Kleine cd-winkels de dupe van legale downloadsites

Nu er steeds meer legale mogelijkheden voor het downloaden van muziek komen, dreigt vooral de kleine platenzaak in zwaar weer terecht te komen. Cd-winkelorganisatie NVGD verwacht dat binnen drie jaar 10 tot 15% van de handel online zal verlopen.

Na de lancering van de Apple iTunes Music Store, was het deze week de beurt aan MSN en de Duitse platenindustrie om legale downloaddiensten te starten. Dat markeert een nieuwe fase in de muziekhandel. Afwachten tot illegale alternatieven juridisch kapot zijn gemaakt en hopen dat het goed komt is geen optie meer voor de platenhandelaar, nu de consument een volwaardig online alternatief krijgt. In het geval van Apple en MSN zijn het ook nog eens branchevreemde partijen die er met de buit vandoor gaan.

Retaildeskundige Peter Jan Kragt, consultant bij het adviesbureau Retail Management Center . "De opkomst van de legale downloaddiensten is een belangrijke doorbraak en maakt duidelijk dat platenzaken nu actie moeten gaan ondernemen. Nu is er sprake van een echte bedreiging en moeten platenhandelaren hun business anders gaan inrichten. De angst breekt goed door."

Kragt meent dat het voor winkeliers niet mee zal vallen om op prijs te gaan concurreren. Winkels hebben te maken met hoge vaste kosten, en een omzetdaling gaat direct ten koste van de marge. "Er komt ongetwijfeld prijsdruk op standaard cd's. Dat betekent dat er meer cd's per outlet verkocht moeten gaan worden, en dat er dus minder outlets nodig zijn." Kragt signaleert een tendens naar schaalvergroting. "Het bestaansrecht van een kleine cd-handelaar wordt moeilijk."

Maar ook bij een grote keten als Free Record Shop ziet Kragt nog niet echt een visie voor de komende jaren. "Het assortiment en de marketing zijn op zich goed, maar op het gebied van winkelinrichting is het minder duidelijk waar Free Record Shop op mikt. Het is tijd voor iets nieuws, want het huidige winkelinterieur gaat al erg lang mee."

Volgens directeur Theo van Sloten van de NVGD, de branchevereniging van muziekdetaillisten, is het aantal filialen van platenzaken de afgelopen drie jaar afgenomen van 1400 naar 1100. Hij wijt dat niet alleen aan illegaal downloaden, maar bijvoorbeeld ook aan veranderingen in het bestedingspatroon.

Van Sloten denkt dat de gevolgen van de legale downloadmogelijkheden beperkt zullen blijven voor de traditionele retailer. Van Sloten: "Ik schat gevoelsmatig dat 10 tot 15% van de handel via intenet gaat lopen binnen nu en drie jaar. Fysieke retailers krijgen ontegenzeggelijk te maken met enkele procenten omzetdaling."

De NVGD is niettemin blij met de legale muzieksites. Van Sloten: "de legale initiatieven pareren de illegale activiteiten. Daarmee bedien je een groep consumenten die online wil kopen."

Voor de fysieke retailers zal het aankomen op een 'multichannel'-benadering, aldus Van Sloten. "Een winkelier moet ervoor zorgen dat hij 24 uur per dag zijn klanten kan bedienen. Hij moet dus ook een website hebben, anders vervreemdt hij zich van de consument. Dat hoeft niet per se een online winkel te zijn. Het kan ook gaan om het verstrekken van informatie over muziek." Van Sloten geeft toe dat dat voor een solitaire retailer een moeilijke operatie wordt. Die zal immers naast de winkelhuur en andere vaste kosten ook nog eens de kosten van een site moeten dragen.

Als de traditionele retailer toch het web gaat inzetten, ziet Van Sloten een belangrijke voordeel in het merk dat zij hebben opgebouwd. "Andere sites zullen toch moeten investeren in hun merknaam." De NVGD denkt verder dat de branche het product moet 'opfleuren'. Van Sloten: "Denk aan audio dvd's met exclusieve toegang tot de site van de band. Extra clips, teksten. Het gaat erom je te onderscheiden van de rest."