Deel dit artikel
-

PvdA wil versnelde wijziging octrooiwet

De PvdA-fractie vindt dat er een einde moet komen aan de mogelijkheid om in Europa zogeheten triviale software-octrooien te registreren. Volgens Tweede-Kamerlid Rik Hindriks ondervinden Nederlandse softwarebedrijven schade van dit fenomeen. Hij roept staatssecretaris Gerrit Ybema (Economische Zaken) op eerder gedane beloften op korte termijn gestand te doen.

Ybema heeft in maart vorig jaar beloofd nader onderzoek te zullen doen naar triviale octrooien en de mogelijkheid deze in Europees verband te voorkomen. Volgens Hindriks is er sinds die tijd nog niets gebeurd. "Ik ben van plan Ybema hiervoor naar de Kamer te roepen. In dat geval heeft hij zes weken de tijd om met de informatie te komen." Hindriks zegt dat een wetswijziging steeds nijpender wordt. In Europa is er volgens hem sprake van 13.000 discutabele octrooien.

Hij verwijst verder naar de claim van British Telecom. BT zegt in de VS het octrooi op de hyperlink in 1980 te hebben aangevraagd en is daar onlangs een rechtzaak over begonnen. "Een belachelijk octrooi", zegt Hindriks. "Maar het toont wel aan hoe bedrijven elkaar met inzet van octrooiwetgeving beconcurreren. Ik heb een sterk vermoeden dat BT de rechtzaak gebruikt om een totaal ander conflict op te lossen."

Triviale octrooien zijn octrooien op deelapplicaties. Een voorbeeld is de 'One click Shopping' button van Amazon. Van veel IT-bedrijven is bekend dat zij geen voorstander zijn van deze octrooivorm. Zij lopen al snel het gevaar software-applicaties te ontwikkelen waarvan bepaalde componenten onder het octrooi van een ander vallen. Het risico op octrooi-inbreuk zou er toe leiden dat er minder innovatie op software-gebied plaatsvindt. Een bekende tegenstander is de Federatie van Nederlandse Ondernemingen in de IT-sector ( FENIT ). Hierin zitten bedrijven als Hewlett Packard, Cap Gemini, IBM en Getronics.

In de Tweede Kamer hebben deze partijen medestanders gevonden in zowel de PvdA- als VVD-fracties. Volgens Hindriks zijn er verschillende alternatieven te bedenken voor het triviale octrooi. "Het doel van een octrooi is om iemand te belonen voor de energie, tijd en geld die hij in een innovatie heeft gestoken. Dat kun je ook bereiken door de ondernemingsbelastingen voor kleinere bedrijven te verlagen, een innovatie-investeringsaftrek in te voeren en de WBSO te verdubbelen". De Wet Bevordering Speur en Ontwikkelingswerk (WBSO) stimuleert innovatie in het bedrijfsleven. Het instrument is een fiscale maatregel waarbij ondernemers in aanmerking kunnen komen voor een verlaging van de afdracht loonbelasting en premie volksverzekeringen.

Deel dit bericht

15 Reacties

Jansen

Ook leden van de Federatie van Nederlandse Ondernemingen in de IT-sector, beschikken over octrooien, en/of exclusieve rechten op toepassingen. Gaan deze niet-discutabele rechten ook overboord? Op het moment dat men aangeeft dat bepaalde dingen als lastig worden ervaren, komt feitelijk naar voren wat de functie van een octrooi is. Niet om een dominante positie in te nemen, maar om investeringen terug te verdienen. Bedrijven als IBM CMG, krijgen dus via de politiek en hun branchevereniging steun en een schouder om uit te huilen.En dat ook nog met hulp van de PVDA! Hebben ze niks beters te doen?

wim hermans

Een octrooi is bedoeld om de investeringen terug te verdienen. In het verleden waren deze investeringen met name kapitaalgoederen en R&D, in de ICT met name R&D en marketing. Kennis is tegenwoordig makkelijk te kopieeren. Het is toch algemeen aanvaard dat het ontwikkelen van kennis van levensbelang is voor Europa. Als Europa geen achterstand wil oplopen in kennis ontwikkeling is het noodzakelijk dat deze octrooien blijven bestaan en verder uitgebreid worden. De meeste octrooien worden tegenwoordig in de ICT aangevraagd. In de USA is er een top 300 van bedrijven en aantallen octrooiaanvragen. De eerste 27 bedrijven in deze top 300 zijn ICT bedrijven met IBM als lijst aanvoerder en het eerste niet ICT bedrijf is Ford! Om deze discussie in een perspectief te plaatsen: Toen de eerste ontwikkelingen rondom telefonie ontstonden ging de discussie dat het niets meer was dan het een vorm electriciteit over een kabel. Dus zou telefonie niet octrooieerbaar zijn. Na honderd jaar weten we wel beter.

