Column: Vindmachines

Han Gerrits over slimmere zoekprogramma’s die veel gerichtere ‘hits’ opleveren

Prof.dr.ir. Han Gerrits is hoogleraar Technologie en Innovatie aan de Vrije Universiteit en zelfstandig adviseur.

De meeste zoekmachines doen hun naam eer aan: ze produceren een verzameling hits waarin de gebruiker zelf nog moet zoeken naar de juiste pagina. In wezen is het domme programmatuur die vertelt in welke pagina het gezochte woord voorkomt. De zoekmachine heeft geen idee waarnaar de gebruiker op zoek is.
Een belangrijke richting voor verbetering is dan ook het aangaan van een dialoog met de zoeker om de zoekvraag beter te kunnen interpreteren. Mooter.com is daarvan een voorbeeld. Op basis van het ingegeven zoekwoord presenteert de website de begrippen die met dit zoekwoord samenhangen, zodat de gebruiker beter kan aangeven waarnaar hij op zoek is. Dit betekent natuurlijk een aantal extra stappen voordat men bij de hits komt. Daar staat dan tegenover dat men minder, hopelijk meer relevante, hits krijgt.
Toch kan het dan nog gebeuren dat niet de gewenste informatie wordt gevonden. Bijvoorbeeld omdat de pagina waarop de informatie staat, niet in de zoekmachine bekend is – Google kent maar ongeveer één procent van alle pagina's. Ook kan het zijn dat de gezochte informatie niet in tekst is weergegeven, maar opgeslagen is in een database, of in een geluids- of video-fragment.
Dipsie.com probeert informatie te ontsluiten die in staat is om meer van de dynamische pagina's vindbaar te maken. Aan het Georgia Institute of Technology is een techniek ontwikkeld om beeld en geluid doorzoekbaar te maken, zodat een zoekvraag als resultaat een mp3-bestand of video kan opleveren.
Dit zijn slechts enkele voorbeelden van bedrijven die bezig zijn om het zoeken te verbeteren. De komende tijd staat ons nog veel te wachten. Wellicht dat zoekmachines dan vindmachines worden: slechts één hit, maar wél de juiste.