Zoekchef Ilse begint voor zichzelf

‘Mister Ilse’ stapt op bij Ilse Media: niet langer is Nils Rooijmans aan de zoekdienst verbonden. Hij begint een eigen bedrijf voor zoektechnologie en -diensten, maar helpt eerst iLocal.

Het nieuws van de Google-keuze van Startpagina en het vertrek van Nils Rooijmans riepen enkele nieuwe vragen op. Zonder de eerste te hoeven stellen, zegt Rooijmans: "Het lijkt misschien of ik weg ga omdat Ilse Media niet langer mijn zoekdienst als eerste biedt bij Startpagina, maar dat is niet het geval. Al vóór die keuze is gemaakt, liet ik weten te zullen vertrekken."

Misschien is het zelfs andersom geweest: ‘vader’ van de zoekdienst weg, dus kunnen we die pijnloos laten vallen. Zo was het ook niet. Wel sluimerde volgens Rooijmans de kritiek op Ilse vanuit Startpagina-gebruikers al langere tijd, en niet enkel pas sinds de nieuwe vormgeving er is zoals Ilse gisteren vertelde. Rooijmans wil er verder niet te veel over kwijt maar laat zich nog wel ontvallen dat het ‘niet zijn keuze’ geweest zou zijn om Ilse voor Google te vervangen. "Maar er zit een nieuw team dat andere keuzes maakt."

Met Google Adwords

Uiteindelijk was er ook een commercieel aantrekkelijke samenwerking mogelijk waarbij Startpagina verdient met een bedragje voor elke bezoeker die ze Google bezorgt. Met de maandelijks ruim 100 miljoen bezoeken die Startpagina genereert kan dat nog aardig oplopen.

Ilse zelf had in maart 2008 onder Nederlandse internetters nog een bereik van 7 procent, goed voor ruim 5 miljoen bezoeken. In de zoekmarkt was het aandeel volgens Rooijmans qua bereik 5 procent en met het aantal zoekopdrachten richting 2 procent: "Zoekt iemand met Google gemiddeld vijf keer per dag, bij ons was het eerder vijf keer per maand."

Grote vrienden waren Ilse Media en Google overigens niet. Wie nu zoekt op Startpagina bij Google krijgt als eerste een (zogenaamd ‘gesponsorde’) link naar ‘Google Startpagina’, reclame voor iGoogle. De concurrentie was evident. Maar ook steeds moeilijker, en niet alleen op objectieve gronden van de superieure technologie.

Vinden.nl parasitair’

"In algemene websearch is Google superieur", geeft Rooijmans toe. Hij vindt de dominantie te groot: "Als je kijkt naar de steeds grotere rol van zoekdiensten in de kennisverspreiding, dan wordt die voor een voor een heel groot deel al door één zoekmachine beheerst. Die kan voor een heel groot deel het wereldbeeld bepalen. Ik moet de eerste nog tegenkomen die dat een goede zaak vindt, maar niemand verzet zich."

Behalve Ilse opereren er in Nederland nog zoekdiensten als Ixquick en Vinden.nl. Die zijn beide ‘metazoekdiensten’, resultaten van andere diensten combinerend. Rooijmans: "Je krijgt dus het gemiddelde van de resultaten van andere partijen en dat is meestal niet het beste zoekresultaat."

"Bovendien, wat Vinden.nl doet is een vergaande vorm van parasiteren. Ze profiteert van de zoekresultaten van met name Google zonder die te betalen en presenteert die op eigen pagina’s. Bovendien zorgt vinden er met een trucje voor dat de resultaatpagina’s ook nog in de Google zoekindex komen. Tenslotte maken ze geld met Yahoo Search Marketing, de concurrent van Google. Met zulk sjacheren glipt ze wel door de mazen van de wet en de regels. Slim bedacht, maar het verbaast me hoe lang ze het volhouden."

Dat is tegen het zere been van de man die zelf al acht jaar intensief met zoektechnologie aan het worstelen is geweest. Maar Rooijmans werkte de afgelopen jaren aan zoekdiensten binnen niches (‘verticals’) zoals Ilse Reizen, Ilse Auto, Wikipedia en ook een zoekdienst voor nieuws. "Dat was de meest actuele nieuwszoeker voor de Nederlandse markt."

We kenden die niet eens, de keuze voor Google is een automatisme geworden waarbij de rest nauwelijks nog een kans krijgt. "Dat is het precies. Ook al ben je nu beter, het duurt een tijd voor men het ziet."

Had Rooijmans zelf niet naar Google gewild? "Die kans kreeg ik geboden in 2001 toen ze met een kantoor in Zwitserland begonnen. Maar ik was toen niet in de omstandigheden om voor die mogelijkheid te kiezen. Achteraf gezien had ik daar een leuke tijd kunnen hebben en vooral een hele leuke boterham aan over kunnen houden, maar spijt heb ik niet"

Eigen toko

Dus geen Google-opties voor Rooijmans, maar die van Ilse-moederbedrijf Sanoma. Die kon hij in januari nog verzilveren waarmee de financiële banden al verder verbroken.

Nu wordt het hoog tijd om wel de stap te zetten naar een nieuw avontuur, gedurfder dan die naar een groot bedrijf. Met Aggregate.nl (nog in opbouw tot ??) hoopt Rooijmans zijn eigen start-up te ontwikkelen. Hij denkt aan vijf man personeel. Voor zoekdiensten in opdracht van grote partijen of ook op het web? "Beide. Ik ga niet Google of Ilse beconcurreren met websearch, maar ik hoop wel met eigen diensten te komen in niches."

Een eerste opdrachtgever wordt mogelijk ook gelijk investeerder in Aggregate. Mogelijk komt er een ‘angel’ bij als investeerder, maar Rooijmans twijfelt of hij zich daarvan afhankelijk wil stellen. Hij heeft er in elk geval "enorm veel zin in". Tot de start-up klaar is werkt hij op interim basis als technische chef voor iLocal, de Nederlandse zoekdienst van Wegener die een greep doet naar de macht in een niche.

"Bij Ilse heb ik veel mogen meemaken. De hype nog in waarin de bomen tot de hemel groeide en wij vanuit Eindhoven na de overname door VNU tijdschriften van 40 naar 140 man gingen, maar ook de neergang met de sanering tot 50 man. En vervolgens weer de verbreding van een zoekdienst naar Ilse Media als grootste online uitgever en uiteindelijk de integratie met Sanoma."

Gisteren zei iemand op de Emerce-site dat die neergang van Ilse.nl als gevolg van de opkomst van Google wellicht de aanzet is geweest om de grootste inspanningen in verbreding te zoeken. Rooijmans: "Verbreding was onderdeel van het samengaan met VNU Tijdschriften, en heeft ons zeker geen windeieren gelegd, maar de plek van een zoekmachine is een zeer interessante positie voor een online uitgever."