‘Veelbelovende Nederlandse startups overwegen vertrek uit Nederland’

Een aanzienlijk deel van de Nederlandse startups die het afgelopen jaar succesvol risicokapitaal hebben opgehaald, overweegt hun bedrijf naar het buitenland te verplaatsen. Dat blijkt uit een peiling van de Dutch Startup Association (DSA), de onafhankelijke belangenbehartiger van startups in Nederland.

Uit het onderzoek blijkt dat 37 procent van de ondervraagde ondernemers het (zeer) waarschijnlijk acht dat zij hun bedrijf binnen twee jaar verhuizen. 41 procent vindt dat (zeer) onwaarschijnlijk, terwijl 22 procent neutraal blijft.

Ondernemers noemen drie hoofdredenen voor een mogelijk vertrek. Ten eerste is het in Nederland én Europa moeilijker om risicokapitaal op te halen, vooral in de groeifases van bedrijven. Uit het kwartaalrapport over startup-investeringen, opgesteld door een consortium van startuporganisaties onder leiding van de DSA, blijkt dat het aantal investeringen in Nederlandse startups inmiddels op het laagste niveau in vijf jaar ligt.

Daarnaast wijst men op de gebrekkige werking van de Europese interne markt. Hoewel die al jaren bestaat, ervaren snelgroeiende bedrijven nog altijd veel belemmeringen bij internationale uitbreiding. Uit een rapport van het IMF blijkt dat de interne handelskosten in Europa gemiddeld 44 procent bedragen voor goederen en 110 procent voor diensten — tegenover slechts 15 procent in de Verenigde Staten.

Een derde veelgenoemde factor is de overmatige en inconsistente regeldruk binnen Europa. Ondernemers signaleren te veel, onduidelijke en vaak niet uitvoerbare regels die bovendien per lidstaat verschillen. Dat beeld wordt bevestigd door de TTIR-enquête van Danish Entrepreneurs (2024).

Deze obstakels maken het voor snelgroeiende bedrijven aantrekkelijker om hun activiteiten buiten Europa voort te zetten. Verschillende bekende startups in een latere groeifase hebben inmiddels al deels de stap gezet.

De Europese Commissie werkt aan een zogenoemd ‘28e regime’, dat één uniforme juridische entiteit zou moeten creëren die in alle EU-lidstaten geldt. Startuporganisaties vrezen echter dat de plannen zijn afgezwakt, omdat Brussel overweegt er een richtlijn van te maken. Dat zou juist leiden tot 27 nieuwe varianten, in plaats van één uniform systeem. Volgens de DSA dreigt daarmee een verdere leegloop van Europese startups.

Volgens Sohrab Hosseini, oprichter en CEO van Orq.ai, zijn veel startup-founders inmiddels gefrustreerd over het uitblijven van concreet innovatiebeleid: “We zijn moe van alle aankondigingen die niet worden waargemaakt. Toch zit het niet in ons DNA om stil te zitten of te klagen — we kiezen gewoon een pad dat wél werkt. Succes boeken we nu vooral ondanks de overheid, niet dankzij.”

De Dutch Startup Association benadrukt dat deze peiling slechts een signaal is van een bredere trend. In het volgende kwartaal volgt aanvullend onderzoek, waarin dieper wordt ingezoomd op de specifieke obstakels die Nederlandse en Europese startups ervaren en de factoren die hun internationale groei beïnvloeden.