PC x TV

Een kruising van een pc met een tv levert doorspoeltelevisie op. Omroepen zien daardoor hun inkomsten teruglopen. Dus gaan ze ook maar winkelier spelen.

Het samengaan van televisie en pc is al sinds de jaren negentig een van de grote beloftes van de online toekomst. Films-on-demand en vrije keuze uit duizenden televisieprogramma's, zo langzamerhand kennen we de mooie verkooppraatjes wel. Met de uitvoering wil het alleen nog niet zo vlotten. Kabel en DSL-verbindingen zijn altijd nog veel te traag om comfortabel naar bewegend beeld te kijken. Ook met internet op de televisie wil het maar niet opschieten, getuige de mislukking van WebTV. Na jaren van marketing heeft Microsoft maar enkele honderdduizenden abonnees die hun e-mail via de settopbox op de televisie lezen.

Bij WebTV gooiden ze het roer daarom om. WebTV is niet meer internetten op het televisiescherm, maar het moet nu televisiekijken leuker en interactiever maken. In de ruim twee jaar sinds die koerswijziging heeft dat niet veel meer opgeleverd dan de mogelijkheid voor de Amerikaanse televisiekijker om via de WebTV mee te spelen met spelletjes als Jeopardy en het Rad van Fortuin. Niet echt indrukwekkend, al blijkt uit cijfers van Forrester dat de abonnees het wel op prijs stellen. Ongeveer de helft heeft wel eens meegeraden naar het puzzelwoord, een derde doet dat zelfs wekelijks.

aoltv

Ondanks de tegenvallende verkoopcijfers van Microsofts WebTV mikt sinds juni van dit jaar ook America Online op de televisiekijker. AOLTV heet het kastje waarmee Amerika's grootste internetaanbieder de couch potatoes wil binnenhalen. Bij AOLTV is surfen op het internet wel mogelijk, maar vooral de rijkere televisie-ervaring wordt benadrukt. Zo kan de gebruiker op het scherm door een elektronische programmagids bladeren en via een enkele button automatisch de videorecorder programmeren. Bovendien heeft AOL haar succesnummers (chatroom en de buddy-list), aan AOL TV toegevoegd. Gebruikers kunnen zo tijdens het tv kijken berichten naar elkaar sturen of met elkaar chatten. Uiteraard heeft AOL de speciaal voor WebTV vormgegeven elektronische winkels niet vergeten.

AOLTV is een van de eerste voorbeelden van een interactieve televisie die ? als we de onderzoeksbureau's mogen geloven ? ook Europa de komende jaren zal veroveren. WebTV-achtige diensten hebben tot nu toe alleen maar teleurstellende resultaten opgeleverd. Toch staan er volgens onderzoeksbureau Jupiter aan het eind van dit jaar al 14 miljoen interactieve digitale televisies opgesteld in Europese huishoudens. In 2008 zou dat zelfs zijn opgelopen tot 108 miljoen.

Personal tv

Ook op een ander front vindt convergentie plaats. Bedrijven als Tivo of ReplayTV verkopen in de VS sinds 1999 digitale videorecorders die zijn uitgerust met een harde schijf en een elektronische programmagids. Gebruikers kunnen op het televisiescherm door de omroepgids bladeren, en met een druk op de knop van de afstandsbediening een programma opnemen op de harde schijf. Twee keer drukken, en het programma wordt iedere keer dat het wordt uitgezonden opgenomen. De kijker kan ook een lijstje met zijn favoriete lijstje programma's intikken die vervolgens altijd vanzelf worden opgenomen. Wie vervolgens zijn televisie aanzet, krijgt eerst een lijstje van programma's te zien die het apparaat in het geheugen heeft opgeslagen en desgewenst voor je kan afspelen. Het journaal, Seinfeld of Friends staan nu altijd voor de kijker klaar op de harde schijf. De kijker bepaalt zo wanneer hij iets wil zien, en niet meer de omroep. Time shifting, zo wordt dat wel genoemd. Bedrijven als videoverhuurketen Blockbuster experimenteren nu om op deze manier ook films te gaan verhuren. Die worden 's nachts uitgezonden op televisiezenders die dan geen uitzending hebben. De Tivo-recorder zet ze op de harde schijf en de kijker kan de volgende dag de film op ieder gewenst moment laten beginnen. Het lijkt op de video-on-demand diensten die al zo lang worden beloofd. Met een groot verschil: dit werkt nu al, en niet met een haperend postzegelformaat beeld op een computermonitor, maar met vloeiend beeld op het grote televisiescherm.

Bijkomend voordeel voor de kijker is dat deze de reclame's kan doorspoelen. ReplayTV heeft zelfs een speciale 'sla-deze-commercial-over'-knop. Niet leuk, vonden Amerikaanse televisieomroepen als Fox en ABC die prompt met een proces dreigden. Want als deze apparaten aanslaan, zullen zij miljoenen aan reclame-inkomsten mislopen. Dat proces is overigens nooit doorgegaan, de omroepen zagen in dat deze ontwikkeling naar time shifting vrijwel niet te stoppen is. In plaats van te procederen hebben ze besloten te investeren in beide bedrijven, om zich zo op de toekomst voor te bereiden. Inmiddels hebben ook de duurdere versies van Microsoft WebTV een ingebouwde digitale videorecorder, ook wel Personal Video Recorder (PVR) genoemd. Satellietaanbieder Direct TV gaat ze inbouwen in haar settopboxen, evenals sommige Amerikaanse kabelaanbieders. Harddiskfabrikant Seagate maakte in augustus bekend eenzelfde soort techniek aan televisiefabrikanten te gaan leveren.

De verkoop van de PVR's valt mede door de hoge prijs nog wat tegen. In het eerste jaar werden er slechts dertigduizend van verkocht. Uit onderzoek van Forrester blijkt dat 95 procent van de gebruikers wel heel anders televisie is gaan kijken. Er wordt minder gezapt. Tweederde van de gebruikers gebruikt het apparaat voor time shifting-doeleinden. Commercials worden veel slechter bekeken.

Door de PVRs te combineren met interactieve televisiediensten zoals webwinkelen kunnen de omroepen proberen de teruglopende reclame-inkomsten te compenseren. Maar dan moet die interactieve televisie wel eerst aanslaan bij het grote publiek.