamheden ten goede, zo blijkt uit het nieuwe vooruitzicht Accountancy van ING Research.

De branche volgt in 2024 en 2025 een stabiel groeipad, met een verwachte groei in het aantal gefactureerde uren van respectievelijk 1 en 2 procent. Vanwege de verwachte lichte economische krimp dit jaar blijven bedrijven, net als vorig jaar, terughoudend met het doen van investeringen. Dit raakt vooral de adviestak. In 2025 trekt de economische groei aan en zal de volumegroei in de accountancy naar verwachting met 2 procent iets hoger uitkomen dan dit jaar.

In de komende jaren neemt de vraag naar accountants- en adviesdiensten verder toe door extra werkzaamheden voortvloeiend uit nieuwe regelgeving, zoals verplichte duurzaamheidsrapportages en meer focus op fraude en continuïteit bij de te controleren bedrijven. Zo werd begin dit jaar de Europese richtlijn, de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), van kracht. Deze richtlijn verplicht bedrijven vanaf boekjaar 2024 in hun financiële jaarrekening te rapporteren over onder meer de milieu- en sociale impact van de bedrijfsactiviteiten en deze ook te laten toetsen door de accountant.

Ruim de helft van de accountants-, advocaten- en notariskantoren kampt met een tekort aan personeel, wat een rem op de groei zet. Accountantskantoren hebben meer dan genoeg werk, maar onvoldoende capaciteit om aan alle vraag te kunnen voldoen.

Om te kunnen blijven groeien in een structureel krappe arbeidsmarkt zal de arbeidsproductiviteit in de sector moeten worden verhoogd. Door zoveel mogelijk van de routinematige werkzaamheden te automatiseren kan slimmer en efficiënter worden gewerkt, zodat met minder mensen meer kan worden gedaan. Naarmate een sector in sterke mate is gedigitaliseerd biedt dit ook groot potentieel voor kunstmatige intelligentie (AI). Zo kan een deel van de werkzaamheden in de accountancybranche op termijn door AI worden uitgevoerd. Dit versnelt de processen en zorgt voor kwaliteitswinst doordat AI minder foutengevoelig is en sneller fraude kan opsporen.

Nieuwe aandachtsgebieden, zoals het inschatten van fraude- en faillissementsrisico’s en het goedkeuren (assurance) van duurzaamheidsrapportages, stellen andere eisen aan de kennis en vaardigheden van accountants. Hetzelfde geldt voor het werken met nieuwe technologieën als AI en data-analyse. Gezien de aard van de werkzaamheden is er grote behoefte aan specialisten, specifiek op het gebied van niet-financiële thema’s zoals klimaat, duurzaamheid en digitalisering. Er wordt daarom steeds vaker samengewerkt in multidisciplinaire teams, wat een grote omslag is voor de vrij traditionele sector.