DATA-FAIR: agri-food data delen voor nieuwe business op voorwaarden van ondernemer
Data wordt gezien als de nieuwe olie van de economie. Nu stagneert vaak uitwisseling van agri-food data tussen platformen en applicaties door de discussie over het eigendom van data, privacy, en angst voor machtsconcentratie in de keten. Ook ontbreken transparante business modellen waarbij de toegevoegde waarde uit het combineren van de data over de diverse belanghebbenden eerlijk wordt verdeeld. Er ontstaat weerstand om data te delen.
Het nieuwe project DATA-FAIR doorbreekt deze patstelling door het organiseren van een aantal grootschalige trials met bedrijfsleven en Wageningen University & Research. Hierin worden applicaties ontwikkeld waarbij data tussen diverse platforms wordt gedeeld en toegevoegde waarde wordt gecreëerd. Denk bijvoorbeeld aan bedrijfsspecifieke normen en duurzaamheidsdata voor kredietbeoordeling, of vermindering van administratieve lasten en risicoanalyses door verzekeraars op basis van externe data. De agrarisch ondernemer staat hierbij centraal als leverancier en beheerder van data. Hij of zij bepaalt wie welke data mag gebruiken en onder welke voorwaarden. Digitale machtigingen die een boer kan beheren in een machtingenregister (zoals AgriTrust) zullen hierbij een belangrijke rol spelen. Ook is er bijzondere aandacht voor de ontwikkeling van aantrekkelijke en transparante business modellen en een goede organisatorische inbedding (‘governance’), zodat de resultaten na het project ook zullen voortbestaan.
DATA-FAIR creëert geen nieuw platform, maar koppelt bestaande platforms door gebruik te maken van bestaande bouwstenen die als ‘lijmlaag’ fungeren en zal die zo nodig helpen verbeteren. Hierbij kan gedacht worden aan open applicatie-interfaces (APIs) en standaards en wordt er voortgebouwd op goede ervaringen met bestaande datahubs zoals EDI-Circle en AgriPlace.
Met de expliciete aandacht voor eigendom van data, het maken van afspraken over de uitwisseling ervan via machtigingen, de verdeling van de revenuen (‘business model’) en de bestuurlijke inbedding (‘governance’) zal DATA-FAIR de data-uitwisseling in agrarisch Nederland versnellen. Het beoogde lange-termijn effect is het creëren van een duurzaam, open software- en data-ecosysteem waarin door samenwerking op het gebied van data delen meer toegevoegde waarde wordt gecreëerd en de positie van de Nederlandse agri-food sector wordt verstevigd.
Aanvullende informatie:
DATA-FAIR is een publiek-privaat samenwerkingsproject en valt onder de roadmap ‘Consument en Keten’ van de topsector Agri&Food (TKI-AF-16101). Het project is gestart in januari 2017 en loopt drie jaar met een totaal budget van 2.675 M€. De uitvoering van het project wordt gecoördineerd door Wageningen Economic Research, het sociaal en economische onderzoeksinstituut van Wageningen University & Research. De deelnemende partijen uit het bedrijfsleven zijn ZLTO, Rabobank, Reed Business Information (ProAgrica), VION, Fresh Info, Achmea (Pinc Agro), Cumela, Fedecom en AgroConnect. Binnen het project wordt samengewerkt in een achttal trials:
1. Bedrijfsspecifieke normen en duurzaamheidsdata voor kredietbeoordeling
2. Gezamenlijk machtigingensysteem
3. Verbetering kwaliteit, transparantie en planning met het BEEFHUB systeem voor slachtrunderen
4. Ontwikkeling Big Data analyse service
5. Duurzaamheid-dashboard voor boeren en auditors in compliance data
6. Vermindering van administratieve lasten en risicoanalyses op basis van externe data
7. Datastrategie loonwerk
8. Financiële data integraal bodembeheer
FAIR is een bestaand acronym binnen de data-wereld wat benadrukt dat data Findable, Accessible, Interoperable en Reusable moet zijn, om er nuttig gebruik van te kunnen maken (www.datafairport.org). Maar met FAIR refereren we ook naar de twee Engelse betekenissen dat een soort datamarkt wordt gecreëerd, waar data op een eerlijke manier wordt ‘verhandeld’.
Dit artikel is een ingezonden bericht en valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie.