Het spel en de knikkers

Het is niet overal kommer en kwel bij de internetbedrijven. Er zijn er zelfs nog steeds bij die hun diensten gratis ter beschikking stellen aan consumenten, en daar een rendabel businessmodel aan weten te verbinden.

Hoewel online gamen sinds de introductie van vaste internetverbindingen een grote vlucht heeft genomen zijn tot nu toe maar een paar aanbieders erin geslaagd om de spelers voor deze diensten te laten betalen. Bij de weinige uitzonderingen horen Electronic Arts/Origin en Sony, respectievelijk aanbieders van de online fantasygames Ultima Online en Everquest. Dit zijn zogenoemde 'persistent worlds', in dit geval fantasywerelden waar het leven ook doorgaat als de speler is uitgelogd. Wie mee wil doen moet een exemplaar van het spel aanschaffen. Daarbovenop komt een maandelijks lidmaatschap van tien dollar per maand, voor onbeperkte toegang tot de spelwereld.

Ultima Online en Everquest tellen beiden enige honderdduizenden betalende spelers, afkomstig uit meer dan honderd verschillende landen. Deze games zijn winstgevende ondernemingen op zich, met een maandelijkse omzet van miljoenen dollars, maar dat zijn, zoals gezegd, uitzonderingen.

Zo is Quake al sinds de introductie in 1996 het meest gespeelde online spel ter wereld. Maar niemand wil ervoor betalen om dit 3D-schietspel online te kunnen spelen. Dat er toch enorm veel Quake-servers beschikbaar zijn, komt doordat het enerzijds relatief eenvoudig is een eigen server op te zetten, anderzijds doordat veel service providers het aanbieden van Quake-faciliteiten zien als een extra manier om de gunst van de klant te behouden.

Ondanks de onwil van veel spelers om te betalen voor online gamen zijn er bedrijven die met het aanbieden van dergelijke diensten omzet draaien en zelfs winst maken. Twee Nederlandse bedrijven die op deze manier goede zaken doen zijn Pimpernel.com (zie verder kader) en GamePoint. Politiek correct omschreven: geen gamesbedrijven maar e-business bedrijven die online entertainment aanbieden.

Inbelnetwerk

GamePoint begon in 1998 als een online gaming netwerk waar gebruikers hun retail games gratis online konden spelen. Het netwerk was aanvankelijk niet met internet verbonden, spelers moesten er apart op inbellen. Daardoor was er geen sprake van de beruchte internet 'lag'; alle deelnemers konden hun games op volle online snelheid spelen. Nadeel was dat een grote groep spelers buiten beschouwing bleef: degenen met kabel- of adsl-toegang. Bovendien maakte het bedrijf zich afhankelijk van zogenoemde kick-back fees; telefoontarieven die de dienstenleverancier deelt met de telecommaatschappij. Zoals GamePoint oprichter en directeur Amon Endt stelt: "Het werd al snel duidelijk, van kick-back kon je niet rijk worden." Dat gold des te meer toen computergebruikers, gamers voorop, eind 1998 hun telefoonmodems massaal gingen inruilen voor kabel- of DSL-verbindingen, waarbij van een kickback-fee geen sprake kan zijn.

Tijd dus om het business plan bij te stellen. GamePoint besloot om als een ISP te opereren, met games als service. Daarnaast wilde het gaming evenementen gaan organiseren. Inkomsten zouden komen uit banners (wat ondanks alles nog steeds aardig werkt in de gameswereld), de oude vertrouwde kick-backs, en abonnementen; niet voor consumenten, maar voor bedrijven die de faciliteiten van GamePoint, desgewenst voorzien van hun eigen huisstijl, aan hun eigen klanten willen aanbieden. Het is een model waar veel ISP's wel oren naar hebben; in de strijd om de gunst van de internetter zagen dezen zich de laatste jaren genoodzaakt hun klanten te trekken en te behouden met een almaar groter aanbod aan leuke extra's, ook al omdat het kernaanbod – een internetverbinding – nog nauwelijks een onderscheidende factor te noemen is.

Zwembadmodel

Dit 'shared user base' concept (ook wel het zwembadmodel genoemd) heeft geleid tot verkoop van co-branded versies van het gamesaanbod aan Chello, Freeler, @Home en Planet Internet. Maar ook portals zoals die van SBS doen zaken met GamePoint: wie bezoekers zo lang mogelijk op de site wil houden, heeft met online games een aardig middel in handen.

Verdere inkomsten haalt de onderneming naast co-branding uit branding. Daarbij worden games helemaal in de huisstijl gemaakt van degene die daarvoor betaalt. Maar ook bepaalde evenementen zijn potentiële inkomstenbronnen. De Embassy dartskampioenschappen bijvoorbeeld leiden sinds Raymond van Barneveld kampioen werd elk jaar weer tot een opleving in de belangstelling. Een online dartsgame is dan aantrekkelijk voor allerlei partijen die sportevenementen gebruiken om zichzelf te promoten. Ook samenwerking met tv-zenders naar aanleiding van populaire televisiespelletjes heeft voor GamePoint tot financieel en promotioneel interessante samenwerkingen geleid.

Er zijn nog meer inkomstenbronnen. Zo maakt GamePoint een nieuwsbrief voor inmiddels 190.000 abonees. Partners kunnen de content van de nieuwsbrief overnemen en daar voor maximaal een derde deel eigen content aan toevoegen. De meerwaarde voor de partner: dergelijke toevoegingen worden door de ontvanger van de nieuwsbrief veelal niet als reclame herkend, maar als redactionele content; zolang het toegevoegde onderwerp binnen het onderwerp van de nieuwsbrief ligt heeft niemand daar problemen mee.

Product manager van Microsoft Games Hans Jose merkte in het aprilnummer van Emerce op: "Er word vaak gedacht dat games een massamarkt is, maar dat is het niet. Het is een grote niche-groep." 'Games' zijn hierbij niet hetzelfde als 'spelletjes'. Games zijn Quake, Tomb Raider of Need for Speed. Spelletjes zijn Backgammon, Darts of Klaverjassen. Voor dit soort entertainment bestaat wel een massamarkt. Zo heeft Spelpunt.nl, een andere site van GamePoint, 340.000 geregistreerde gebruikers, waarvan 180.000 actieve gebruikers. Volgens opgaaf van GamePoint krijgt Spelpunt elke dag gemiddeld 25.000 bezoekers, die samen elke dag zo'n 30.000 'potjes' (spelletjes) spelen. Amon Endt zegt dat mensen gemiddeld 42 minuten per dag besteden aan de Spelpunt-spellen.

Ook deze kunnen, al dan niet voorzien van een andere verpakking, gelicenseerd worden. Daarnaast zegt het bedrijf te beschikken over redelijk betrouwbare spelers-informatie. Endt: "Wie mee wil doen aan wedstrijden, daarvan moeten de gegevens kloppen." Dergelijke gegevens kunnen, omgeven door de nodige pricacy-afspraken, waardevol zijn voor allerlei partijen die hun commerciële uitingen nader willen targeten. Endt zegt dat de GamePoint-partners hun statistieken betrouwbaar achten. "Dat is een kwestie van altijd eerlijk doen."

Game On

GamePoint: www.gamepoint.net
Spelpunt: www.spelpunt.nl
Pimpernel: www.pimpernel.com
Ultima Online: www.uo.com
Everquest: www.everquest.com