Databankenwet beschermt webindexen

De webindexen Internet.pagina.nl Startpagina.nl vinden veel navolging op Internet. De meeste navolgers gebruiken alleen het concept, maar sommige website-eigenaren nemen de verzamelde gegevens volledig over. Het exact kopiëren van een collectie links is sinds het in werking treden van de Databankenwet echter strafbaar geworden.

Roel Schiefelbusch van Think Ahead WebDesign wees ons er op dat de webindex Startpagina.nl, een product van e-diensten Nederland, en dochterpagina's als Internet.pagina.nl regelmatig worden overgenomen. Twee voorbeelden van exacte kopieën van deze indexen zijn de linkcollecties van The Chaos Online en The Rebel Weblinks .

Meestal reageert Schiefelbusch hierop door contact op te nemen met de makers, die dan doorgaans hun sites aanpassen. WWWnet.nl Startpagina Nederland was bijvoorbeeld een kopie van de vromgeving en enkele rubrieken van internet.pagina.nl. Schiefelbusch: 'Aanvankelijk had Startpagina Nederland de pagina van internet.pagina.nl volledig gekopieerd en een aantal links veranderd, maar nadat ik contact met de maker heb opgenomen, is de lay-out veranderd en zijn er eigen links gebruikt.'

Roel Schiefelbusch was ontzet toen hij vorige maand zag dat online community Focus-In zijn zorgvuldig samengestelde webindex had overgenomen: 'Focus-In had eerst de complete webindex Internet.pagina.nl van ons gebruikt, maar nu lijkt het wat minder op elkaar omdat ze wat dingen weglaten. De volgorde van sommige rubrieken is echter nog steeds herkenbaar overgenomen.'

De vermeende kopie van Internetpagina.nl is te vinden onder van Focus-In. Roel Schiefelbusch meent dat Focus-In eveneens Startpagina.nl kopieert in de rubriek.

Volgens Jasper Jan de Konink, mede-eigenaar van Focus-In, is het geen boze opzet dat er overeenkomstige links worden geplaatst. De Konink: 'Er zijn misschien 2000 goede links in Nederland, dus het is niet zo vreemd als wij dezelfde hebben. Onze zoekpagina is echter een eigen keuze van ongeveer 1000 websites, die voor de gemiddelde internetter interessant zijn. We hebben inderdaad links geselecteerd van Startpagina, maar net zo goed van Nedstat en Dutch Homepage . Startpagina en alle subpagina's daarvan zijn ook weer ergens vandaan gehaald, bijvoorbeeld uit de Internetgids. Wat dat betreft is copyright op links een lastige zaak.'

Babiche Westerbrink, internetjuriste van het Amsterdamse @ Law , heeft regelmatig met auteursrechtszaken te maken. Volgens Westerbrink is alleen de gehele overname van een collectie links strafbaar: 'Wanneer de eigenaar van een website aangeeft dat er copyright op berust en deze pagina's worden geheel gekopieerd door derden, dan is dat strafbaar. Op losse hyperlinks of andere feiten berust geen auteursrecht, maar sinds de invoering van de 'Databankenwet' worden dit soort verzamelingen van links wel auteursrechterlijk beschermd.'

De Databankenwet – officieel: Wet Rechtsbescherming Databanken – is ontworpen naar aanleiding van de Europese Databankrichtlijn van 1996. Het wetsvoorstel werd op 23 maart jongstleden door de Tweede Kamer aangenomen. Dit besluit is op 6 juli door de Eerste Kamer goedgekeurd en de wet is sinds 20 juli officieel van kracht.

Vooral uitgevers hebben druk gelobbyd om de Databankenwet erdoor te krijgen en profiteren er het meeste van. De rechtsbescherming van elektronische databanken is zowel geregeld via het auteursrecht als via het recht van de producent om raadpleging van de databank te verbieden.