Frank Hoen

Software octrooien staan sowieso ter discussie volgens Eurolinux.org. Octrooien zijn nl een potentieele doodsteek voor de open-source beweging. Niet alleen de z.g. 'triviale. octrooien remmen de innovatie, ook de (overmachtige) US ICT industrie, met hun vele software patenten (op de US markt) zullen de EG overspoelen met patent-aanvragen. Effectief zouden de US bedrijven vrijwel iedere Europese software ontwikkelaar het leven onmogelijk maken. Zo zijn er o.a. patenten voor het gebruik van horizontaal en verticaal scrollen, maar ook voor het lezen en schrijven van GIF plaatjes. Software octrooien remmen dus de innovatie (die vaak in MKB bedrijven plaatsvindt) en bevoorrechten kapitaalkrachtige ICT bedrijven (met veel advocaten). Foute boel dus.

Taco

Frank Hoen, helemaal mee eens. Ik heb zowel in de hardware en software gezien dat kleine groepen innovatieve ontwikkelaars helemaal niet instaat zijn om hun tijd te voldoen aan octrooien. Ontwikkelen en verkopen dat is het enige wat telt. Je bedrijf op een niveau brengen zodat aan elke vraag en wens voldaan kan worden. Kennis, kennis en nog een kennis omzetten in producten daar draait het om. In een moderne maatschappij wordt innovatie en research terugbetaald door het kennis niveau van het gehele bedrijf. Octrooien passen daar niet meer in. Bedrijven die veel tijd en energie steken in octrooien zijn voor klanten een signaal dat er heel veel geld niet gebruikt wordt voor het oplossen van hun probleem. Klanten gaan dat vroeg of laat merken. Veel geld voor weinig oplossing. Hoeveel % van IBM, CMG personeel draagt daadwerkelijk bij aan de geslaagde ICT oplossingen bij klanten. Klanten moeten wel 100% plus winst opbrengen. Octrooien past niet in een high tech samenleving en is nog uit de tijd dat er een handjevol ir rondliepen. Nu er in elke straat wel een ir of drs beta rondlopen die elk jaar wel wat verzinnen moet het maar eens afgelopen zijn met die onzin. Stel dat we nu leven in de tijd van het ontstaan van de boekdrukkunst, dan zal elke nieuwe opgeschreven zin een octrooi op kunnen leven. Ook ISO en CE normering wordt door grote ondernemers aangegrepen om kleine innovatieve groepen uit de markt te krijgen. "Wij verwachten ons onderzoek en ontwikkeling te kunnen stoppen als straks kleine innovatieve groepen niet meer kunnen voldoen aan CE norm en geen concurentie meer vormen" Uitspraak manager van groot concern. Octrooien zullen een rem zijn op de ontwikkeling en zullen kreatieve ontwikkelaars 'brain dead' maken. Klein (voor)(na)deel, een land als China waar men niet zo zwaar tilt aan octrooien zal hierdoor snel ons kennis niveau kunnen inhalen. Terwijl hier Ir's en Drs elke oplossing moeten gaan checken met een leger advocaten. Zullen de oplossingen al in de Chinese winkel liggen. Er zijn wel regels te bedenken om duur en langdurig research te beschermen. Je zou alleen octrooien kunnen accepteren van vindingen die het resultaat zijn van duur en langdurig onderzoek.

jansen

Beste Taco, Uit jouw reaktie op emerce meen ik op te kunnen maken dat je voor een groot bedrijf werkt. Maar hoe kijk je aan tegen een start-up die een goed idee heeft met parallel hieraan de bijbehorende patenten? Tevreden klanten inderdaad daar gaat het om. Maar vind je niet dat je een en ander wat te romantisch ziet? Wat denk je dat de moordende concurrent met meer power doet,als hij een klein visje met een goed idee ziet die juist geen patenten heeft? Die zit dus niet op nieuwkomers te wachten. Tevens vraag ik mij af wat je met de laatste alinea zegt, de octrooi-procedure voorziet juist in regelgeving omtrent de herkomst van een idee. Daar wil je dus het wiel uitvinden op het gebied van regelgeving, hetgeen dure en ook door startup geïnvesteerde bedragen moet laten renderen. Als laatste wil ik toevoegen dat een octrooi een onderdeel kan uitmaken van een ontwikkelings-traject, waarbij de opgedane kennis op schrift komt te staan, en openbaar in te zien is.Uiteindelijk is het de klant, die de behoefte kan bepalen, en niet een octrooi.

