EDAY: Soeverein GPT-NL volgend jaar beschikbaar

GPT-NL, het taalmodel van eigen bodem dat door TNO, Surf en het Nederlands Forensisch Instituut wordt ontwikkeld, wordt begin volgend jaar uitgerold. Dat vertelde Saskia Lensink, productmanager van GPT-NL bij TNO, gisteren op EDAY.

GPT-NL moet een Europees alternatief worden voor de Amerikaanse dominantie van spelers als OpenAI en Google. Saskia Lensink begon haar presentatie dan ook met een foto van Elon Musk en Donald Trump in het Witte Huis, die een (te) grote invloed op ons leven hebben. “We hebben destijds ook Radio Kootwijk opgezet om ons minder afhankelijk te maken van de Britten voor de communicatie met Nederlands Indië, en de Europeanen deden hetzelfde met de Airbus A300, technisch gezien nog superieur aan Boeing ook.’

Sinds eind juni draait de training van het model op Snellius, de nationale supercomputer. De eerste resultaten zijn bemoedigend, maar de ambitie is groot: een model ontwikkelen dat breed inzetbaar is in de samenleving.

Nederlandse overheden zouden bijvoorbeeld veel baat hebben bij een model dat voldoet aan de AVG en de AI Act. “Bij ons kun je er zeker van zijn dat je geen claims krijgt omdat ons model niet voortborduurt op bestaande modellen die zonder toestemming wel auteursrechtelijk beschermd materiaal hebben gebruikt.” Al betekent dat we dat GPT-NL geheel op eigen benen moet staan.

Een opvallende stap is de samenwerking met mediapartijen, verenigd in NDP Nieuwsmedia. Hierdoor kan GPT-NL gebruikmaken van Nederlandse journalistieke content als trainingsdata. Dat levert niet alleen een rijkere dataset op, maar ook duidelijkheid over het eerlijke gebruik van data. Leveranciers krijgen bovendien de helft van de licentie-inkomsten terug. Lensink vertelde dat ook Vlaamse media betrokken worden. “Het is niet onze ambitie op Europees te gaan, want er zijn al tal van projecten op dit gebied, waarbij volop wordt samengewerkt.”

Het ministerie van Economische Zaken investeert bijna veertien miljoen euro in de ontwikkeling van het Nederlands AI-taalmodel. Dat is te weinig voor serieuze opschaling. Lensink hoopt nog eens 40 miljoen euro op te kunnen halen.

Foto Peter Boer