Segway wil Nederlandse importeurs buitenspel zetten

Segway eist zijn Nederlandse domeinnaam op. De Amerikaanse fabrikant van sta-scooters vordert bovendien van twee lokale importeurs dat zij al hun in- en verkoopgegevens aan de nieuwe Nederlandse distributeur Pitch in Den Bosch doorgeven.

Na een lange procedure heeft Segway eind vorig jaar met terugwerkende kracht de Europese rechten op de merknaam verworven. Het bedrijf is nu bezig structuur te brengen in zijn distributienetwerk. De twee reeds bestaande dealers in Nederland lijken daar de dupe van te worden.

Segway kwam eind 2001 voor het eerst in het nieuws toen uitvinder Dean Kamen een gemotoriseerd rijwiel met een revolutionair balanssysteem lanceerde. Bij de ontwikkeling waren top-shots uit Silicon Valley betrokken, ondermeer de financier John Doerr, plus Steve Jobs van Apple en Jeff Bezos van Amazon. Dus toen Kamen op 3 december zijn nieuwe sta-scooter wereldkundig maakte, dook de hele wereldpers er bovenop. De human transporter werd destijds door Time Magazine geroemd als de ’meest innovatieve vinding sinds het internet’.

Voordat het vervoermiddel in serieuze aantallen geproduceerd en verkocht kon worden, waren echter enige jaren verstreken. Segway had moeite om overheden te overtuigen dat het vervoermiddel zonder gevaar op de stoep of de rijweg gebruikt kon worden. Pas in 2004 kwam de buitenlandse distributie op gang. Voor de Benelux werd een Belgische importeur aangesteld. Die vond al snel twee dealers bereid om de Nederlandse markt te ontwikkelen. Eén van die wederverkopers is Hans de Jong van het IT-bedrijf Competence in Almere. De ander is Bernd Gerson Lohman in Noordwijk aan Zee.

De Jong kocht in het najaar van 2004 het domein Segway.nl van iemand die deze naam meteen na de lancering in 2001 geregistreerd had. Even later werd hij benaderd door Jesse Bartels van het bedrijf Emailer Company in Amstelveen, die beweerde de merkrechten voor Nederland te hebben. Uit het Benelux Merkenregister valt op te maken dat Bartels de naam inderdaad gedeponeerd heeft op 3 december 2001, de dag dat Segway zijn debuut maakte. Voor achthonderd euro nam De Jong de lokale merkrechten over.

Eind 2004 stelde Segway een nieuwe distributeur voor Nederland aan. De keuze viel op Pitch in Den Bosch, een bedrijf dat is opgericht door de lokale hockeyvereniging om werk te bieden aan topsporters. De bestaande wederverkopers namen contact op met Pitch, maar dat overleg is gestaakt in afwachting van een definitief beleidsplan van de hockeyers. Op aandringen van de Amerikanen is dat overleg onlangs weer hervat, maar nu eist een advocaat namens Segway in de Verenigde Staten ineens dat De Jong en Lohman de domeinen overdragen en de verkoop staken omdat ze geen geautoriseerde dealers zijn. Segway Nederland waarschuwt bovendien op zijn website tegen nepverkopers, en raadt gebruikers aan hun vervoermiddel ’officieel’ te laten registreren om in aanmerking te komen voor garantie. Eén van die gebruikers is de Nederlandse overheid, want die heeft enkele human transporters uit Amerika laten overkomen voor de bodes van de Tweede Kamer.

Wat is er misgelopen tussen Segway en zijn Nederlandse verkopers? Jeroen Delmee van Segway Nederland (Pitch) houdt het erop dat de distributie tot begin dit jaar niet duidelijk geregeld was. Hij bevestigt met de twee Nederlandse wederverkopers in gesprek geweest te zijn, maar zegt een ’intensieve strategie’ te verkiezen. Delmee laat de kwestie nu aan de advocaten van Segway in Amerika over, omdat hetzelfde probleem zich in meerdere Europese landen voordoet. Voorlopig moet de nieuwe distributeur een voorkeurspositie bij Google kopen, omdat het domein Segway.nl reeds bezet is. “We hadden dat domein graag gehad, maar de persoon in kwestie vraagt er teveel geld voor.”

Die persoon in kwestie is Hans de Jong. Hij stelt dat hij het domein graag wil overdragen, mits hem een serieus dealerschap gegund was, maar hij vermoedt dat Pitch de verkoop zelf ter hand wil nemen. De Jong heeft de domeinnaam gekocht om een goede plek in de zoekmachines te krijgen. Vervolgens moest hij naar eigen zeggen ook het merk overnemen, omdat Bartels hem waarschuwde dat hij inbreuk maakte op een reeds gedeponeerd merk. Bartels op zijn beurt beweert dat merk geregistreerd te hebben, omdat hij ’opportunities’ zag. “Maar ik ben geen domeinkaper.” Op de vraag of zijn depot op de dag van de lancering niet als merkkaping beschouwd kan worden, reageert Bartels nuchter: “Ik doe wel meer dingen.”

Volgens juridisch merkexpert Bas Kist van Shieldmark is de kwestie relatief duidelijk. Segway had een geregistreerd merk in de Verenigde Staten op het moment dat het Nederlandse merk gedeponeerd werd, en de Amerikanen zijn tijdig een Europese procedure begonnen om ook hier hun merk te beschermen. Zij hebben de prioritaire merkrechten, temeer omdat hun onderneming ruimschoots in de publiciteit is gekomen. Zij kunnen nu anderen het gebruik ontzeggen en domeinnamen opeisen. Hans de Jong heeft een merkdepot en domein gekocht dat binnen afzienbare tijd waardeloos zou worden.