Publiek Wireless LAN belangrijk voor introductie 3G diensten

Draadloos internet op publieke locaties, aangeduid met de term publieke Wireless LAN (WLAN) staat aan de vooravond van de doorbraak in Europa. Na de ontwikkeling van een aantal hoopvolle cases in Amerika, zijn ook in Europa projecten gestart waardoor de technologie zich steeds verder weet te bewijzen. Naast de toenemende vraag naar draadloze netwerken op kantoor, groeit de markt voor het aanbieden van WLAN op publieke locaties, zoals: hotels, vliegvelden en conferentiezalen, maar ook broodjeszaken en winkelcentra.

In tegenstelling tot mobiel internet (GPRS/UMTS), is WLAN gebaseerd op ongelicenceerde technologieën. De twee belangrijkste netwerk technologieën, Bluetooth en WiFi (ook wel aangeduid als 802.11b), proberen zich als standaard te positioneren. Vooralsnog lijkt Bluetooth meer geschikt als communicatietechnologie voor PDAs en handsets, terwijl de WiFi standaard gebruikt wordt voor een draadloze verbinding met een laptop. Het gebruik van deze ongelicenceerde technologieën biedt nieuwe spelers de mogelijkheid om de markt te penetreren, zonder de hoge investeringen in UMTS. Dit biedt start-ups de mogelijkheid om de competitie aan te gaan met gevestigde bedrijven.

De publieke WLAN begint aan haar intrede in Europa. Een aantal grote Europese spelers heeft inmiddels nieuwe projecten gelanceerd. Telia in Zweden heeft al in 2000 een product geïntroduceerd om op diverse locaties WLAN aan te bieden: Telia HomeRun. Eenzelfde initiatief wordt ook door Iobox in Duitsland (een dochter van Telefonica) geïntroduceerd. De mobiele operator Telenor Mobil uit Noorwegen gaat dit jaar tests uitvoeren om in winkel- en congrescentra dergelijke diensten aan te bieden (denk aan het downloaden van een interactieve plattegrond op een PDA bij binnenkomst). Ook de hardware leveranciers zitten niet stil. Nokia start dit jaar met Sonera een pilot waarbij de SIMcard technologie wordt toegepast om toegang te krijgen tot het WLAN en kosten direct op de rekening van de klant worden bijgewerkt. Hiermee integreert het WLAN in het mobiele netwerk van de operator. In Nederland is het nog verbazend rustig. De eerste introductie van publieke WLAN op Schiphol door Attingo heeft de gemoederen van de vijf mobiele operators nog niet openlijk aangewakkerd.

Dat kan niet lang op zich laten wachten. De doelgroep voor draadloos internet lijkt evident: de zakelijke gebruiker die veel reist en behoefte heeft aan contact met het netwerk van de zaak, een snelle verbinding met internet, of het versturen van e-mail met grote attachments. Deze klanten zijn commercieel aantrekkelijke zware mobiele bellers waar de mobiele operator maximale omzet uit wil halen. Bovendien is deze groep een van de eerste gebruikers van mobiel internet via GPRS. De marktintroductie van deze technologie verloopt echter langzaam en de transmissie snelheid is in vergelijking tot WiFi of Bluetooth minder interessant voor gebruikers die meer willen dan alleen vluchtig e-mailen met hun mobiele telefoon of PDA. Ondanks dat WLAN meer gericht is op de zwaardere internet gebruiker, is het voor mobiele operators belangrijk om het aanbieden van draadloos internet op publieke locaties onderdeel te maken van hun product portfolio. Hiervoor zijn vijf redenen te geven:

1. Het uitrollen van GPRS/UMTS is kostbaar en moet snel worden terugverdiend. Om de concurrentie een stap voor te blijven, is het belangrijk voor operators en hun shareholders om snel omzet te halen uit mobiele data diensten. Het is belangrijk voor operators om in een vroeg stadium ervaring op te doen met de positionering en uitvoering van dergelijke diensten. Dit levert niet alleen belangrijke informatie op over klantgedrag, maar biedt ook de mogelijkheid te zoeken naar een passende prijsstrategie.
2. De belangrijkste publieke locaties waar GPRS/UMTS het eerst zal worden uitgerold door operators, komt overeen met de locaties die ook door aanbieders van WLAN worden gekozen. Het aantal goede locaties is echter beperkt tot een aantal 'hotspots' en beheerders van deze locaties zullen eisen stellen aan het gebruik ervan. Hierbij kan gelden: wie het eerst komt, wie het eerst maalt.
3. De transmissie performance van de huidige technologie (inclusief GPRS) laat nog steeds te wensen over, terwijl de verwachtingen bij de zakelijke gebruiker ten aanzien van mobiel internet hoog gespannen zijn. Door WLAN te integreren in het mobiele netwerk, wordt het mogelijk de belangrijkste toepassing van mobiele data diensten te realiseren: e-mail snel ophalen en versturen. Daarmee haalt de operator de angel uit de teleurstelling bij de zakelijke klanten. Bovendien is de zakelijke gebruiker bereid te betalen voor dergelijke nieuwe diensten.
4. Operators hebben al een commerciële relatie opgebouwd met de mobiele zakelijke klant. Deze relatie is waardevol om meerdere redenen: ten eerste is er veel bekend over het gedrag van de gebruikers. Tegelijkertijd is deze groep goed benaderbaar en bestaat er al een vaak langdurige betaalrelatie. Deze relatie biedt dus goede mogelijkheden om draadloos internet snel uit te rollen.
5. Voor de mobiele operator zijn de mogelijkheden van UMTS en WLAN complementair en niet competitief. Ook na de uitrol van UMTS biedt een combinatie deze technologieën in de product portfolio een meerwaarde, aangezien het dataverkeer op drukke locaties ontlast wordt. Daardoor is de beloofde transmissie snelheid van UMTS beter te realiseren.

Het grote succes van publieke WLAN laat nog wel even op zicht wachten. Een aantal belangrijke problemen moet eerst worden opgelost voor er voldoende massa in de markt ontstaat voor Europese of mondiale initiatieven. Voornamelijk de beveiliging WLAN blijkt nog steeds een hekel punt. Ook moet er een oplossing komen waardoor roaming tussen WLAN netwerken mogelijk wordt. Dat betekent niet dat de strijd om de eerste klanten en de beste locaties in Nederland uitgesteld kan worden. Hier ligt een interessante kans voor de mobiele operators als wegbereiders van het 3G speelveld. Speciaal voor operators die op dit moment moeite hebben om in het zakelijk segment hun marktaandeel te vergroten.

Aanvullende links

Links naar bedrijven:
Attingo
Telia Homerun
Sonera wGate
Telenor en Bluetooth/WLAN
Nokia Operator Wireless LAN

Algemeen over service providers en technische standaarden (o.a):
Wireless Internet Service Provider Association (WISPA)
Wireless Ethernet (WiFi)
Bluetooth