TikTok: short-form video die wel tieners trekt

Op andere platformen wordt het Chinese TikTok gehaat en verguisd vanwege de plaatsvervangende schaamte die veel van de korte filmpjes oproepen. Mede door tractie in de westerse wereld sinds de overname van Musical.ly bereikt de onder tieners populaire short-form video-app dagelijks echter zo’n achthonderdmiljoen gebruikers. En is kort geleden de deur verder opengezet voor adverteerders.

In vijftien seconden zo creatief mogelijk een populair liedje playbacken. Dansend, jonglerend; het liefst met zo gek mogelijke toeren om de toch al korte aandacht zo lang mogelijk vast te houden. Het gros van de video’s op TikTok bestaat uit lip-syncing, maar het platform biedt ruimte aan minivlogs over alles wat makers maar met de wereld willen delen. Zo speelt comedy ook een rol. Wat doet denken aan Vine, maar dan – uiteraard – met hedendaagse mogelijkheden als het toevoegen van stickers en VR-filters. Door critici ook wel memes-as-videos gedoopt, die inspelen op de belevingswereld van Generatie Z, zoals de gamingcultuur.

En dat slaat aan, want naar verluidt zijn er wereldwijd inmiddels zo’n achthonderdmiljoen dagelijkse gebruikers, verspreid over honderdvijftig markten, in 75 talen. Waarvan ongeveer tachtig procent jonger dan achttien jaar is.

Onder andere doordat het Chinese moederbedrijf ByteDance vorig jaar het vergelijkbare platform Musical.ly voor meer dan achthonderd miljoen dollar overnam, is er forse groei in het Westen. Volgens analist Sensor Tower kwamen er alleen in december afgelopen jaar al 75 miljoen nieuwe gebruikers bij. Een groei omgeven door meldingen van hoge rankings in appwinkels. Volgens zowel App Annie als Sensor Tower scoorde de app een nummer 3-positie van meeste installaties wereldwijd in 2018. En recent berichtte Bloomberg dat TikTok met een waardering van 75 miljard dollar Uber van de troon heeft gestoten als waardevolste app wereldwijd.

De Nederlandse markt blijkt overigens goed voor zo’n drie en een half miljoen gebruikers en België één miljoen.

Tencent
Terug naar de inhoud. Kenmerkend voor het platform zijn de hashtag-challenges, die een spelelement in het maken van video’s brengen. TikTok zelf of een merk maakt hierbij een voorbeeldvideo waarop individuele makers kunnen aanhaken. Een voorbeeld daarvan is een campagne van Guess, waarbij het platform in samenwerking met zangeres en influencer Bebe Rexha de community stimuleerde om te laten zien hoe een Guess-broek ze ‘ineens’ glamorous maakt. Met #inmydenim als verbindende factor. Bekend is ook de #ShareaCoke-campagne die Coca Cola al op Musical.ly voerde, waarbij de voornamen op etiketten vervangen werden door songteksten. Makers op Musical.ly werden gestimuleerd om met die teksten aan de slag te gaan. Wat naar schatting leidde tot ruim negenhonderdduizend inzendingen met een gecombineerd bereik van tweehonderd miljoen views. Cijfers die na de fusie nog een stuk hoger zouden liggen.

Eind vorig jaar is TikTok op beperkte schaal ook gestart met het testen van langere video’s van meer dan twee minuten. Wat ruimte lijkt te geven om buiten lip-syncing ook opkomende onderwerpen als voetballen, racen en comedy te boosten. Mede ingegeven door toenemende concurrentie van nieuwe apps van internetgigant Tencent. Met zijn nieuwe video-apps, Weishi en Yoo, wil Tencent namelijk een inhaalslag maken op de populaire short-form videomarkt. Deze nieuwe richting is in lijn met de stap van ByteDance om te starten met long-form op zijn videoservice Xigua. Waarvoor ByteDance de exclusieve digitale rechten voor verscheidene films en tv-shows heeft gekocht, en is begonnen met de ontwikkeling van een aantal originele films en tv-programma’s.

