Romeo’s revenge

Pamela Anderson heeft een bescheiden overwinning geboekt in een poging om wellicht de meest bekende seksvideo ter wereld te verbieden. Eind april heeft het Gerechtshof van Californië bepaald dat de 'honeymoon video' van Anderson en ex-man Tommy Lee niet meer offline verspreid mag worden door distributeur IEG. Tegen de online verspreiding kan Anderson zich niet meer verzetten, aangezien zij haar recht daarop heeft prijsgegeven. Eerder heeft de Baywatch-ster met IEG een schikking bereikt over de online distributie van de video. Tegen betaling van enkele miljoenen dollars heeft IEG het recht verworven de huwelijksnacht van Pamela en Tommy via internet te blijven verspreiden.

Waarom zou Anderson akkoord zijn gegaan met het schikkingsvoorstel van IEG? En waarom zou ze dit hebben beperkt tot verspreiding via internet? Ik vermoed dat Anderson geen heil zag in een verbod de video via internet te verspreiden. De handhaving van een dergelijk verbod is dweilen met de kraan open. Als vertrouwelijke informatie eenmaal via het internet is verspreid, is het onmogelijk de klok nog terug te draaien. Een partij videobanden kan je nog vernietigen, maar het collectieve geheugen van het internet kan niet worden gewist. Wie kan zich niet het verhaal van Claire Swire herinneren? Swire is een anonieme werknemer van advocatenkantoor Norton Rose, totdat haar vriendje besluit een aan hem gerichte e-mail naar zes vrienden door te sturen. "I hadn't swallowed for years but yours was yum and very good for me too!", luidt het bericht dat Bradley Chait niet voor zich kan houden. Binnen luttele seconden leest de volledige Londense advocatuur de e-mail, waarna het bericht snel de confrères in het buitenland bereikt. De vertrouwelijkheid van het bericht in acht nemend, weet binnen een dag meer dan een miljoen mensen dat het sperma van Bradley 'yum' is.

Het leven van Claire Swire is behoorlijk verziekt na het mailincident. Ze verliest haar baan, wordt belaagd door de Engelse tabloids en haar naam zal tot in de lengte van dagen worden geassocieerd met seks. Voor de rest van haar leven gebrandmerkt door het internet. Nu is het verhaal van Claire vooral een uit de hand gelopen wedstrijd ver plassen van haar vriendje Bradley. Steeds vaker wordt het internet echter gebruikt door rancuneuze mannen om wraak te nemen op hun voormalige vrouwen of vriendinnen. Ik kwam een verhaal tegen van een Amerikaanse vrouw die zo slachtoffer is geworden van haar wraaklustige ex-man. Hij stuurde naaktfoto's naar haar werk en naar buurtbewoners. Bovendien publiceerde hij de foto's op internet, samen met haar werk- en privé-adres. Het gevolg was dat de vrouw bezoek kreeg van bedenkelijke types en werd bedreigd. Uiteindelijk zag de vrouw zich genoodzaakt te verhuizen. Net als in Nederland kan de vrouw in de Verenigde Staten strafrechtelijk weinig beginnen tegen haar ex-man. Ze zal hem civielrechtelijk moeten aanspreken. Gezien het onuitwisbare karakter van de publicatie op internet is een forse schadevergoeding op zijn plaats.

Deze kwestie heeft in de Verenigde Staten tot speciale strafwetgeving geleid. Op grond van het wetsvoorstel Personal Pictures Protection Act kan iemand tot twee jaar gevangenisstraf worden veroordeeld, indien hij zonder toestemming seksueel getinte foto's via internet verspreidt. Afgewacht moet worden of dergelijke straffen voldoende afschrikwekkende werking hebben op wraaklustige mannen. En dan nog. Het is een Amerikaanse wet die alleen in de Verenigde Staten geldt. De enige manier om adequate wetgeving voor het internet te introduceren is in internationaal verband. De ervaring leert dat dit een tergend langzaam proces is, dat per definitie leidt tot vage regelgeving. Door de hoeveelheid landen die bij het internationale wetgevingsproces zijn betrokken, is het uiteindelijke resultaat dikwijls een moeizaam bereikt compromis, dat voor velerlei uitleg vatbaar is.

Het zal waarschijnlijk heel lang duren voordat cyberstalking adequaat bestreden kan worden. In de tussentijd lijkt het beste advies: laat je niet fotograferen of filmen in de slaapkamer.

Christiaan Alberdingk Thijm is internetadvocaat bij SOLV Advocaten