wim hermans

Beste Taco en Frank ik zou jullie willen vragen hoe jullie kleine bedrijven dan de mogelijkheid willen geven om tot een winstgevend bedrijf te komen. Tot voor kort was het zo dat marketing de key succesfactor was. Hoe meer geld uitgegeven werd hoe beter en vooral diensten en producten met zo weinig mogelijk marge verkopen was erg hip. Er waren geen regels. Er werd niet of nauwelijks aandacht geschonken aan Intellectueel Eigendom. Resultaat: Het meeste kapitaal is verdampt. Een deel had gered kunnen worden als de kennis op de juiste manier beschermd was. Als je op de juiste manier met Intellectueel Eigendom om gaat kun je een hoop doen met 50K, verdeeld over een paar jaar. Dat valt dus wel mee als ik de meeste begrotingen bekijk! Door mijn functie van portfolio manager weet ik dat Venture Capital nu veel waarde hecht aan IE en minder aan marketing uitgaven. Wil een start-up dus kapitaal aantrekken is IE belangrijk. Dit pleit er voor om ctrooien zeker niet af te schaffen zolang start-ups behoefte hebben aan extern pre-seed, seed en growth kapitaal. Gevestigde bedrijven hebben ook wel andere middelen om hun bestaande marktpositie te behouden of uit te bouwen. Overigens ben ik het wel met jullie eens dat er voldoende technische impact aanwezig moet zijn bij verlening van een octrooi.

Kosta

In de discussie hierboven wordt een belangrijk element weggelaten. Het gaat namelijk alleen om het tegengaan van "onzinnige" octrooien. Het aanvragen van die octrooien is vaak niet het proberen om investeringen terug te verdienen, maar puur om een monopoliepositie te bereiken. Volgens mij voldoet het aanvragen van het octrooi op de hyperlink uitstekend aan het de definitie "onzinnig", whatever die definitie ook mag worden. Want dat laatste gaat natuurlijk nog wel een probleem worden. Hoe stel je objectief vast of iets zinnigs of onzinnig is?

radja

Dat is natuurlijk sowieso het doel van een octrooi: het verwerven van een monopolie positie. niet terugverdienen, niet innovatie, niet vooruitgang. en particuliere monopolies leiden tot ellende.

Bart Jutte

Ik ben het volkomen met Wim eens zoals hij het belang van octrooien schetst. Een octrooi geeft je een brede bescherming waarmee je snelle en niet creatieve naapers kunt blokkeren. Handig als je niet zulke diepe zakken met geld hebt. Bovendien zijn octrooien een waardering voor creativiteit, helaas nog steeds een schaarse eigenschap die onvoldoende wordt beloond. Veel van die Amerikaanse octrooien kunnen in Europa wel eens door de mand vallen . Er wordt hier vrij scherp gelet of je met software een technisch effect bereikt wat verder gaat dan het slim verschuiven van wat bitjes en bytjes. En wat dat 1-click koop concept betreft: Juridisch kan dat zo en zo al niet door de beugel ivm. de wetgeving rondom transacties via internet.