Controverse
Geld moet onder andere verdiend gaan worden via reclame. Begin dit jaar is Bytedance gestart met het testen van advertenties in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Ook benadert het sindsdien actief Europese mediabureaus om hen te informeren over de commerciële mogelijkheden. Vijf grote markten lijken daar in eerste instantie bij centraal te staan: Duitsland, Engeland, Frankrijk, Italië en Spanje. Adverteerders die de gebruikers willen benaderen met reclame kunnen kiezen uit vier vormen, blijkt uit een pitch deck waar het Britse Digiday de hand op heeft weten te leggen. Te weten: brand takeover, in-feed native advertising, hashtag challenge en Lens 2D, 3D & AR. Waarbij reclame verkocht wordt via het CPM-model.

Specifieker bekeken, meldde Celine Merkx van online marketingbureau Fingerspitz onlangs via Emerce, gaat het zoal om pre-roll ads van drie tot zes seconden, skippable vertical ads tot vijftien seconden tussen filmpjes, billboards (een sponsored by-mention die twee seconden te zien is) en overlay ads bovenaan een video. Ruimte is er ook voor minder opvallende uitingen als branded content en product placement. En, net als op YouTube en Instagram, het platform lijkt ideaal voor influencers. Want hoewel de jonge leeftijd van het platform door sommigen als een risico wordt gezien, kunnen makers er door de kwaliteit van hun kunsten snel zichtbaar worden, in plaats van door de hoeveelheid volgers die ze hebben. In tegenstelling tot Vine maar ook YouTube en Instagram voeren platformeigen ‘celebrities’ niet de boventoon. Nog niet in ieder geval. In plaats daarvan komen ‘doodgewone’ gebruikers die iets grappigs of slims doen bovendrijven in de feeds, met een ondertoon dat ze inspelen op online grappen. Al met al goed voor een positief karakter.

Het platform is echter niet vrij van controverse. Een Indiase provincie wil de app bijvoorbeeld verbieden, getriggerd doordat een hulplijn in het zuiden van het land in december vorig jaar een forse stijging merkte in het aantal meldingen van kinderen die via TikTok gepest werden. Buiten de technologische maatregelen die al in stelling waren gebracht, wordt daarom ook een Chief Nodal Officer aangesteld die dit soort knelpunten op moet lossen, reageerde het bedrijf. Daarnaast klinkt er op verschillende plekken kritiek door over wat de jonge gebruikers zoal te zien krijgen. Het platform hanteert een minimumleeftijd van dertien jaar, maar in de praktijk blijken er best wat jongere kinderen actief op te zijn. Het bedrijf laat zich hier niet specifiek over uit, maar biedt wel de mogelijkheid om een account privé te maken en te verbergen bij zoekopdrachten, reacties uit te zetten, downloadmogelijkheden uit te schakelen en te voorkomen dat er berichten kunnen worden ontvangen.

Ook betaalde TikTok eind februari 5,7 miljoen dollar in een schikking in de Verenigde Staten omtrent het toelaten van jonge kinderen. Dat draait echter vooral om een erfenis van musical.ly, liet Johan Hamstra, manager bij het TikTok Creator Network, weten aan de Telegraaf. TikTok is volgens hem nu verder dan Facebook en YouTube als het aankomt op het beschermen van kinderen.

Herverpakken
Ook gaat er geld om in de vorm van in-app aankopen. Volgens schattingen van Sensor Tower groeiden de gebruikersbestedingen vorig jaar met ongeveer 275 procent, of een factor 3,75 op jaarbasis tot ruim 3,5 miljoen dollar wereldwijd. Ongeveer 42 procent van deze omzet, zo’n 1,5 miljoen, was afkomstig van gebruikers in de Verenigde Staten, waar de uitgaven jaar op jaar met 144 procent zijn gestegen sinds oktober 2017.

Het onderzoeksbureau benoemt ook de fooien die gebruikers aan makers kunnen geven. Wereldwijd gaven zij vorig jaar zes miljoen dollar aan ‘tips’ aan hun favoriete livestreamers. Een groei van 253 procent ten opzichte van de 1,7 miljoen dollar in 2017. Terwijl livestreaming geen hoofdzaak is op het platform. TikTok voegde het pas toe na de overname van Musical.ly en het stoppen van die laatste zijn livestreaming app Live.ly.

