Levend lab

Bedrijven testen nieuwe producten en diensten tegenwoordig eerst in een échte woonomgeving.

In Eindhoven staat een huis dat Chriet Titulaer ongetwijfeld een Huis van de Toekomst zou noemen. In werkelijkheid is het Philips Home Lab een woonomgeving die door Philips wordt gebruikt om nieuwe concepten uit te proberen alvorens ze op de markt te brengen. Je zou het een levend laboratorium kunnen noemen, bedoeld om de 'ambient intelligent' technologie (omringende of omgevende intelligentie) van Philips uit te testen. Het concept gaat uit van een omgeving die reageert op de aanwezigheid van personen. Daarin is wel technologie aanwezig, maar niet zichtbaar. Via de scheerspiegel wordt bijvoorbeeld het laatste (internet) nieuws geprojecteerd. Tijdens het tandenpoetsen verschijnt voor de kinderen een tekenfilm op de spiegel. Pas wanneer er voldoende is gepoetst, stopt de film. Het is natuurlijk geen magie: achter het doorlatende spiegelglas bevindt zich een van de platte beeldschermen van de Eindhovense fabrikant.

Het huis van de toekomst volgens Philips biedt tal van mogelijkheden: het scheerapparaat toont de juiste druk en waarschuwt wanneer de batterijen vervangen moeten worden. Ook wordt, via sensoren in de vloer, het gewicht van personen gemeten, waarna op het glas van de spiegel een passend advies verschijnt. In de woonkamer experimenteert Philips vooral met nieuwe gebruiksomgevingen om beeldboodschappen te versturen of om naar muziek te luisteren. Wie Yesterday wil horen, neuriet de melodie voor zich uit, en de computer selecteert de gewenste CD.

Helemaal onverwachts komen deze ontwikkelingen niet. Al meer dan vijftien jaar is de woning het beloofde land voor producten en diensten van technologiebedrijven. Dat de doorbraak is uitgebleven, komt hoofdzakelijk door de samenraapsels van ad hoc technieken en een warboel van al dan niet gevestigde standaarden. Kosten spelen ook een rol: niet elke woning is al uitgerust met een infrastructuur van kabels, buizen en sensoren. Om ambient technology aan te kunnen bieden, is een geïntegreerd systeem van meerdere computers vereist. Beeldschermen krijgen meerdere functies, ze moeten ook voor de communicatie kunnen zorgen. Philips wil in elk geval af van de wereld van losse dozen: meubels, kleren, ijskasten, speelgoed of zelfs verf kunnen intelligentie herbergen. Het bedrijf toonde al eens een film waarin een vrouw een strand met wuivende palmen tevoorschijn tovert op het venster van haar appartement. De ramen worden schilderijen. Iedere dag een ander uitzicht.

Proefbewoners

Philips nodigt met enige regelmaat proefkonijnen uit die een paar dagen of zelfs weken in het HomeLab mogen verblijven. De ervaringen van de 'testconsument' moeten een schat aan informatie opleveren. Want Philips mag dan geloven in een wereld zonder vrijstaande apparaten, het is de vraag of het publiek daar veel voor zal voelen.

Hoewel het Home Lab pas enkele maanden in gebruik is, wordt al sinds 1999 met teams van proefpersonen gewerkt om bepaalde opstellingen uit te testen. Op basis daarvan zijn al verschillende verbeteringen aangebracht. Centraal in het huidige concept zijn de RFID-tags, labels met een digitale code die nu al dienst doen bij de identificatie van bagage op vliegvelden en de logistiek in fabrieken. Door die labels aan voorwerpen te bevestigen en ze via Bluetooth met computers te laten communiceren, wordt de woning intelligent. Ook vervalt het gebruik van de muis of typen op een toetsenbord, commando's met stem, gelaatsuitdrukkingen of gebaren gaan deze hulpmiddelen vervangen. Dat het bedieningsscherm in dit concept nog niet geheel is verdwenen, zal wel te maken hebben met het feit dat we ook in een slimme woning enige vorm van controle willen behouden.