Octrooien en technologische standaarden: De motor achter Europa’s digitale toekomst

München, 14 mei 2025 – Technologische standaarden vormen de stille kracht achter de huidige digitale economie — van smartphones tot moderne (connected) auto’s. Het octrooisysteem speelt een essentiële rol in de ontwikkeling van deze standaarden door onderzoek en ontwikkeling te stimuleren en technische kennisuitwisseling te bevorderen. In een nieuwe studie presenteert het Europees Octrooibureau (EOB) nieuwe inzichten in de relatie tussen octrooien en standaarden, gebaseerd op nieuwe data uit de prior art-database met informatie van standaardisatieorganisaties (SDO’s). De studie biedt daarnaast een inkijk in SEP-geschillen in Europa en de opkomende rol van het Unified Patent Court.

“Technologische standaarden vormen de ruggengraat van onze digitale economie. Ze stimuleren innovatie en groei, en zorgen voor de naadloze verbinding tussen apparaten zoals smartphones en auto’s en de software platformen waar ze op draaien,” aldus António Campinos, president van het EOB. “Vooruitkijkend zullen de standaardisatie-inspanningen die we kennen van de producten die we nu al dagelijks gebruiken, ook cruciaal zijn voor opkomende technologieën zoals kunstmatige intelligentie en kwantumtechnologie. Met vijftig jaar ervaring staat het EOB klaar om een evenwichtig en transparant systeem voor standaard-essentiële octrooien te ondersteunen – en zo bij te dragen aan Europa’s technologische leiderschap en digitale toekomst.”

Ons dagelijks leven vormgeven: de rol van standaard-essentiële octrooien
Van snelle mobiele connectiviteit en slimme apparaten tot streaming en video in hoge resolutie – technologische standaarden liggen aan de basis van toepassingen die we dagelijks gebruiken. Om aan de behoeften van maatschappij, industrie of sector te voldoen, bevatten standaarden vaak geavanceerde technologieën die beschermd zijn door octrooien. Deze standaard-essentiële octrooien vormen de basis van belangrijke standaarden zoals 5G, wifi en audio/video-codecs, die veilige en efficiënte communicatie tussen apparaten mogelijk maken. Zonder de technologieën uit SEP’s zou de Europese digitale infrastructuur niet kunnen functioneren.

Volgens de laatste EPO Patent Index 2024 is computergestuurde technologie, waaronder AI-toepassingen zoals machine learning en patroonherkenning, het domein met de meeste octrooiaanvragen. Digitale communicatie staat op de derde plaats. Het aantal verbonden Internet of Things (IoT)-apparaten zal naar verwachting met 30 miljard groeien tegen 2030, aldus IoT Analytics. Volgens McKinsey kan dit wereldwijd tussen de EUR 4,8 biljoen en EUR 11 biljoen aan waarde opleveren – inclusief waarde voor consumenten en gebruikers van IoT-producten en -diensten.

EOB President António Campinos
SEP’s als strategischetroef voor de Europese economie
SEP’s zijn niet alleen technische fundamenten, maar ook belangrijke drijfveren voor economische groei en industriële concurrentiekracht. Door de naadloze integratie van geavanceerde technologieën te vergemakkelijken, versnellen standaarden die afhankelijk zijn van SEP’s de verspreiding van technologie en de toegang tot de markt. Zo zijn de wifi-standaarden inmiddels geïmplementeerd in meer dan 80.000 producten, van telefoons tot routers (bron: WiFi Alliance). Mobiele technologieën zoals 4G en 5G zijn aanwezig in meer dan 100 miljoen verkochte voertuigen van meer dan 80 automerken (bron: Avanci). Uit gegevens van Orbis blijkt dat wereldwijd ongeveer 47.500 productiebedrijven mogelijk technologie-standaarden gebruiken.

Transparantie en octrooikwaliteit verhogen: sterkere banden tussen standaarden en octrooien
Tegelijkertijd is er een groeiend belang voor meer transparantie rond octrooien en technologische standaarden. Het Europees Octrooibureau draagt hieraan bij met een verzameling van meer dan 5,5 miljoen documenten uit het standaardisatieproces, die worden gebruikt bij de beoordeling van octrooiaanvragen in technologie-intensieve sectoren. In snel ontwikkelende vakgebieden zoals draadloze communicatie en mediacompressie bevatten bijna 70% van de zoekrapporten van het bureau verwijzingen naar deze documenten. Deze verwijzingen leggen een logische link tussen standaarden en octrooien – en vormen de basis voor een nieuwe dataset van het Europees Octrooibureau.

Deze nieuwe dataset, gebaseerd op meer dan 190.000 Europese octrooiaanvragen, bevat bijna 170.000 unieke SDO-documenten die in totaal ongeveer 418.000 keer worden aangehaald. De belangrijkste auteurs van deze documenten zijn bekende SEP-eigenaars zoals Huawei, Ericsson, Qualcomm en Nokia. De dataset is openbaar toegankelijk en draagt bij aan transparantie, begrip van het innovatie-ecosysteem en de voorspelling van standaard-essentie via octrooi-kenmerken. De studie laat zien dat 37% van de gedeclareerde SEP’s nu verwijzen naar SDO-documenten.

Unified Patent Court: nieuwe fase in geschilbeslechting
SEP-geschillen in Europa waren lang versnipperd. Maar sinds de oprichting op 1 juni 2023 is het Unified Patent Court in opkomst als het forum voor SEP-zaken. In slechts 19 maanden behandelde het Unified Patent Court 23 SEP-gerelateerde zaken – goed voor meer dan een derde van alle Europese SEP-geschillen met een uitspraak sinds de oprichting. Dit wijst op de groeiende invloed en efficiëntie van het nieuwe gerecht, dat bijdraagt aan het voorkomen van parallelle procedures en meer rechtszekerheid biedt. Eind 2025 lanceert het Unified Patent Court ook het Patent Mediation and Arbitration Centre (PMAC), een gespecialiseerd forum voor alternatieve geschilbeslechting met een procedureel kader voor SEP-zaken binnen dit domein.