taco

Octrooien worden gezien als een manier voor bedrijven met weinig geld om hun ideeën te beschermen.Misschien is de aanvraag van een octrooi relatief goedkoop maar daar ben je er niet mee. Je moet in geval van vermeende inbreuk je recht verdedigen. Dit kan in de tonnen zo niet miljoenen lopen.De stelling dat het octrooi voornamelijk een manier is voor kleine bedrijven om zich te beschermen komt niet overeen met de reactie van Wim Hermans, die aangeeft dat IBM in de top zit met meeste octrooien. Dat ict bedrijven die er de laatste jaren mee gestopt zijn (gedwongen of vrijwillig) gered hadden kunnen worden met een octrooi lijkt mij niet reëel.Wie de ICT markt kent weet wat er de afgelopen jaren fout is gegaan. Zowel bij bedrijven als bij ICT managers en investeerders was er zo weinig kennis van zowel ict als de business waar men in opereerde dat het wel fout moest gaan.Gesprekken met managers;Ik ben jaren consultant geweest nu ga ik kijken of ik het in de praktijk ook kan….Wij gaan product X kopen….De aandelen van producent X doen het geweldig… product X is het duurst….ik zit in de gebruikers groep……product X voldoet niet voor ons bedrijf en is niet gemaakt voor wat wij nodig hebben…..De directie trekt in zo'n geval dan aan de noodrem. Product X en manager gaan er samen uit schade wordt na afloop niet bekend gemaakt. Of deze:"wij willen u product wel maar zijn wat huiverig, we hebben op dit moment een heleboel rechtzaken lopen tegen software leveranciers."Nog een leuke "De ICT kosten liepen zo hoog op dat de directie heeft besloten ons net opgerichte divisie op te heffen"Ik kan nog een uurtje doorgaan. Ik heb geen romantisch beeld van start-ups en kleine bedrijven. Voor alle bedrijven geld dat kosten-inkomsten=rendement.Als je geen duidelijk product hebt zonder duidelijke markt dan moet een investering gelijk na een jaar gaan renderen, zo niet dan is je investering weggegooid geld. De meeste ICT bedrijven hebben helemaal niets bijzonders en renderen niet. Weggegooid geld dus. Met of zonder octrooien. Smarthaven kreeg bij voorbeeld in een nieuwe ronde geld maar moest echter wel een nieuw product gaan ontwikkelen gericht op een voor hun nieuwe markt. Een investeerder die dat doet werkt niet met zijn eigen geld, dat is een bodemloze put. Octrooien van smarthaven kunnen misschien het verlies beperken (ik geloof het niet) maar zullen nooit tot 5% investering rendement leiden laat staan 10-25%Ik geloof graag dat VC bedrijven hun focus verleggen echter of ze daarmee op de goede weg zitten is de vraag. Ik geloof alleen in bedrijven die hun producten verkopen tegen lage prijs door LAGE KOSTEN.Als een directeur van een club van 10 ict mannen/vrouwen 50.000 euro wil verdienen dan moet hij een marge 500.000 euro realiseren anders kan hij na een jaar weg. (Omzet is niet interessant marges en winst daar gaat het om (verkoopprijs-inkoopprijs=marge-kosten=winst) Bedrijven moeten hun naam opbouwen door tevreden klanten en niet door grote advertenties. Daarnaast is het verstandig voor kleine bedrijven om zich absoluut niet te profileren. Hoe meer je jezelf blootgeeft in de vakbladen hoe groter de kans is dat je idee bij de concurrent te vinden is.

Jansen

Beste Taco, Ik kan het even niet meer volgen, dit onderwerp gaat over onzinnige octrooien. Wat jij ons met veel woordenaan het vertellen bent is, dat kleine bedrijven niet kunnen procederen tegen een grote bedrijven, omdat hetaan geld ontbreekt, machtspolitiek dus. Met andere woorden een octrooi is dus onbelangrijk. Dit getuigt van veel wijsheid, en ik adviseer je om eens naar Rijswijk (BIE) te gaan om te kijken waar al die mensen mee bezig zijn. Vertel je verhaal daar eens. Verder denk ik dat er geen standaard-formule te bedenken is als het gaat om produkten of het opzetten van een bedrijf, een bedrijf opzetten is iets anders als computerprogramma. Deze leerschool heeft internet veel geld gekost. Gedrevenheid en voorzien in de vraag van de klant is de succesfactor. Als we dat goed doen kan er weer ouderwetse winst gemaakt worden. Die kan je dus niet pikken. Octrooiwetgeving is hierbij ondersteunend als het gaatom imago en werkwijzes van bedrijven. Hoe ga je economisch met elkaar om. Economische verkeersregelshebben totaal maar dan ook totaal niets te maken met macht of bedrijfsomvang. Het heeft puur met mentaliteit en respect te maken, en dat ziet de klant ook. Vraag aan Taco : werk jij voor CMG?

