ING: Platformen kunnen arbeidsmarkt drastisch veranderen

Digitale werkplatformen, zoals Uber, Temper en Roamler, kunnen zorgen voor een flinke groei van het aantal zzp’ers in Nederland. Niet alleen uitzendkrachten, maar ook werkenden in kortdurende en oproepcontracten kunnen op grote schaal op een zzp-platform terecht komen. Die overtuiging heeft het ING economisch Bureau.

Het fenomeen van de zelfstandige platformwerker staat nog in de kinderschoenen: het gaat om tienduizenden mensen en om specifiek werk, veelal thuisbezorging en taxivervoer. Technologie kan markten rap veranderen, denkt ING (pdf): vijf procent van de Amsterdamse woningen staat op Airbnb en een op de drie vrijgezellen zit op een datingplatform. De markt beweegt: Uber kondigde recent aan de klusmarkt op te gaan en Temper verbreedt z’n doelgroep van horeca ook naar de retail.

Des te sneller de technologie zich ontwikkelt, des te makkelijker banen in ‘klussen’ veranderen en hoe meer mensen zzp’er zullen worden, voorspelt de bank. Platformen verlagen transactiekosten, zoals zoekkosten, contractkosten en administratie. Ze maken met beoordelingen de kwaliteit van werkenden inzichtelijk.

Technologie maakt een zzp’er zijn of inhuren makkelijker: opdrachtgevers vinden kost minder tijd, goede mensen zijn te herkennen aan goede beoordelingen, facturen sturen en betalingen afdwingen kost geen tijd meer.

In het extreme scenario maakt technologie werken als zzp’er veel makkelijker dan nu. De regelgeving biedt veel ruimte voor zzp-contracten en de financiële prikkels zijn bovendien sterk. Dit scenario heeft volgens ING een zelfversterkend effect: netwerkeffecten maken klusplatformen extra aantrekkelijk: er zijn immers veel opdrachtgevers en werkenden te vinden.

In 2017 waren er ruim 1,4 miljoen zelfstandigen. Ruim 800 duizend daarvan waren zzp’er eigen arbeid. In het behoudende scenario zou het aantal zzp’ers eigen arbeid nog altijd met zo’n 25 procent kunnen groeien.