Greasemonkey zet website-gebruik op zijn kop

Greasemonkey, een nieuwe plug-in voor de Firefox-browser, kan grote gevolgen hebben voor het gebruik van websites. Met Greasemonkey kunnen internetters gemakkelijk scripts toepassen en daarmee websites naar hun hand zetten. Zo kan bij Marktplaats een foto vervangen worden door een link, is het mogelijk banners te weren bij Yahoo, en kan op de site van Amazon de prijs vergeleken worden met die van de concurrentie.

De basis voor Greasemonkey is ontwikkeld door Adrian Holovaty, een webdesigner uit Chicago. Hij was ontevreden over de nieuwe vormgeving van de site Allmusic Guide en ontwikkelde software om zelf de pagina wat meer naar zijn hand te zetten. Het werk van Holovaty werd opgepikt door Aaron Boodman en Jeremy Dunck van Mozdev.org, een community van ontwikkelaars die zich richten op de Mozilla-browser.

Met steun van deze Mozilla-community ontwikkelden ze de afgelopen maanden Greasemonkey dat als download voor Mozilla Firefox wordt aangeboden op Mozdev.org. De interesse in Greasemonkey is recent toegenomen, met dank aan de steun van bloggers en de groei van het aantal beschikbare scripts. Dunck startte ook zelf een weblog waar hij het nieuws rond de verdere ontwikkeling van Greasemonkey met de buitenwacht deelt, en er is inmiddels ook een omvangrijk handboek verschenen over het gebruik van Greasemonkey.

Wie de Greasemonkey plug-in installeert in Firefox is in staat om scripts toe te voegen aan de browser. Deze scripts worden ontwikkeld door fans van Greasemonkey en zijn onder meer te vinden op de wiki-site GreasemonkeyUserscripts (een wiki is een site waar meerdere mensen informatie kunnen toevoegen en redigeren). Het script is toe te voegen aan Firefox door met de rechter muisknop op de link te klikken. De scripts zijn vervolgens in Firefox te vinden onder ‘tools’ en dan ‘manage userscripts’, en ze worden in werking gezet wanneer iemand de pagina bezoekt waarvoor dit script is gemaakt.

Er zijn inmiddels een groot aantal scripts ontwikkeld. Zo is er een beschikbaar voor de website van de New York Times, waarmee het klikken op de link van een artikel iemand direct brengt naar de print-versie van het artikel. Ook voor Marktplaats en Startpagina zijn scripts beschikbaar. Bij Marktplaats worden foto’s automatisch omgezet in linkjes. De meeste scripts zijn gemaakt voor Google, zoals een die ervoor zorgt dat de zoekresultaten genummerd worden. Het typen van het nummer opent automatisch het zoekresultaat.

Er zijn ook hilarische scripts, zoals de ‘Michael Jackson remover’ voor iemand die via Bloglines het nieuws van Reuters volgt en automatisch het nieuws over de King of Pop eruit wil filteren. Of het ‘Slashdot fix colors’ script, waarmee de kleuren op de website Slashdot ‘minder lelijk worden gemaakt’.

Met de scripts kunnen internetters websites naar hun hand zetten, waarmee surfen een andere, meer gepersonaliseerde ervaring zal worden. De consequentie voor eigenaren van websites is dat ze minder greep hebben op de manier waarop internetters de website gebruiken, waarmee ze ook gelijktijdig (deels) de greep kunnen verliezen op het eigen bedrijf.

Talloze scripts druisen ook regelrecht in tegen de belangen van een website, waarmee het effect van Greasemonkey voor een website ingrijpend kan zijn. Zo is er een script beschikbaar waarmee internetters op de site van Amazon automatisch de prijs van het boek kunnen vergelijken met de prijzen van andere verkopers. Er zijn op GreaseMonkeyUserscripts ook talloze scripts om reclame van websites te weren, bij onder meer Yahoo, Salon.com, CNN, Gizmodo.com en Der Spiegel. Er is zelfs een ‘Google ad fetcher’ gemaakt, die ervoor zorgt dat er automatisch op alle Google advertenties op een pagina wordt geklikt. Of dat ook daadwerkelijk gebeurt is lastig te verifiëren. De homepage van Der Spiegel werd in elk geval bannervrij na het instellen van het script, hetzelfde geldt voor de homepage van Yahoo.