De groei op verschillende fronten wakkert de interesse van vanuit merken en bureaus langzaam aan. In de Engelse bureauwereld, die als eerste benaderd werd aan deze kant van de oceaan, is de interesse voornamelijk getriggerd door de jonge doelgroep en de ogenschijnlijk hoge mate van interactie. Plus de mogelijkheid voor wereldwijd georiënteerde merken om via het platform ook de Aziatische markt te bespelen. Op voorwaarde dat commerciële uitingen net zo creatief zijn als de optredens die gebruikers in hun minivideo’s geven, stellen verschillende professionals tegenover Digiday. Een belangrijk verschil met Snapchat en Instagram. De lat om eruit te springen ligt volgens hen hoog. Je kunt niet snel iets van Instagram of Facebook herverpakken en verwachten dat het werkt. En dus zal er aandacht moeten komen voor strategie. Of toch maar, zoals criticasters stellen, eerst eens afwachten of het platform inhoudelijk zijn gimmickstatus ontgroeit?

Bytedance
TikToks moederbedrijf Bytedance, dat het platform bij aanvang onder de noemer Douyin in de Chinese markt heeft gezet, is vorig jaar door Fast Company benoemd als een van China’s innovatiefste bedrijven. Wat het te danken heeft aan innovatie in kunstmatige intelligentie die als groeimotor fungeert van het succes van onder andere vlaggenschip-app Toutiao. Deze app met gepersonaliseerde (nieuws)feeds draait volledig op machine learning-algoritmen.

Het bedrijf beschikt daarnaast over een portfolio aan contentplatformen die nauw naast elkaar zijn gepositioneerd. Behalve TikTok is er bijvoorbeeld videoplatform Xigua Video, waarop zowel individuele als zakelijke gebruikers korte films plaatsen en bekijken. Xigua geldt als grootste short-form videoplatform van China.

Vigo Video, ook bekend als Huoshan in China, is eveneens een short-form videoplatform waar mensen hun persoonlijke verhalen kunnen delen en hun talent laten zien. Vigo Video biedt daarbij eenvoudig te gebruiken videobewerkingstools, stickers en speciale effecten om momenten uit het dagelijks leven vast te leggen, te delen en mensen met gelijke interesses te verbinden.

News Republic is een wereldwijd platform voor het ontdekken van nieuws en is beschikbaar in ruim veertig landen en markten. De app biedt dagelijks actueel nieuws en nieuwskoppen van meer dan 2500 gelicenseerde nationale en internationale bronnen.

Lasso
Facebook lanceerde eind vorig jaar stilletjes zijn nieuwe app Lasso, waarmee gebruikers korte video’s kunnen maken. Volgens Zuckerbergs bedrijf met een ‘brede focus’, van comedy tot beauty & fitness en meer. Het overgrote deel is echter dezelfde lipsync-content als op TikTok. En een overduidelijke poging om de jongere doelgroep die TikTok aan zich weet te binnen voor zich te winnen. Ter illustratie: vorig jaar zei slechts de helft van de tieners dat ze nog steeds Facebook gebruiken. In 2014 was dit nog 71 procent. Lasso staat echter niet geheel los van Facebooks overige platformen. Zo kunnen gebruikers zich bij Lasso aanmelden via Instagram of via Facebook een account aanmaken. Je moet de app daarbij machtigen en toegang verlenen tot je profielpagina, foto’s en video’s. Ook zijn Lasso-video’s te delen als Facebook-verhalen. Delen via Instagram zal in een later stadium mogelijk worden. Een verschil met TikTok: je kunt je profiel niet privé maken.

20+ minuten
Het is de laatste jaren dringen geworden op de markt voor short-formvideo. De vraag naar mobile-first en ‘snackable’ informatieve of vermakelijke videocontent is enorm gegroeid sinds de opkomst van een nieuwe generatie consumenten. Waar westerse spelers van BuzzFeed en BBC tot Aziatische giganten als Baidu, Tencent en Alibaba op inspelen. Die laatste drie concurreerden volgens iiMedia Research in 2017 om de aandacht van zo’n 242 miljoen Chinezen. De populariteit van korte video’s en de ontwikkeling van manieren om er inkomsten uit te halen, zorgde dat jaar in China voor een omzet van 913 miljoen dollar. Het aantal kijkers zou een jaar later doorgroeien naar 353 miljoen.

Echter, hoewel de meeste uitgevers korte content blijven maken, is het aantal views voor video’s die langer zijn dan twintig minuten groeiende, stelt Tubular Labs in de meest recente editie van zijn repeterende onderzoek State of Online Video. Met name livestreams van geopolitieke gebeurtenissen – denk aan inauguraties of koninklijke bruiloften – en livesportuitzendingen zijn daarbij populair.

* Dit artikel verscheen eerder in het maartnummer van Emerce magazine (#170).