Weinig enthousiasme over ICT-voornemens regeerakkoord

Betrokkenen uit de politiek en ICT-wereld zijn weinig enthousiast over het regeerakkoord van CDA, VVD en LPF, waar de Tweede Kamer donderdag over debatteerde. Fractiespecialist Kees Vendrik van GroenLinks spreekt over plannen "gebaseerd op oude economie". Onderzoeksinstituut TNO "ziet niks terug van de sense of urgency" en de Expertgroep Breedband noemt het "zorgelijk, hoe weinig ICT leeft in Den Haag". Alleen internet-evangelist Vincent Everts geeft het kabinet "het voordeel van de twijfel".

GroenLinks-specialist Vendrik juicht het toe dat ICT-activiteiten meer worden gecoördineerd (in het ministerie van Economische Zaken), maar vindt het jammer dat de, mede door zijn partij voorgestelde, ICT-minister er niet komt. Vendrik is vooral niet te spreken over de geringe aandacht voor ICT in het regeerakkoord. "In het akkoord wordt pagina's lang gesproken over veiligheid en immigratie", aldus Vendrik, "maar ICT wordt weggemoffeld in een paar alinea's. Van geld voor ICT-investeringen is al helemaal geen sprake".

Vendrik wijst er op dat er wel veel wordt geschreven over uitbreiding van de fysieke infrastructuur, zoals snelwegen, maar met geen woord wordt gerept over breedbanduitrol. "Het is de vraag of de drie partijen de politieke vernieuwing waar kunnen maken waar ze het zo veel over hebben. Maar economische vernieuwing is zeker ver te zoeken. Dit is allemaal gebaseerd op de oude economie."

Ook de Expertgroep Breedband staat niet te juichen. De groep vroeg eind mei aan het nieuwe kabinet om de komende periode 2 miljard euro uit te geven aan breedband. "Het is zorgelijk hoe weinig dit leeft in Den Haag", stelt secretaris Sven Maltha van de Expertgroep. De Expertgroep overhandigde in mei zijn rapport Nederland Breedbandland aan demissionair staatssecretaris De Vries van Verkeer en Waterstaat en hoopt naar eigen zeggen dat haar opvolger die handschoen weer oppakt.

"Wil je op de toekomst vooruitlopen, dan moet je nu serieus investeren", meent Maltha. Hij hoopt het centrum-rechtse kabinet mede daartoe over te halen door duidelijk te maken hoe breedband en internet "enablers kunnen zijn om zorg, onderwijs en veiligheid te verbeteren". Onderzoeksinstituut TNO wil op zijn beurt geld voor kennis en onderzoek binnenhalen door een "expertisecentrum voor maatschappelijke veiligheid" op te richten.

Maltha van de Expertgroep Breedband merkt op dat de "samenhang en efficiëncyverbetering" waar het akkoord over rept, ook bezuinigingen tot gevolg hebben. Hij vraagt zich af waar die klappen op ICT-gebied gaan vallen. TNO weet dat al voor een deel. "Allerlei projecten voor kennisontwikkeling op allerlei ministeries worden geschrapt", aldus een woordvoerder.

TNO stuurde eind mei een open brief aan de kabinetsinformateur om de komende periode 100 miljoen euro extra te investeren in kennis. De brief – mede ondertekend door werkgeversorganisatie VNO-NCW, wetenschapsacademie KNAW en universiteitenvereniging VSNU – verwees mede naar de afspraak van de EU-landen om de uitgaven voor R&D te laten groeien tot 3 procent van het BNP.

Maar van die laatste Europese afspraak ziet TNO niets terug in het akkoord. Ook staat er volgens het instituut niets in het regeerakkoord over de gevraagde investering in kennis. "De sense of urgency uit onze brief wordt kennelijk niet gedeeld. Er is onvoldoende aandacht voor kennis en onderzoek." De miljoeneninvestering is nodig om de productiviteit en concurrentiekracht van Nederland op peil te houden, meent TNO. "Regeren is keuzes maken, maar wij zouden die anders gemaakt hebben", concludeert TNO.

Uitzondering in dit sombere gezelschap is Vincent Everts. Hij meent dat zich onder de talloze nieuwe Kamerleden velen bevinden die "nuchter en vol dadendrang" zitten en "veel enthousiaster zijn over ICT" dan veel verdwenen politici. Daarbij dient volgens hem ICT geen enkel doel op zich, maar is een middel om problemen op te lossen. Voorbeelden daarvan vindt hij de zorg, waar met ICT de bestaande werknemers beter kunnen gaan werken; de bestuurlijke vernieuwing, die door ICT kan worden verbeterd en Kennisnet dat beter met de lesmethoden kan worden geïntegreerd.