Taco

Ik werk niet bij CMG. I.v.m. Kleine bedrijven en octrooien kan ik je een aardig voorbeeld geven.Stel je bent een kleine ondernemer, je hebt een paar grote klanten waarvoor je business software maakt. Binnen die business heb je 500 gebruikers. Er worden regelmatig aanpassingen en vernieuwingen aangebracht, het is dus noodzakelijk dat je een eenvoudige manier bedenkt om je software up to date te houden. Oplossing is eenvoudig: je software kijkt op een centrale server of er een nieuwe versie is en als er een nieuwe versie is dan download nieuwe versie en vervang oude. Eenvoudig te maken en is technisch te realiseren voor een beginnende programmeur of HTS stagiaire onder begeleiding. Deze update methode is een zeer klein onderdeel van een totaal paket en absoluut niet rendabel om meer dan een week aan te besteden. Een klant betaald er hooguit een paar duizend gulden meer voor. Je kan er dus hooguit een paar duizend gulden aan verdienen en de tijd van de VC's die alles mooi vonden is voorbij, er moet dus weer kostendekkend gewerkt worden. Voor dit stukje kleuter software is, ik dacht door Semantec octrooi aangevraagd en gekregen. Denk je dat het voor een gemiddelde 'MKB' software leverancier interessant is om voor deze methode octrooi aan te vragen? (Zie ook bovengenoemde bedragen voor octrooi aanvraag) Klanten gaan dat niet betalen, dan downloaden ze het maar met de hand zal een prijsbewuste IT manager zeggen. Je kan natuurlijk redeneren dat als zo'n bedrijf wel octrooi zou aanvragen ze nu hun tijd leuk hadden kunnen besteden om Semantec aan te klagen en straks Microsoft en Oracle maar erg serieus komt het niet over. Wat betreft respect en mentaliteit in het economisch verkeer ben ik helaas heel sceptisch(niet somber of negatief). Macht en bedrijfsomvang zijn wel degeljk een bepalende factoren in het economisch verkeer. Een kleine club moet het gebrek aan macht en omvang compenseren met bij voorbeeld het leveren van een daadwerkelijke oplossing. Er zijn clubs die zo groot en machtig zijn dat sommige mensen al vereerd zijn als ze een rekening met het logo van zo'n club krijgen. Daar hoeft niet veer voor geleverd te worden.

Ed Vertais

Jullie vergeten het belangrijkste. Een patent is met name bedoeld als bescherming tegen namaak. Net als bijv. auteursrechten, maar dan met name op een "technisch werkingsprincipe" en niet op tekst of literatuur. Dat de bedenker bescherming krijgt vind ik zeer terecht. En dat zou ook nooit mogen verdwijnen. Dat recht geld evensterk voor een MegaNational als voor MKBer. En dat is goed. Alleen kan de MegaNational wel meer tijd&geld&expertise inzetten bij optreden tegen namaak. Een octrooi moet volgens mij aan drie dingen voldoen: nieuwheid, inventiviteit en toepasbaarheid. Met inventiviteit wordt meestal bedoeld dat het "niet voor de hand liggend moet zijn voor `a person skilled in the art`". Dat bied dus ruimte voor interpretatie. De meest voor de hand liggende oplossingen kunnen dus met "geen nieuwheid" van tafel worden geveegd. We kunnen hier in de EU dit toch gewoon wat strenger hanteren dan ze in de VS doen? (Overigens dacht ik zelf dat in 1969 al een demonstratie is gegeven van de hyperlink door Engelbart c.s. Ik heb daar zelf een video van. Daardoor zou het BT octrooi niet verleend mogen worden). Een octrooi is dus niet alleen een "beloning voor de energie, tijd en geld" (Hindriks) die iemand ergens ingestoken heeft. Het is ook, en met name, een bescherming tegen namaak. Om die reden valt het niet te compenseren met bijv. WBSO en daarom moet het ook blijven. Een octrooi is helaas geen waardering voor creativiteit (Bart Jutte), want als je de vele, onzinnige, maar verleende, octrooien beschouwd dan weet je wel beter. Die waardering moet je zoeken bij de gebruikers van je produkt en het plezier dat die daarmee hebben. En wellicht ook bij de winst die je maakt met het verkopen van je produkt.

Jansen

Beste Taco, Deze keer ben ik het bijna helemaal met je eens, maar het voorbeeld heeft wel een hoog "als dit dan dat gehalte". Het moet een zinvol octrooi zijn in combinatie met een succesvol produkt is wat je zegt. Dat je sceptisch bent over economische regelgeving, ook daar kan ik me iets bij voorstellen, maar hoe zou het zijn als er helemaal geen regels meer waren.

Maarten Visser

Octrooien zijn er alleen om rijke bedrijven nog rijker te laten maken en de kleine bedrijven de nek om te draaien. Bijna alles is al bedacht, deze vorm van bescherming gaat straks zover dat je helemaal geen nieuwe producten en diensten kunt ontwikkelen omdat de bronnen die je daarvoor gebruikt allemaal onder octrooi staan. Als elke onderneming 1% van je winst neemt en je maakt gebruik van technologie die onder 100 octrooiwetten staan zou dat betekenen dat je 0% winst maakt. Je kunt ook het octrooi in algemeen herzien, als je als bedrijf iets ontwikkeld hebt en je wilt er een octrooi voor, prima, maar deze moet tevens verklaren dat de technologie open blijft voor de wereld. Dan is het bedrijf wel eigendom en bedenker van de technologie maar anderen kunnen teminste verder ontwikkelen zonder daarvoor moeilijke rechtzaken te hoeven voeren.

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond