Met dit spel wordt ethische besluitvorming rondom ‘slimme’ technologie bespreekbaar

Drones die pakketjes bezorgen, ‘slimme’ stoplichten die ouderen langer de tijd geven om veilig te kunnen oversteken en slimme camera’s die signalen geven aan de politie als het onveilig is op straat. Slimme technologie maakt steeds meer deel uit van het stedelijke weefsel. Daarmee grijpt die technologie in op de manier waarop we dat leven organiseren en inrichten en dienen zich nieuwe vragen en uitdagingen aan, waar we een goed gesprek voor nodig hebben. Onderzoekers van Fontys ontwikkelden daarom het bordspel Moral Design om binnen overheden, onderwijsinstellingen, de zorg en bedrijven dit gesprek op een laagdrempelige manier te kunnen voeren. 

Ontwerpen aan ‘slimme’ besluitvorming rondom de ‘slimme’ stad
De slimme camera beïnvloedt de manier waarop de politie haar nachtelijke toezicht organiseert. Dat kan een flinke efficiencyslag opleveren, maar wat als de camera dansende mensen detecteert als potentieel gevaarlijk? En wat als de automatische bezorgdrone een ongeluk veroorzaakt? Wie is er dan verantwoordelijk? En zitten de fitte ouderen van nu wel te wachten op een camera die bepaalt hoe snel ze de straat oversteken?

Belangrijke vragen die vooralsnog spaarzaam publiekelijk besproken worden. Met het Moral Design spel willen de onderzoekers van de lectoraten Moral Design Strategy  en Journalistiek & Verantwoorde Innovatie het brede debat rondom ontwikkelingen voeren, zodat we toewerken naar een betere besluitvorming waarin de diverse belangen en persoonlijke waarden goed zijn meegenomen.

Moral Design – het spel
Het spel dat gebaseerd is op wetenschappelijke inzichten, daagt spelers uit om na te denken over de dominante waarden waarmee de diverse stakeholders in de stad besluiten nemen. Daarmee wordt tevens duidelijk welke waarden zich soms slecht tot elkaar verhouden; denk aan de wethouder die stuurt op eigen verantwoordelijkheid en de NGO die stuurt op privacy. De uitdaging is om uiteindelijk tot een gedragen standpunt te komen waarbij de belangrijkste waarden zijn uitgelicht en de voorwaarden geïnventariseerd.

Het spel daagt uit tot zelfreflectie en leert iedereen nadenken over de manier waarop we onze besluitvorming slimmer kunnen organiseren zodat we als slimme burgers onze eigen digitale stad vormgeven. Rens van der Vorst, projectleider: “En bovendien is het hartstikke leuk om te spelen!”

Spel aanschaffen
Het spel is te bestellen via de website van Fontys. Er zijn verschillende bestelmogelijkheden: alleen het spel of met moderator of training. Op die manier hopen de onderzoekers dat het spel breed gespeeld kan worden binnen een organisatie.