Beter worden

Zieke mensen zullen er altijd zijn, evenals hun verlangen naar geneesmiddelen. Online apotheek eFarma vaart er wel bij. Door Jan Libbenga.

Het gaat goed met de Nederlandse internet-apotheek Efarma.nl. Er blijkt veel belangstelling te bestaan voor de website, die ruim tweeduizend vrij verkrijgbare geneesmiddelen en medicijnen op recept verkoopt. Initiatiefnemer en apotheker Hok Tjiook: "Mensen geven vooral 's avonds in het weekend bestellingen op, waardoor we het op maandag meestal erg druk hebben."

Efarma opende zijn website in april van dit jaar na voorbereidingen die een jaar eerder waren begonnen. Voor die tijd runde Tjiook twee apotheken in Noord-Holland. Die winkels vormen de basis van zijn online activiteiten, want ook een internet-apotheek dient zich aan alle geldende regels te houden. Tjiook: "Je hebt behalve bevoegd personeel ook een lab nodig. Dat zijn dingen die je niet zomaar even opzet."

Efarma.nl is gebaseerd op soortgelijke initiatieven in de Verenigde Staten. "Ik heb altijd al interesse voor internet gehad en heb zelfs al eens een systeem ontworpen dat beurskoersen aan websites levert," zegt Tjiook desgevraagd. Helemaal risicoloos was het opzetten van de online apotheek echter ook weer niet, zo zegt Tjiook. "In het verleden heeft Zilveren Kruis al eens geprobeerd om een postorderbedrijf voor geneesmiddelen op te zetten, maar dat is mislukt. Er kwam te veel verzet vanuit de branche, daarnaast was ook niet goed over de opzet nagedacht. Distributie is maar één aspect van een apotheek, je bent vooral bezig met het verstrekken van informatie. Je vertelt mensen dat ze hun medicijnen drie maal daags moeten innemen of dat bepaalde medicijnen niet goed samengaan. Voor dergelijke informatie leent het internet zich bij uitstek. Het is immers een interactief medium."

'Internet korting'

Nu al bestaat de mogelijkheid om vragen te stellen, zowel via e-mail als telefonisch, aan de apotheker of aan één van de apotheekassistentes. Ook kunnen klanten hun eigen dossiers inzien. Artsen mogen dat ook, als de klant daarvoor toestemming geeft. De gegevens zijn via database-encryptie goed afgeschermd.

eFarma.nl biedt op dit moment een selectie homeopathische middelen, vitamines, kruiden, dieetproducten, incontinentieproducten en medische hulpmiddelen, waarover vijf procent 'Internet korting' wordt berekend. Uiteindelijk wil Tjiook zijn geneesmiddelen tegen echt lage prijzen aanbieden, maar dat kan alleen bij hoge volumes. "We hebben de omzet van twee apotheken nodig, zo'n 7 miljoen gulden, om rendabel te zijn," zegt hij. "We gaan echter uit van een marktaandeel van 1 procent in 2006, oftewel de omzet van 15 apotheken." Op de totale omzet van de circa 1580 apotheken in ons land ? 7 miljard gulden ? is dat altijd nog redelijk bescheiden, vindt Tjiook. "Ik ben me ervan bewust dat de markt niet vergelijkbaar is, maar in de Verenigde Staten hebben de online apotheken nu al een marktaandeel van 1 procent."

Concurrentie in eigen land is er al wel. Zo heeft dienstverlener Pharmeon de websites van 150 aangesloten apotheken aan elkaar gekoppeld. Die zullen de online bestellingen in het eigen verzorgingsgebied afhandelen. Nu minister Borst van Volksgezondheid heeft aangekondigd dat geneesmiddelen zonder recept voortaan ook verkocht mogen worden zonder tussenkomst van apotheker of drogist, zullen deze producten binnenkort niet alleen bij de supermarkt of het benzinestation verkrijgbaar zijn, maar ook via internet worden aangeboden. Tjiook is niet bang voor deze concurrentie. "Onze kracht is het bieden van medicijnen op recept. Daarbij gaat het vooral om medicijnen die regelmatig gebruikt worden. Als je plotseling antibiotica nodig hebt, kun je beter naar de apotheek om de hoek gaan."

Klanten die geneesmiddelen op recept nodig hebben, moeten zich eerst laten registreren, waarbij de persoonsgegevens worden geverifieerd. Vervolgens moet het briefje van de arts per post worden verstuurd. Een zwakke schakel in de keten, zo geeft Tjiook volmondig toe. "Volgens de wet mag het niet elektronisch, en hoewel het wel gebeurt, ook niet per fax. Ik denk dat het straks met digitale handtekeningen makkelijker wordt." Zijn de gegevens eenmaal verwerkt, dan kan eFarma het leven van de patiënt veel aangenamer maken. Zo verzorgt eFarma op dit moment herhalingsrecepten voor vrouwen die de pil gebruiken. Die zouden anders eerst naar hun huisarts moeten voor een herhalingsrecept en vervolgens naar de apotheek om de anticonceptiepil te halen. eFarma neemt zelf contact op met de arts en verzorgt tevens de distributie.

Pillenpartners

Tjiook wil de dienstverlening nog verder uitbreiden, zo zou bijvoorbeeld via chatkanalen op individuele basis informatie kunnen worden aangeboden. Een andere mogelijkheid is lotgenotencontact, maar Tjiook is er nog niet zeker van of hij dat wil. "Er zijn al veel gezondheidssites die zoiets hebben, we moeten wel een apotheek blijven."

Aan ambities is echter geen gebrek. Zo is in het businessplan van eFarma al rekening gehouden met internationale expansie. "Nederland is vergeleken met bijvoorbeeld Duitsland een vrij makkelijk land als het gaat om de verkoop van geneesmiddelen via internet," zegt Tjiook. "Binnen Europa zie je alleen in Engeland initiatieven op dit gebied. De rest van de markt ligt nog grotendeels braak."

In eigen land is eFarma inmiddels een partnerprogramma gestart, waarbij andere ecommerce sites producten van eFarma kunnen aanbieden. De bestellingen komen direct bij eFarma binnen. Partners ontvangen een provisie van zes tot acht procent over het aankoopbedrag. Sonera ( www.soneraplaza.nl ) is de eerste die zich heeft aangesloten.

apotheken online

www.efarma.nl
www.drugstore.com
www.recept.org
www.on-line-drugstores.com
www.americarx.com