Expertgroep: 2 miljard voor breedband in komende kabinetsperiode

De Expertgroep Breedband wil dat de overheid de komende kabinetsperiode ongeveer twee miljard euro uitgeeft aan breedband. In 2015 moet een glasvezel-basisinfrastructuur van minstens 10 Mbps langs vijf miljoen huishoudens lopen. De overheid moet die structuur niet zelf aanleggen, maar een regierol vervullen en als launching customer de markt stimuleren.

Het advies stelt dat de markt "momenteel onvoldoende financiële kracht heeft om zelfstandig de nationale ambities voor breedband waar te maken". Overheid en gemeenten moeten naar mening van de Expertgroep als vraagbundelaar, launching customer, financiële stimulator en regisseur de marktpartijen de noodzakelijke impuls geven. Daartoe ontwikkelde de Expertgroep een stappenplan voor de komende dertien jaar.

De groep, die bestaat uit vertegenwoordigers van bedrijven als Casema, Cisco en Arcadis, kreeg in december vorig jaar de opdracht voor het onderzoek van het kabinet. Donderdag werd haar advies aangeboden aan demissionair staatssecretaris Monique de Vries van Verkeer en Waterstaat. Nederland kan in de woorden van Expertgroep-voorzitter Wim de Ridder "koploper op het gebied van breedband worden". Daarbij is de overgang op glasvezel naar woonhuizen volgens de groep uiteindelijk onvermijdelijk.

Om te beginnen moet de overheid voor ongeveer 700 miljoen euro als financiële stimulator de uitrol van breedband stimuleren, aldus het advies. De Expertgroep denkt daarbij aan financiële of fiscale arrangementen als een 'breedbandhypotheek' en een 'breedband-privéregeling' voor huiseigenaren en exploitanten van bedrijfsgebouwen.

De groep schat de kosten voor verglazing van de 'last mile', het deel dat de woning koppelt aan het netwerk (door de groep zelf overigens 'first mile' genoemd), op 2500 euro per huishouden. De groep adviseert ook voortaan te spreken van "fibre from the home" in plaats van het gebruikelijke "fibre to the home" om te benadrukken dat de gebruiker centraal staat.

"Gemeenten spelen hierbij een belangrijke rol door bijvoorbeeld te monitoren in welke volgorde wijken of instellingen kunnen worden aangesloten", aldus voorzitter De Ridder tijdens de presentatie van het advies. Om de expertise te organiseren wordt een Breedband Kenniscentrum opgericht, dat volgens de staatssecretaris nog dit jaar kan worden gerealiseerd.

Met een verdere 700 miljoen euro kan de overheid als launching customer breedbandige content en applicaties laten ontwikkelen. Zo kunnen "belangrijke maatschappelijke problemen worden aangepakt als de vernieuwing van het onderwijs, innovatie in de zorg, beheersing van de veiligheid en het aanpakken van de files", stelt Expertgroep-voorzitter De Ridder.

Daarnaast moet Den Haag voor 400 miljoen euro experimenten met nieuwe toegangstechnologieën stimuleren. De groep denkt daarbij onder meer aan opwaardering naar glas en draadloos en de realisatie van broedplaatsen voor WLAN-toegangsnetwerken. Staatssecretaris De Vries zei na de zomer meer duidelijkheid te verwachten over de hoeveelheid geld die Nederland van de Europese Commissie ontvangt. Die besloot eerder deze week geld vrij te maken uit de zogeheten structuurfondsen om de infrastructuur voor breedband te verbeteren.

De breedbandkenners verwachten dat "markt en overheid samen het breedbandvliegwiel in beweging krijgen en houden". Zij schetsen een optimistisch scenario waarbij de opschaling van lokale breedbandinitiatieven niet beperkt blijft tot de vier grote steden, doordat de rijksoverheid een rol speelt als launching customer. Wanneer enkele honderdduizenden huishoudens bereikt worden, zal de content- en applicatieontwikkeling goed op gang komen, verwacht de Expertgroep. Door extra financiële middelen voor gebruikersexperimenten wordt de 'infrastructuur-concurrentie' versterkt, groeit de breedbandmarkt en worden private financiers beduidend actiever.

Staatssecretaris de Vries noemde de presentatie van het advies "een perfect moment" om het mee te nemen bij de plannen van het aanstaande kabinet. De beperkte rol die de Expertgroep ziet voor de overheid sluit nauw aan bij de bestaande standpunten van de specialisten van de fracties van het vorige parlement. Het is nog onduidelijk wat de LPF precies over ICT vindt.